Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N1137F
">
<
p
id
="
N11885
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N118AC
">
<
pb
pagenum
="
7
"
xlink:href
="
026/01/039.jpg
"/>
Anima rationalis; </
s
>
<
s
id
="
N118B5
">atqui nihil horum fruſtrà eſt, vt conſtat; </
s
>
<
s
id
="
N118B9
">ſi corporea,
<
lb
/>
vel eſt corpus, vel forma; </
s
>
<
s
id
="
N118BF
">ſi corpus, vel elementum, vel mixtum; </
s
>
<
s
id
="
N118C3
">
<
lb
/>
vtrumque ſuum finem habet, & conſtantem vſum; </
s
>
<
s
id
="
N118C8
">ſi forma quamdiu
<
lb
/>
eſt principium actionum compoſiti fruſtrà non eſt; </
s
>
<
s
id
="
N118CE
">quippe ad cum finem
<
lb
/>
eſt inſtituta; </
s
>
<
s
id
="
N118D4
">hinc optima ratio ducitur, cur forma materialis ſeparata
<
lb
/>
exiſtere non poſſit citra miraculum, quia ſcilicet fruſtrà eſſet; </
s
>
<
s
id
="
N118DA
">cum enim
<
lb
/>
non poſſit agere niſi in ſubiecto, ſi ſubiectum non eſt, fruſtrà eſt; </
s
>
<
s
id
="
N118E0
">at verò
<
lb
/>
anima rationalis, quæ aliquas actiones in organicas habet, fruſtrà non
<
lb
/>
eſt etiam ſeparata, igitur immortalis eſt: </
s
>
<
s
id
="
N118E8
">vtramque rationem ſuo loco fu
<
lb
/>
sè demonſtrabimus; </
s
>
<
s
id
="
N118EE
">ſi verò accidens eſt, haud dubiè alteri ineſſe debet
<
lb
/>
propter ſuum finem intrinſecum, quem alibi effectum formalem ſecun
<
lb
/>
darium appellamus; </
s
>
<
s
id
="
N118F6
">quem ſcilicet præſtat in ſuo ſubiecto, cui certè ſi ni
<
lb
/>
hil præſtaret, in eo fruſtrà eſſet; </
s
>
<
s
id
="
N118FC
">ſic caloris effectus ſecundarius eſt rare
<
lb
/>
factio, vel reſolutio partium ſui ſubiecti, vel aliquid aliud; impetus,
<
lb
/>
motus &c. </
s
>
<
s
id
="
N11904
">Igitur tunc effet fruſtrà accidens, cum ſuo illo effectu careret; </
s
>
<
s
id
="
N11908
">
<
lb
/>
hinc rationem contrarietatis aliquando petemus, certiſſimam quidem,
<
lb
/>
licet nouam, & inde clariſſimè conſtabit, cur, & quomodo vnum contra
<
lb
/>
rium ab alio deſtrui dicatur; </
s
>
<
s
id
="
N11911
">ſed non eſt huius loci: cùm verò audis fi
<
lb
/>
nem: </
s
>
<
s
id
="
N11917
">ne quæſo cogites aliquid morale, nec enim illum finem intelligo, ad
<
lb
/>
quem ab agente rationabili deſtinatur: ſed eum dumtaxat, ad quem na
<
lb
/>
tura ipſa, vel eſſentia rei ſpectat, ſed de his ſatis. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1191F
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N11921
">Huc reuoca Principium illud,
<
emph
type
="
italics
"/>
Deus & Natura nihil faciunt fruſtrà,
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
lb
/>
id eſt quod ſuo fine careat intrinſeco. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1192B
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1192D
">Dices fortè, multa videri eſſe fruſtrà, quæ tamen exiſtunt; ad quid
<
lb
/>
enim vel tanta aquarum copia, vel tantus ſtellarum numerus, vel tot are
<
lb
/>
næ puncta? </
s
>
<
s
id
="
N11935
">tot fluitantes atomi? </
s
>
<
s
id
="
N11938
">tot inſecta? </
s
>
<
s
id
="
N1193B
">& vermiculi: </
s
>
<
s
id
="
N1193E
">Reſpondeo
<
lb
/>
quamlibet ſtellam, quodlibet inſectum, ſeu vermiculum ſuis pollere pro
<
lb
/>
prietatibus; </
s
>
<
s
id
="
N11946
">igitur fruſtrà non eſt, & quodlibet punctum, quamlibet ato
<
lb
/>
mum, & quamlibet guttulam aquæ eſſe partem huius vniuerſitatis: </
s
>
<
s
id
="
N1194C
">quod
<
lb
/>
enim dices de vna, dicam de omnibus; </
s
>
<
s
id
="
N11952
">equidem pauciores eſſe poſſent;
<
lb
/>
attamen nulla eſt fruſtrà, cum quælibet ſimul cum aliis totum hoc com
<
lb
/>
ponat. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1195A
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1195C
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Axioma VII.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N11968
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1196A
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Tunc ponenda eſt forma distincta ſubſtantialis vel accidentalis, dum eſt ali
<
lb
/>
qua proprietas ſenſibilis, quæ non poteſt tribui ipſi materiæ,
<
emph.end
type
="
italics
"/>
hîc res tantùm
<
lb
/>
naturales conſidero, nec ſuper naturales attingo, quæ ſuas regulas diui
<
lb
/>
næ fidei debent, non ſenſibus. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N11978
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1197A
">Hoc Axioma omninò certum eſt, & per Ax. 3. confirmatur, vt enim
<
lb
/>
dicas aliquid diſtinctum ab omni alio exiſtere, vel debet id ſenſu percipi,
<
lb
/>
vel aliqua ratione probari quod ſit; </
s
>
<
s
id
="
N11982
">atqui formam ſubſtantialem ſenſu
<
lb
/>
non percipis immediatè; </
s
>
<
s
id
="
N11988
">igitur aliquem eius effectum ſenſibilem vel me
<
lb
/>
diatè, vel immediatè; </
s
>
<
s
id
="
N1198E
">qui certè ſi tribui poſſit materiæ, haud dubiè per il
<
lb
/>
lum formam non probabis, niſi formæ ipſius eſſe antè demonſtres; </
s
>
<
s
id
="
N11994
">ſi ve
<
lb
/>
to eſt forma accidentalis, quam ſenſu percipis; certè id tantùm accidit ex </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>