1tremitate pellitur;
igitur cum pellantur D & C; quid mirum ſi totus ca
lamus cum ipſis pennis conuertatur.
lamus cum ipſis pennis conuertatur.
Quintò, hinc motus calami eſt mixtus ex recto axis, & circulari or
bis; igitur ſpiralis eſt; ſpiræ autem maiores ſunt, vel minores pro diuerſa
diſtantia partium ab axe AF, qui debet cenſeri productus vſque ad G;
nam partes, quæ longiùs diſtant ab axe, maiores ſpiras decurrunt; aliæ
verò minores; porrò ſpiræ ipſæ eò frequentiores ſunt, quò motus orbis
velocior eſt, & contrà rariores, quò tardior.
bis; igitur ſpiralis eſt; ſpiræ autem maiores ſunt, vel minores pro diuerſa
diſtantia partium ab axe AF, qui debet cenſeri productus vſque ad G;
nam partes, quæ longiùs diſtant ab axe, maiores ſpiras decurrunt; aliæ
verò minores; porrò ſpiræ ipſæ eò frequentiores ſunt, quò motus orbis
velocior eſt, & contrà rariores, quò tardior.
Sextò, ſi ſit tantùm vnica penna, calamus non mouetur hoc motu;
quia vix aër verberatur; adde quod in eam partem, quæ caret penna im
pulſus neceſſariò inclinatur; idem accidit cum altera penna fracta eſt,
vel minus aptè diuaricata.
quia vix aër verberatur; adde quod in eam partem, quæ caret penna im
pulſus neceſſariò inclinatur; idem accidit cum altera penna fracta eſt,
vel minus aptè diuaricata.
Septimò, in cam partem conuertitur, ſeu ſpiras agit, in quam pennæ
ipſæ detorquentur; alioquin non eſſet, cur potiùs in vnam, quàm in aliam
ſuos agerent orbes; igitur ita diuaricantur pennæ, vt earum plana ſibi in
uicem ſint obliqua; cuius rei ratio prædicta clariſſima cùm ſit; non eſt
quod amplius de hac re laboremus.
ipſæ detorquentur; alioquin non eſſet, cur potiùs in vnam, quàm in aliam
ſuos agerent orbes; igitur ita diuaricantur pennæ, vt earum plana ſibi in
uicem ſint obliqua; cuius rei ratio prædicta clariſſima cùm ſit; non eſt
quod amplius de hac re laboremus.
Octauò, ſi pennæ diſtractiones ſunt, & maximè diuaricatæ;
motus
axis eſt tardior; ratio eſt, quia in eo ſtatu multum aëra pellunt, ſeu venti
lant, à quo retinentur.
axis eſt tardior; ratio eſt, quia in eo ſtatu multum aëra pellunt, ſeu venti
lant, à quo retinentur.
Nonò, ſi diſtractiores ſunt, motus orbis eſt etiam tardior, ſuntque
rariores ſpiræ; ratio eſt eadem, quia cùm motus orbis eſt maior, etiam
plùs aëris vertigo illa ſecum abripit; hinc maior eſt reſiſtentia; vnde
obſeruabis, vt motus orbis minùs impediatur, ita pennas eſſe componen
das, vt aëra ſua quaſi acie cæſim diuidant, ne ſi pellant tota ſua ſuperficie,
maior ſit reſiſtentia.
rariores ſpiræ; ratio eſt eadem, quia cùm motus orbis eſt maior, etiam
plùs aëris vertigo illa ſecum abripit; hinc maior eſt reſiſtentia; vnde
obſeruabis, vt motus orbis minùs impediatur, ita pennas eſſe componen
das, vt aëra ſua quaſi acie cæſim diuidant, ne ſi pellant tota ſua ſuperficie,
maior ſit reſiſtentia.
Decimò, ſi demum plùs æquo ſint diuaricatæ, ita vt angulum obtuſiſ
ſimum faciant, ceſſat omninò motus orbis propter maiorem reſiſtentiam,
quæ vertiginem illam impedit.
ſimum faciant, ceſſat omninò motus orbis propter maiorem reſiſtentiam,
quæ vertiginem illam impedit.
Vndecimò, ita pennæ aptari debent, vt ſenſim inflexæ à radice DE
verſus apices BC afflatum aëris diuerſum excipiant, & diſſimilem: vnde
accidit, vt partes ipſæ, quæ retardantur, & maiore vi pollent in vertigi
nem agantur, in eam ſcilicet partem, in quam aliqua inclinatio conducit
ſic globus retentus à corpore oppoſito in orbem agitur propter rationem
prædictam, ne ille impetus ſit fruſtrà, qui adhuc ſupereſt. Hinc vides
motum orbis non imprimi calamo à pennis, ſed pennis à calamo; qui
cùm ab illis retardetur, ne aliquid impetus ſit fruſtrà, ſupplet motu cir
culari, quod recto difficiliori propter reſiſtentiam orbis conſequi non
poteſt; determinatur quidem motus circularis in talem partem ab ipſa
pennarum deflexione; non tamen imprimitur: hinc ſi fortè in via pen
næ ex ſua theca decidant, calamus ipſe ſine nouo impulſu longiùs ſpa
tium conficito; tribuit enim motui recto non impedito, quod circulari,
vel ſpirali, ſi pennæ adeſſent tribueret.
verſus apices BC afflatum aëris diuerſum excipiant, & diſſimilem: vnde
accidit, vt partes ipſæ, quæ retardantur, & maiore vi pollent in vertigi
nem agantur, in eam ſcilicet partem, in quam aliqua inclinatio conducit
ſic globus retentus à corpore oppoſito in orbem agitur propter rationem
prædictam, ne ille impetus ſit fruſtrà, qui adhuc ſupereſt. Hinc vides
motum orbis non imprimi calamo à pennis, ſed pennis à calamo; qui
cùm ab illis retardetur, ne aliquid impetus ſit fruſtrà, ſupplet motu cir
culari, quod recto difficiliori propter reſiſtentiam orbis conſequi non
poteſt; determinatur quidem motus circularis in talem partem ab ipſa
pennarum deflexione; non tamen imprimitur: hinc ſi fortè in via pen
næ ex ſua theca decidant, calamus ipſe ſine nouo impulſu longiùs ſpa
tium conficito; tribuit enim motui recto non impedito, quod circulari,
vel ſpirali, ſi pennæ adeſſent tribueret.
Duodecimò, ſi pennæ contractiores ſunt, & angulum acutiorem fa
ciant, calamus velociùs mouetur motu axis; ratio eſt, quia reſiſtentia mi-
ciant, calamus velociùs mouetur motu axis; ratio eſt, quia reſiſtentia mi-