Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
page |< < (378) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1263" type="section" level="1" n="316">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24816" xml:space="preserve">
              <pb o="378" file="0394" n="394" rhead="GNOMONICES"/>
            ptus ſit æqualis inclinationi plani propoſiti ad Horizontem, atque adeo & </s>
            <s xml:id="echoid-s24817" xml:space="preserve">ad planum horologij
              <lb/>
            horizontalis Horizonti parallelum, erit planum per rectas A ψ, ψ ω, ductum, idem quod pla-
              <lb/>
            num horologij horizontalis, ac proinde recta ψ ω, in plano horologij horizontalis iacebit; </s>
            <s xml:id="echoid-s24818" xml:space="preserve">quę
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0394-01" xlink:href="fig-0394-01a" number="263">
                <image file="0394-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0394-01"/>
              </figure>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-01" xlink:href="note-0394-01a" xml:space="preserve">10</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-02" xlink:href="note-0394-02a" xml:space="preserve">20</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-03" xlink:href="note-0394-03a" xml:space="preserve">30</note>
            quoniam æqualis ſumpta eſt rectæ ψ F, ſi triangulum E F ψ, circa rectam E ψ, moueatur, donec
              <lb/>
            cum plano horologij horizontalis coniungatur, fiet ψ ω, eadem, quæ ψ F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24819" xml:space="preserve">punctum ω, idem
              <lb/>
            quod F, propterea quòd in illo motu recta F ψ, ſemper rectos angulos facit cum E ψ, manetq́ue
              <lb/>
            ſemper in plano trianguli ψ ω d; </s>
            <s xml:id="echoid-s24820" xml:space="preserve">alias in plano horizontalis horologii ducerentur ad rectam E ψ,
              <lb/>
            in puncto ψ, duæ perpendiculares ω ψ, F ψ, quod eſt abſurdum. </s>
            <s xml:id="echoid-s24821" xml:space="preserve">Cum ergo axis mundi F μ, tran
              <lb/>
            ſeat per F, punctum horizontalis horologij, ſit vt etiam per punctum ω, trianguli ψ d ω, illum
              <lb/>
            ſitum habentis incedat. </s>
            <s xml:id="echoid-s24822" xml:space="preserve">Hæc cum ita ſint, quoniam tam recta φ χ, quàm recta ω d, ad planum in-
              <lb/>
            clinatum, per defin. </s>
            <s xml:id="echoid-s24823" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s24824" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s24825" xml:space="preserve">11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24826" xml:space="preserve">Eucl. </s>
            <s xml:id="echoid-s24827" xml:space="preserve">perpendicularis eſt, (ſi in illo ſitu intelligantur poſita eſſe triã-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-04" xlink:href="note-0394-04a" xml:space="preserve">40</note>
            gula E φ χ, ψ ω d,) ac idcirco etiam ad rectam χ d, ex defin. </s>
            <s xml:id="echoid-s24828" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s24829" xml:space="preserve">eiuſdem libri, fit, vt rectæ φ χ,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-05" xlink:href="note-0394-05a" xml:space="preserve">6. et 7. vnde.
                <lb/>
              18. & 7. vn
                <lb/>
              dec.</note>
            ω d, parallelæ ſint, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24830" xml:space="preserve">ideo in eodem plano, quod per rectas φ χ, ω d, ducitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s24831" xml:space="preserve">quod quidem
              <lb/>
            rectum eſt ad planum inclinatum, tranſitq́ue per axem mundi, quem per puncta φ, ω, incedere
              <lb/>
            demonſtrauimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s24832" xml:space="preserve">Quare planum per rectas φ χ, ω d, χ d, ductum, rectumq́ue exiſtens ad planũ
              <lb/>
            inclinatũ, erit inſtar noui, ac proprij cuiuſdam Meridiani ipſius plani inclinati, in quo nouo Me-
              <lb/>
            ridiano omnes lineæ perpendiculares ductæ ad rectam χ d, perpendiculares quoque ſunt, per de-
              <lb/>
            fin. </s>
            <s xml:id="echoid-s24833" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s24834" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s24835" xml:space="preserve">11. </s>
            <s xml:id="echoid-s24836" xml:space="preserve">Eucl. </s>
            <s xml:id="echoid-s24837" xml:space="preserve">ad planum inclinatum, occurruntq́ue axi per puncta φ, ω, tranſeunti. </s>
            <s xml:id="echoid-s24838" xml:space="preserve">Quo-
              <lb/>
            circa recta χ d, linea indicis erit, nempe communis ſectio plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24839" xml:space="preserve">proprij illius Me-
              <lb/>
            ridiani dicti, tanquàm linea meridiana, ſi circulus, cui horologium ęquidiſtat, eſſet Horizon, quã-
              <lb/>
            doquidem ſtylus quicunque in illa ad planum inclinatum erectus axem mundi ſecat, vt diximus,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0394-06" xlink:href="note-0394-06a" xml:space="preserve">50</note>
            quemadmodum & </s>
            <s xml:id="echoid-s24840" xml:space="preserve">in aliis horologiis fit. </s>
            <s xml:id="echoid-s24841" xml:space="preserve">Quod autem linea hæc in dicis χ d, in horologijs centrũ
              <lb/>
            habentibus ducenda ſit per centrũ horologii ρ, perſpicuum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24842" xml:space="preserve">Cum enim axis tranſeat per ρ, cen
              <lb/>
            trum, ſecabit omnino planum illud rectum ad horologii planum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24843" xml:space="preserve">per axem tranſiens, nempe
              <lb/>
            nouus ille Meridianus, planum horologii in ρ, ac propterea communis ſectio illius, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24844" xml:space="preserve">plani horo
              <lb/>
            logii per ρ, tranſibit. </s>
            <s xml:id="echoid-s24845" xml:space="preserve">In horologiis denique centro carentibus, eandem lineam indicis χ d, pa-
              <lb/>
            rallelam eſſe meridianæ lineæ, ſeu horæ 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s24846" xml:space="preserve">hoc modo fiet manifeſtum. </s>
            <s xml:id="echoid-s24847" xml:space="preserve">Quoniam tam Meridia
              <lb/>
            nus Horizontis, quàm proprius ille Meridianus plani inclinati, qui nimirũ in plano facit lineam
              <lb/>
            indicis χ d, per axem mundi tranſit, erunt ſectiones, quas in plano inclinato faciunt, hoc eſt, li-
              <lb/>
            nea meridiana, & </s>
            <s xml:id="echoid-s24848" xml:space="preserve">linea indicis, parallelæ, per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s24849" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s24850" xml:space="preserve">primi libri, quandoquidem planum ho-
              <lb/>
            rologii axi æquidiſtat, cum illud non ſecet, vt dictum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s24851" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>