Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N24CC8">
            <p id="N25B8D" type="main">
              <s id="N25B98">
                <pb pagenum="350" xlink:href="026/01/384.jpg"/>
              pro quo non eſt noua difficultas; nam eſt prorſus eadem ratio, niſi
                <lb/>
              quod primò debet priùs imprimi motus rectus omnibus partibus erecto
                <lb/>
              cylindro tùm vbi ſeparatur à manu circulariis. </s>
              <s id="N25BA8">Secundò centrum poteſt
                <lb/>
              accedere propiùs ad ſummam extremitatem vel ad imam. </s>
              <s id="N25BAD">Tertiò, aſcendit
                <lb/>
              eò altiùs cylindrus, quò centrum motus orbis accedit propiùs ad ſum­
                <lb/>
              mam extremitatem. </s>
              <s id="N25BB4">Quartò, poteſt extremitas ima impelli duobus mo­
                <lb/>
              dis: </s>
              <s id="N25BBA">primò ſi retrò agitur, ſecundò ſi antè; </s>
              <s id="N25BBE">ſed quia hæc omnia perti­
                <lb/>
              nent ad diuerſos oblongæ haſtæ motus iucundaque militaris illius exer­
                <lb/>
              citationis phœnomena, quorum omnium rationem in ſingulari Theo­
                <lb/>
              remate afferemus; eò totam rem iſtam remittimus. </s>
            </p>
            <p id="N25BC8" type="main">
              <s id="N25BCA">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              14.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N25BD6" type="main">
              <s id="N25BD8">
                <emph type="italics"/>
              Quando globus, ſeu rota voluitur in ſuperficie curua immobili, omnes eius
                <lb/>
              partes mouentur motu mixto ex duobus circularibus, ſcilicet ex motu circula­
                <lb/>
              ri centri, & circulari orbis,
                <emph.end type="italics"/>
              eſt enim motus centri circularis ſi voluatur
                <lb/>
              globus in orbe, hoc eſt in ſuperficie curua; </s>
              <s id="N25BE7">porrò hæc ſuperficies vel eſt
                <lb/>
              conuexa, vel concaua, vel eſt circuli maioris, vel minoris; </s>
              <s id="N25BED">itemque ſi con­
                <lb/>
              caua vel eſt circuli æqualis, vel maioris, vel minoris; igitur ſunt 6. nouæ
                <lb/>
              combinationes, quæ ſi ducantur in 27. habebis 162. ſed quia, ſi eſt con­
                <lb/>
              caua minoris, vel æqualis, non poteſt globus in ea rotari. </s>
              <s id="N25BF7">Hinc ſunt tan­
                <lb/>
              tùm 4. legitimæ combinationes nouæ, quæ ſi ducantur in 27, habebis
                <lb/>
              108; ſed iam ſeorſim rem iſtam conſideremus. </s>
            </p>
            <p id="N25BFF" type="main">
              <s id="N25C01">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              15.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N25C0D" type="main">
              <s id="N25C0F">
                <emph type="italics"/>
              Explicari poſſunt omnia phœnomena rotæ, quæ circa æqualem rotam immo­
                <lb/>
              bilem it a rotatur, vt arcus mobilis, & immobilis decurſi ſint æquales.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N25C18"> Sit rota
                <lb/>
              immobilis centro L, radio AB; ſit alia centro C æqualis priori, quæ ita
                <lb/>
              moueatur, vt ſinguli arcus BE reſpondeant ſingulis arcubus BT, & pun­
                <lb/>
              ctum E tangat in T, D in X, F in D. </s>
              <s id="N25C23">Primò centrum mouetur motu cir­
                <lb/>
              culari, deſcribitque circulum radio AC, ſcilicet duplum circuli immobi­
                <lb/>
              lis ABX. </s>
              <s id="N25C2A">Secundò motus centri eſt duplò maior motu orbis, id eſt eo
                <lb/>
              tempore, quo in ſuperficie conuexa decurſus eſt arcus BT, centrum C
                <lb/>
              confecit arcum CV duplum; cuius phœnomeni ratio clara eſt, quia ſci­
                <lb/>
              licet centrum C diſtat ſemper ab A toto radio AC duplo AB. </s>
            </p>
            <p id="N25C35" type="main">
              <s id="N25C37">Tertiò poteſt deſcribi linea, quam punctum B ſuo fluxu deſcribit;
                <lb/>
              ducatur ſemicirculus CVT; diuidatur in 12. partes æquales ductis radiis
                <lb/>
              AC, AL, AV &c.qui ſecant circulum ABX in punctis YZ
                <foreign lang="grc">δγ</foreign>
              &c. </s>
              <s id="N25C43">tùm
                <lb/>
              ex punctis, quæ terminant ductos radios in ſemicirculo CVT deſcri­
                <lb/>
              bantur circuli radio CB; haud dubiè tangent hi circuli circulum ABX
                <lb/>
              in punctis YZ
                <foreign lang="grc">δγ</foreign>
              &c. </s>
              <s id="N25C51">denique accipiatur arcus YG æqualis YB, tùm
                <lb/>
              ZH æqualis ZB, tùm
                <foreign lang="grc">δ</foreign>
              I æqualis
                <foreign lang="grc">δ</foreign>
              B, atque ita deinceps, & per puncta
                <lb/>
              BGHIK. &c. </s>
              <s id="N25C60">ducantur curua BGLMOQS, atque idem fiat ſini­
                <lb/>
              ſtrorſum, & habebitur linea, quam ſuo fluxu deſcribit punctum B; </s>
              <s id="N25C66">quod
                <lb/>
              breuiter demonſtratur, quia quando centrum C eſt in L, decurrit arcum
                <lb/>
              CL ſubduplum CV; </s>
              <s id="N25C6E">igitur tangit in
                <foreign lang="grc">δ</foreign>
              ; </s>
              <s id="N25C76">igitur decurrit B
                <foreign lang="grc">δ</foreign>
              ſubduplum
                <lb/>
              BT; </s>
              <s id="N25C80">igitur circa centrum C motu orbis conuerſus eſt arcus ſubduplus </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>