Antim.
Minimè verò; Nova eſt omnino mea ſententia, & à me pri
mùm excogitata, & iſtarum temporis anguſtiarum impatiens; quare, vt
iam indicavi ſupra, integrum congreſſum implebit.
mùm excogitata, & iſtarum temporis anguſtiarum impatiens; quare, vt
iam indicavi ſupra, integrum congreſſum implebit.
Auguſtin.
Illa opinion Carteſij mihi ſtatim venerat in mentem, qui
vult à circumfluente Luna comprimi aëra, & Oceani ſuperficiem, ex qua
preſſione, aquarum motus ſequatur, quem vocat æſtum; te fortè huic ad
hærere putabam; quando quidem Lunæ mentionem feciſti.
vult à circumfluente Luna comprimi aëra, & Oceani ſuperficiem, ex qua
preſſione, aquarum motus ſequatur, quem vocat æſtum; te fortè huic ad
hærere putabam; quando quidem Lunæ mentionem feciſti.
Antim.
Toto cœlo erras; illam ſententiam minimè approbo, quæ &
phænomenis & veritati non conſentit; ex illa enim ſequitur. Primò à
Luna meridiana illum maximè comprimi maris tractum, qui tali meri
diano ſubjacet, aqua verò compreſſa ſubſidit, & quoquo verſum fluit;
igitur non ſummum aquæ tumorem, ſed maximam depreſſionem meri
diana Luna conciliaret; quod repugnat obſervationibus. Secundò Præ
dictam aëris preſſionem omnino ſentiremus. Tertiò In Plenilunio non
eſſet maior preſſio, tunc enim Luna vicinior non eſt, quàm in Novilu
nio & Quadraturis, igitur in Plenilunio maior æſtus non eſſet. Quartò
nullus æſtus eſſet in oppoſita parte terreſtris Globi; quia nulla ibi preſ
ſio; omitto reliqua cum hæc ad refutandum illud commentum, ſint ſatis.
phænomenis & veritati non conſentit; ex illa enim ſequitur. Primò à
Luna meridiana illum maximè comprimi maris tractum, qui tali meri
diano ſubjacet, aqua verò compreſſa ſubſidit, & quoquo verſum fluit;
igitur non ſummum aquæ tumorem, ſed maximam depreſſionem meri
diana Luna conciliaret; quod repugnat obſervationibus. Secundò Præ
dictam aëris preſſionem omnino ſentiremus. Tertiò In Plenilunio non
eſſet maior preſſio, tunc enim Luna vicinior non eſt, quàm in Novilu
nio & Quadraturis, igitur in Plenilunio maior æſtus non eſſet. Quartò
nullus æſtus eſſet in oppoſita parte terreſtris Globi; quia nulla ibi preſ
ſio; omitto reliqua cum hæc ad refutandum illud commentum, ſint ſatis.
Auguſtin. Hæc etiam, vt vis, in alium congreſſum remittamus; avidè
tamen ex te audire cupio, quid tamen novi de hoc argumento dicturus
ſis. Interea antequam hunc congreſſum terminemus nonnulla ex te per
cunctabor, quæ licèt à te dicta ſint circa tuam hypotheſim, vereor tamen,
vt ea rectè, vt par eſt, à me fuerint intellecta. Dixiſti Solem inclinati
ſurſum ac deorſum motu accelerato, ac retardato in reciproco acceſſu
& receſſu; quæro ex te, vtrùm Sol novum producat impetum.
tamen ex te audire cupio, quid tamen novi de hoc argumento dicturus
ſis. Interea antequam hunc congreſſum terminemus nonnulla ex te per
cunctabor, quæ licèt à te dicta ſint circa tuam hypotheſim, vereor tamen,
vt ea rectè, vt par eſt, à me fuerint intellecta. Dixiſti Solem inclinati
ſurſum ac deorſum motu accelerato, ac retardato in reciproco acceſſu
& receſſu; quæro ex te, vtrùm Sol novum producat impetum.
Antim.
Nullo modo; alioquin ſi per tres continuos menſes (tandum
dem enim acceſſus ab Apogæo ad mediocrem diſtantiam) motu accele
rato moveretur, immenſum penè ſpatium percurreret; igitur non pro
ducit novum impetum, ſed impetus, quem habet, vel à ſe acquiſitum
vel aliunde impreſſum, huic inclinationi ſervit ſimul & alteri; idque, vt
dixi, ad inſtar motûs accelerati & retardati; ſed valdè lentè, quia maior
& potiſſima inclinatio, ſeu determinatio illius impetûs motui circulari
ſervit; quòd autem idem impetus duas aut plures determinationes ha
beat, res nova non eſt, ſed trita; cùm hoc cuilibet motui mixto & re
flexo competat.
dem enim acceſſus ab Apogæo ad mediocrem diſtantiam) motu accele
rato moveretur, immenſum penè ſpatium percurreret; igitur non pro
ducit novum impetum, ſed impetus, quem habet, vel à ſe acquiſitum
vel aliunde impreſſum, huic inclinationi ſervit ſimul & alteri; idque, vt
dixi, ad inſtar motûs accelerati & retardati; ſed valdè lentè, quia maior
& potiſſima inclinatio, ſeu determinatio illius impetûs motui circulari
ſervit; quòd autem idem impetus duas aut plures determinationes ha
beat, res nova non eſt, ſed trita; cùm hoc cuilibet motui mixto & re
flexo competat.
Auguſtin. Eſtne tibi quodpiam aliud exemplum, in quo ſimilem in
clinationum ad rectum acceleratum, & ad circularem æquabilem com
poſitionem habeamus.
clinationum ad rectum acceleratum, & ad circularem æquabilem com
poſitionem habeamus.
Antim.
Non deſunt, eáque plurima, duo in mentem veniunt, omnino
ſimilia; primum tale eſt. Sit longior tubus vitreus altera dumtaxat ex
tremitate peruius, infundatur aqua, donec ſemipalmus dumtaxat circiter
vacuus reſtet, & ſuppoſito ad extremum apertum arctè digito, tubus
invertatur, tunc cylindrus aëris lentè ac ſenſim aſſurgit, à graviore aquâ
ſurſum extruſus, dum hæc per tubi latera,id eſt per cavam tubi ſuper
ficiem, ſpiratim ita deſcendit, quod ipſis oculis perſpicuum eſt, vt hic
ſimilia; primum tale eſt. Sit longior tubus vitreus altera dumtaxat ex
tremitate peruius, infundatur aqua, donec ſemipalmus dumtaxat circiter
vacuus reſtet, & ſuppoſito ad extremum apertum arctè digito, tubus
invertatur, tunc cylindrus aëris lentè ac ſenſim aſſurgit, à graviore aquâ
ſurſum extruſus, dum hæc per tubi latera,id eſt per cavam tubi ſuper
ficiem, ſpiratim ita deſcendit, quod ipſis oculis perſpicuum eſt, vt hic
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib