Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[11] † Oriens.P. Occidens.O. Auster.T. Septentrio.G. Aquilo.G. Affricus.M. CaurusS. Eurus.T. Foſſa.X. Portæ.Y. Forum.O. Baſilica.I. Viæ.Z. Aggeres. † P O T G G M S T V X Y O I Z
[12] A. dentes ſerræB. pectinata diſpoſitio.C. murad urbem.D. parsmuri exterior.E. agger. A B C D E
[13] H orthographia muri.Diſpoſitio mœiorum.A. opus terrenum.b. f. decuſſationes fibularum.M N. fundamentum, exterius.k l. fundamentum interiusO. r. &p q. longitudo tranſuerſorum fundam entorum pectinatim diſpoſitorum quemadmodum ſerrædentes quaternum pedum.p o. interuallum pectionatim diſpoſitorum interuallorum.e b s. taleæ olea- ginæ uſtulatæ in craſſitudine muri, ad firmitatem. A B f M N k l O r p q o e b s
[14] PASSVS 80piedi 80piedi 50piedi Ziopiedi 60piedi 110 M S I O M W
[15] Tro ſchemate. I.Proſchemate. II.Troſchemate. +.+. Solanus. p. Fauonius, uel Zephirus. T. Septentrio, Aparentias. O. Auſter. M. Caurus. L. Affricus, Lybs,Corus. S. Eurus. G. Aquilo. I. Euro Aquilo. 2. Euro auster. 3. Lybono tus, Auſtro affricus, uſque ad reliquos nomina formare oportet.a. Solanus. b. Septrentrio. c. Fauonius. d. Auſter. e. Eurus. f. Affricus. g. Caurus. h. Aquilo. I. Carbas. K. Boreas. L. Supernas, M. Gallicus. N. Traſcias. O. Corus. T. Circius. Q. Etheſiæ. R. Argeſtes. S. Subueſperus. T. Lybonotus. V. Altanus. X. Leuconotus. T. Vulturnus. Z. Cecias. *. Ornithiæ.A. Alexandria. b. Syene. a d. Gnomon. c. centrum. fbc. & edg. radijſolis. adg. & acb. anguli ſimiles. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 S L M G O P X T I k f t o L n h d g w IIII E f e b d a g c X Z Y X V T S R Q P O N M L K I e f h g II d a c b d f A m b e c
[16] reſiculatumtetrudoron didoronincertumpentadoronortoſtulte.emplecton ct iſodomon.diatoni froniatidiatoni froniatiAdiſodomon. LI I 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5
[17] Pollexſafituſafitu doPollex VHusP.dimidP. DimiCapitisPollex unusFactes uHa .F. I .P. I .P. I .P. I .P. I .F. I PI {1/2} .P.I {1/2} Fa: I Fa: unn .F. I .F. X .F. I .F. I .F. I
[18] E. antæ C. Columnæ duæ inter antæs in medio. C. cella. D. Parietes, qui cirecumcludunt celtam. D D @ D B C C E
[19] Frons ſeu Orograpbia ædis in antis.#A.#AntæC. fuſtigiun ſupra columnas duas inter antas in medio poſitas. C A A A A
[20] A. posticum.B. Frons.C. Columnæ contra antas.D. Columnæ in uerſuris.E. Cella.F. Parietes cellam concludentes.
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
[31] FRONS TEMPLI CVM PODIO.
[32] A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.B. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.C. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel orbiculus, Trochilus.D. Aſtragalus. talus, tondino. talon.E. Quadra, listello, Filetto,F. Apopbygis, annulus, cimbia. E D B A C F
[33] A. Plinthus.B. Torus inferior.O. quadræ.C. Scotia.D. torus ſuperior.E. quadra apophygis.F. apophygis.tt. craſſitudo columnæ. f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b
[34] A. plinthus.B. ſcotia inferior.B. ſcotia ſuperior.C. torus.D. quadra apophygis.o. centrum apophygis.f. Signum ubi decuſſatio facienda.2. ſupercilium.3 aſtragali. f c b a D C B B A 2
[35] A. abacus.B. quadra abaci.C. latitudo uolutæ.D. canalis.E. cymatium.F. Aſtragalus.G H. Apotbeſis. α ρ ϊ b c οα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ρo p q hh d 1 2 4 3 1 2 4 3 m d @ x X @ dA B C D E F G H
[36] e b d f c a
[Figure 37]
[38] A. Trabs, epiſtylium.1. prima faſcia.2. ſecunda faſcia.3. Tertia faſcia.B. cymatium epistylij.C. Zopborus puluinatus.D. cymatium zophori.E. Denticulus.O. Interſectio.F. cymatium denticuli.G. corona.L. Faſtigium.K. tympanum.I. Acroteria.H. ſtmæ. L H g F P E D O D B 3 A 2 1
[Figure 39]
[40] ſi fuerinf commoda ſpacia,.b. coſumen. a. canfenTignorum ca:Pifa ſupra frabem ef frabs ſupra coſumnasſiampſiora ſunt spaciaC. Capteol@ I. AssereſA. ſunt Cantherij.B. Columen.Vbi Hero ampla ſunt ſpatia.C. capreoli.I. Aſſeres.O. Templa.Integra hæc compoſitio, tectum nominatur. a a a a D a a a a c c c c c c c
< >
page |< < (7) of 412 > >|
397PRIMVS.2220
Prudentis eſtiudicare, prudentia præterita cum præſentibus conferens futura dignoſcit, præteritorum ratio
memoria
continetur, ideo fit, ut Architecti iudicio memoria opituletur, firmitatem memoria comparatex
frequenti
lectione, firmitus enim res ſcriptis commendantur:
neceſſeigitur eſt Architectum primam habere in
ſtitutionem
;
quæ ad rectè loquendum,& rectè ſcribendum refertur: ut memoriam firmet commentariorum
lectione
:
commentaria enim ideo dicta, quod menti committant, quæ in illis continentur, unde poſtea commi-
niſci
mens poteſt:
ſunt enim breues, & expeditærerum narrationes, breuitate autem memoriæ conſulunt. le-
gendum
igitur eſt, &
lecta diu mente peruoluenda, alioquin lectio male cederet, nam ſine frequenti meditatio
ne
lectio negligentes homines faceret, ſcriptis enim fidentes, mentem deſtituunt.
Vitr. igitur & Græcas, &
latinas
calluit literas, Græcis nominibus uſus eſt.
A Græcis ſe multa accepiſſe teſtatur,ſcire igitur literas eſt
grammaticam
noſcere,Grammatica enim litteratura nominatur.
Deinde graphidos ſcientiam habere quo faci
3330 lius exemplaribus pictis, quàm uelit operis ſpeciem deformare ualeat.
Mathematicis omnibus ſubiectæ artes
ſunt
quædam, quæ ratione ab illis acceptaſeſe ad opus accingãt Aſtrologiæ nauigatio, Muſicæ, praxis canendi;
Arithmeticæ, parsilla, quæeodem uocabulo gaudet, ſed exercitio conſtat. Geometriæſolidorum, planorum-
q́ue
commenſus, &
huiuſmodi Vitr. & præcipuas illas, & ſubiectas habere Architectum debere dicit, nec
mirum
, ab illis ratio, &
res ſignificans, ab his effectus, & res ſignificata oſtenditur: quarum rerum utramq;
efficere
Architectum declarauit.
Graphidis peritia eſt lineamentorum recta ductio pictoribus, ſculptoribus,
cælatoribus
, ſtatuarijs, &
huiuſmodi alijs neceſſaria: quæ prædictis inſeruit artibus, ut Mathematicæ inſer-
uiunt
philoſophiæ, nam rerum commenſus, &
terminos colligit, magnitudinem. ſed, & fines, magnitudo ue
normis, &
regulis habetur, regulæpedibus & uncijs diſtinguntur, normæangulis, fines uerò extimos ra
dio
, finitoreq́;
, atque alijs inſtrumentis habemus, hinc partes inter ſe, & ad uniuerſam magnitudinem compa
4440 ratur, diſcrimine earum, &
ſimiles rationes dignoſcuntur. quibus rebus, pictura, & colores addit, & um-
bras
:
neceſſaria igitur eſt Architecto graphidis ideſt deſignationis, ut Itali dicunt, peritia. Nam Theatri
conformatio
,ſcenarum deſcriptio, belicum linearum circunductio, &
ædificiorum, membrorumq́ defor-
matio
, ichnographia, &
frontium deſcriptio, & alia eiuſdem generis ab ea peritia deſumuntur. quæ a Geo-
metria
profecta lineas ad perpendiculum ducere, angulos formare, centra media inuenire multiiuges figuras
ducere
ostendit, ideo Vitr.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index