4028Diſſertatio Secunda.
impatiens vnâ cum igne validiùs in aquã irrumpat, quæ ſuo frigore
repugnans ijs quodammodo manum inijcit, dum aliquantulum ca-
loris atterens, eoſque paululum conſtipans, ſiſtit fugacem naturam.
Quare aquam aëre & igne fœtam, ipſamque calore extrinſecùs ac-
cepto tenuiorem redditam, per omnes terrenarum particularum
receſſus permeare neceſſe eſt, ſoluto vi caloris vinculo, quo illæ col-
ligabantur. Iam verò calor in tot particulas diſſipatus interiectis
terrenis puluiſculis adhuc magis atterritur vi terreni frigoris, te-
nuioreſque naturæ conſtipantur magis, aquâ potiſſimùm fractas
frigoris vires reſumente; adeò vt ignis, quaſi conciſis neruis, iam
ſubſiſtere cogatur, & in frigoris pedicas incidiſſe videatur is, qui
acribus caloris ſtimulis aërem & aquam attenuans ad fugam ſolli-
citabat, diſiectis terrenæ craſſitiei repagulis: Quin & aër ipſe non
ſolùm aſſumptam, igne vim inferente, tenuitatem dimittit, verùm
etiam demum terræ & aquæ frigore cogente aliquantulum concre-
ſcit: Aqua autem viciſſim & terra plus habent tenuitatis, ac mi-
nus frigoris, quàm earum natura ſolitariè ſpectata exigat: Ele-
menta ſiquidem omnia non niſi infractis qualitatibus vnam in ſpe-
ciem temperantur.
repugnans ijs quodammodo manum inijcit, dum aliquantulum ca-
loris atterens, eoſque paululum conſtipans, ſiſtit fugacem naturam.
Quare aquam aëre & igne fœtam, ipſamque calore extrinſecùs ac-
cepto tenuiorem redditam, per omnes terrenarum particularum
receſſus permeare neceſſe eſt, ſoluto vi caloris vinculo, quo illæ col-
ligabantur. Iam verò calor in tot particulas diſſipatus interiectis
terrenis puluiſculis adhuc magis atterritur vi terreni frigoris, te-
nuioreſque naturæ conſtipantur magis, aquâ potiſſimùm fractas
frigoris vires reſumente; adeò vt ignis, quaſi conciſis neruis, iam
ſubſiſtere cogatur, & in frigoris pedicas incidiſſe videatur is, qui
acribus caloris ſtimulis aërem & aquam attenuans ad fugam ſolli-
citabat, diſiectis terrenæ craſſitiei repagulis: Quin & aër ipſe non
ſolùm aſſumptam, igne vim inferente, tenuitatem dimittit, verùm
etiam demum terræ & aquæ frigore cogente aliquantulum concre-
ſcit: Aqua autem viciſſim & terra plus habent tenuitatis, ac mi-
nus frigoris, quàm earum natura ſolitariè ſpectata exigat: Ele-
menta ſiquidem omnia non niſi infractis qualitatibus vnam in ſpe-
ciem temperantur.
Mauroc.
Ita planè, vt mihi quidem videtur, de elementis ſen-
tiendum, quatenus illa ad Corporis Mixti conſtitutionem referun
tur, hoc eſt, quâ elementa ſunt.
tiendum, quatenus illa ad Corporis Mixti conſtitutionem referun
tur, hoc eſt, quâ elementa ſunt.
Dand.
Hæc cum ita ſint, conſtat nec terram, quam colimus, nec
aquam, quam potamus, nec aërem, quem ſpiritu ducimus, nec
ignem, quo cibos paramus, elementa eſſe: Nature enim ſimplices
non ſunt, cum in plura corpora ſpecie diſſimilia diſſoluantur, ex
ijſque (ex aquâ ſaltem & terrâ) animalcula gignantur. Et quiſquis
populari hac trutinâ Ariſtotelicæ de Elementis Doctrinæ pondera
examinare voluerit, hic profectò rem momento ſuo non pondera-
bit: ex ijs ſiquidem elementorum nomina deſumpta ſunt, quia
Primarum Qualitatum vires in ijs maximè elucent; cœterùm inter
hęc & illa longè diſpar ratio intercedit. Ex quo patet argumenti
infirmitas, quo aliqui puriſſimum Ignis elementum infra Lunam
proximè collocant, ne ſolus ignis peregrinetur. Cedo enim mihi
ſinceram aquam, aut ſimplicem terram, quę in plures naturas diſ-
ſolui non poſſint: quod ſi & iſtę peregrinantur, iniqua non eſ-
ſet ignis conditio, ſi exularet ab eo loco, quem tunc fortaſſe
ſibi vendicaret, cum diſſolutis corporibus omnibus,
aquam, quam potamus, nec aërem, quem ſpiritu ducimus, nec
ignem, quo cibos paramus, elementa eſſe: Nature enim ſimplices
non ſunt, cum in plura corpora ſpecie diſſimilia diſſoluantur, ex
ijſque (ex aquâ ſaltem & terrâ) animalcula gignantur. Et quiſquis
populari hac trutinâ Ariſtotelicæ de Elementis Doctrinæ pondera
examinare voluerit, hic profectò rem momento ſuo non pondera-
bit: ex ijs ſiquidem elementorum nomina deſumpta ſunt, quia
Primarum Qualitatum vires in ijs maximè elucent; cœterùm inter
hęc & illa longè diſpar ratio intercedit. Ex quo patet argumenti
infirmitas, quo aliqui puriſſimum Ignis elementum infra Lunam
proximè collocant, ne ſolus ignis peregrinetur. Cedo enim mihi
ſinceram aquam, aut ſimplicem terram, quę in plures naturas diſ-
ſolui non poſſint: quod ſi & iſtę peregrinantur, iniqua non eſ-
ſet ignis conditio, ſi exularet ab eo loco, quem tunc fortaſſe
ſibi vendicaret, cum diſſolutis corporibus omnibus,
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib