Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (369) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1251" type="section" level="1" n="311">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24368" xml:space="preserve">
              <pb o="369" file="0385" n="385" rhead="LIBER TERTIVS."/>
            logij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24369" xml:space="preserve">punctum I, per quod æquinoctialis linea ducitur, communis ſectio erit Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24370" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Horizontis; </s>
            <s xml:id="echoid-s24371" xml:space="preserve">altera vero linea N D, erit proinde ſectio communis Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24372" xml:space="preserve">circuli horæ 12.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s24373" xml:space="preserve">ab ortu, vel occaſu; </s>
            <s xml:id="echoid-s24374" xml:space="preserve">eritq́ue E, polus ſeptentrionalis ſupra planum horologii per rectam H I, du-
              <lb/>
            ctum eleuatus, quippe cum axis F G, ex polo atctico F, per centrum E, in quarto Analemmate ex-
              <lb/>
            tenſus cadat in M, centrum horologii. </s>
            <s xml:id="echoid-s24375" xml:space="preserve">Eadem ratione in primo & </s>
            <s xml:id="echoid-s24376" xml:space="preserve">tertio Analemmate attolletur
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0385-01" xlink:href="note-0385-01a" xml:space="preserve">An polus arcti-
                <lb/>
              cus, an antatcti
                <lb/>
              cus eleuetur ſu
                <lb/>
              pra planum ho
                <lb/>
              rologii prope
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              ſi ti.</note>
            polus arcticus ſupra planum ſuperioris horologij, in ſecundo autem antarcticus, propterea quòd
              <lb/>
            in illis axis ex polo arctico per centrum extenſus, in hoc vero ex antarctico cadit in centrum horo
              <lb/>
            logij. </s>
            <s xml:id="echoid-s24377" xml:space="preserve">Oppoſitus autem ſemper polus ſupra planum inferioris horologij eleuabitur, vt manifeſtũ
              <lb/>
            eſt ex eiſdem Analemmatibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s24378" xml:space="preserve">Itaque ſi in propoſito noſtro exemplo rectam H O, ex portione
              <lb/>
            Analemmatis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s24379" xml:space="preserve">25. </s>
            <s xml:id="echoid-s24380" xml:space="preserve">huius libri transferamus in lineam meridianã horologii ex H, centro
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0385-02" xlink:href="note-0385-02a" xml:space="preserve">10</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0385-03" xlink:href="note-0385-03a" xml:space="preserve">Deſcriptio alia
                <lb/>
              lineæ horizon-
                <lb/>
              talis.</note>
            horologij verſus æquinoctialem lineam, inueniemus punctum B, per quod linea horizontalis du
              <lb/>
            citur ad lineam meridianam perpendicularis: </s>
            <s xml:id="echoid-s24381" xml:space="preserve">ſi autem rectam H P, transferamus ex H, in alterã
              <lb/>
            partem, offendemus punctum D, per quod linea horæ 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s24382" xml:space="preserve">ab ortu, vel occaſu ducenda eſt, quæ ne-
              <lb/>
            ceſſario per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s24383" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s24384" xml:space="preserve">primi lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s24385" xml:space="preserve">lineę æquinoctiali, vel horizontali, vel etiam horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s24386" xml:space="preserve">à meridie,
              <lb/>
            vel media nocte æquidiſtabit, cum harum linearum circuli maximi, nec non circulus maximus,
              <lb/>
            cui horologium parallelum eſt, habeant vnam, eandemq́ue communem ſectionem. </s>
            <s xml:id="echoid-s24387" xml:space="preserve">Quare recta
              <lb/>
            per D, ducta parallela æquinoctiali lineę dabit horam 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s24388" xml:space="preserve">ab ortu, vel occaſu. </s>
            <s xml:id="echoid-s24389" xml:space="preserve">Horologium igi-
              <lb/>
            tur Italicum ad Horizontem inclinatum conſtruximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s24390" xml:space="preserve">Quod erat faciendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s24391" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1255" type="section" level="1" n="312">
          <head xml:id="echoid-head322" xml:space="preserve">PROBLEMA 35. PROPOSITIO 35.</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24392" xml:space="preserve">HOROLOGIVM Babylonicum ad Horizontem inclina-
              <lb/>
            tum conficerc.</s>
            <s xml:id="echoid-s24393" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24394" xml:space="preserve">EADEM prorſus ratione horologium Babylonicum delineabimus, qua Italicum deſcripſi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0385-05" xlink:href="note-0385-05a" xml:space="preserve">Conſtructio ho
                <lb/>
              rologii Babylo
                <lb/>
              nici ad Hori-
                <lb/>
              zentem inelina
                <unsure/>
                <lb/>
              ti.</note>
            mus: </s>
            <s xml:id="echoid-s24395" xml:space="preserve">ſed in priori modo diuiſio circuli ex E, deſcripti inchoanda eſt à puncto a, orientali. </s>
            <s xml:id="echoid-s24396" xml:space="preserve">Exem-
              <lb/>
            plum habes in præcedenti figura, in qua horæ ab ortu notantur characteribus numerorum anti-
              <lb/>
            quis: </s>
            <s xml:id="echoid-s24397" xml:space="preserve">vbi vides pro hora 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24398" xml:space="preserve">ab ortu ductam eſſe in circulo, cuius centrum E, ex T, puncto oppo-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0385-06" xlink:href="note-0385-06a" xml:space="preserve">30</note>
            ſito horæ 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24399" xml:space="preserve">nempe ex hora 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s24400" xml:space="preserve">ab ortu, per centrum E, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24401" xml:space="preserve">per punctum S, horæ 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24402" xml:space="preserve">ab ortu rectã,
              <lb/>
            quæ æquinoctialem lineam ſecat in V. </s>
            <s xml:id="echoid-s24403" xml:space="preserve">Recta enim ex V, per centrum horologij H, ducta ſecabit
              <lb/>
            tropicum ♋, in puncto X. </s>
            <s xml:id="echoid-s24404" xml:space="preserve">horæ 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s24405" xml:space="preserve">ab ortu (quæ quidem in portione nocturna horologij, quem-
              <lb/>
            admodum & </s>
            <s xml:id="echoid-s24406" xml:space="preserve">punctum T, in arcu nocturno tropici ♋, continetur) producta autem vltra centrũ
              <lb/>
            H, ſecabit eundem tropicum ♋, in Y, puncto horæ 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24407" xml:space="preserve">ab ortu, &</s>
            <s xml:id="echoid-s24408" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s24409" xml:space="preserve">Quocirca horologium Baby-
              <lb/>
            lonicum ad Horizontem inclinatum confecimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s24410" xml:space="preserve">Quod faciendum erat.</s>
            <s xml:id="echoid-s24411" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1257" type="section" level="1" n="313">
          <head xml:id="echoid-head323" style="it" xml:space="preserve">SCHOLIVM.</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s24412" xml:space="preserve">HORAE ab ortu, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24413" xml:space="preserve">occaſu ſuperioris horologii productæ vltra horizontalem lineam dant eaſdẽ
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0385-08" xlink:href="note-0385-08a" xml:space="preserve">Quomodo ho-
                <lb/>
              rologium Infe-
                <lb/>
              rius Italicũ &
                <lb/>
              Babylonicum
                <lb/>
              ex Superiori or
                <unsure/>
                <lb/>
              tum habeat
                <unsure/>
              .</note>
            horas in inferiori, ſeruato tamen ordine, quem in Verticali horologio præſcripſimus in ſcholio propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s24414" xml:space="preserve">22.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s24415" xml:space="preserve">ſuperioris libri: </s>
            <s xml:id="echoid-s24416" xml:space="preserve">ita vt illæ horæ, quæ in portione horologii nocturna numer antur ab ortu Solis, quales
              <lb/>
            ſunt 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s24417" xml:space="preserve">22. </s>
            <s xml:id="echoid-s24418" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s24419" xml:space="preserve">&</s>
            <s xml:id="echoid-s24420" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s24421" xml:space="preserve">in inferiori horologio ab occaſu ſupputentur; </s>
            <s xml:id="echoid-s24422" xml:space="preserve">quę verò ab occaſu numerantur,
              <lb/>
            quales ſunt 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s24423" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s24424" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s24425" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s24426" xml:space="preserve">&</s>
            <s xml:id="echoid-s24427" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s24428" xml:space="preserve">numerentur ab ortu.</s>
            <s xml:id="echoid-s24429" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1259" type="section" level="1" n="314">
          <head xml:id="echoid-head324" xml:space="preserve">PROBLEMA 36. PROPOSITIO 36.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24430" xml:space="preserve">HOROLOGIVM Antiquum ad Horizontem inclinatum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0385-09" xlink:href="note-0385-09a" xml:space="preserve">50</note>
            componere.</s>
            <s xml:id="echoid-s24431" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24432" xml:space="preserve">FIGVRA ipſa declarat, non aliter Antiquum horologium ad Horizontem inclinatum de-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0385-10" xlink:href="note-0385-10a" xml:space="preserve">Antiqui horo-
                <lb/>
              logii ad Hori-
                <lb/>
              zontem inclina
                <lb/>
              ti conſtructie
                <unsure/>
              .</note>
            ſcribi, ac ſuperiora conſtructa ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24433" xml:space="preserve">Nam exempli gratia, puncto A, horæ 3. </s>
            <s xml:id="echoid-s24434" xml:space="preserve">tinæqualis in circulo
              <lb/>
            ex E, deſcripto accepimus punctum oppoſitum C, duximusq́ue rectam C E A, quæ lineam æqui-
              <lb/>
            noctialem ſecat in D, puncto, per quod recta per H, centrum horologij extenſa, ſecat quidem
              <lb/>
            tropicum ♋, in arcu nocturno in puncto quodam, quod puncto C, dicti circuli in arcu noctur-
              <lb/>
            no debetur, vltra autem H, ſecat eundem tropicum in arcu diurno in F, puncto horæ 3. </s>
            <s xml:id="echoid-s24435" xml:space="preserve">inæqua-
              <lb/>
            lis, &</s>
            <s xml:id="echoid-s24436" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s24437" xml:space="preserve">Sed idem horologium aptiſſimè delineabitur beneficio ſolius arcus nocturni tropici ♋,
              <lb/>
            in noſtro exemplo. </s>
            <s xml:id="echoid-s24438" xml:space="preserve">Ita enim vides rectam ex I, puncto horæ vndecimæ in arcu nocturno </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>