Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (26) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div28" type="section" level="1" n="22">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s695" xml:space="preserve">
              <pb o="26" file="0040" n="40" rhead="HYDRODYNAMICÆ."/>
            nantium à preſſionibus fluentium, quamvis id nemo adhuc animadverterit,
              <lb/>
            quod ſciam; </s>
            <s xml:id="echoid-s696" xml:space="preserve">hinc eſt, quod regulæ à variis exhibitæ valeant tantum pro
              <lb/>
            aquis ſtagnantibus, tametſi verbis utantur, quæ perinde eas pertinere ad
              <lb/>
            aquas fluentes perſuadere poſſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s697" xml:space="preserve">Ut vero diſcrimerr utriusque Theoriæ ap-
              <lb/>
            pareat in ipſo limine, exemplum quoddam afferam, cujus demonſtratio ex
              <lb/>
            inferioribus patebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s698" xml:space="preserve">Sit loco caſtelli vas ampliſſimum A B C D (Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s699" xml:space="preserve">9.) </s>
            <s xml:id="echoid-s700" xml:space="preserve">aqua
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0040-01" xlink:href="note-0040-01a" xml:space="preserve">Fig. 9.</note>
            repletum usque in EF, & </s>
            <s xml:id="echoid-s701" xml:space="preserve">in parte inferiori tubulo cylindrico horizontali
              <lb/>
            M O m o inſtructum, per quem aquæ ſine impedimento transfluere poſſe intel-
              <lb/>
            ligantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s702" xml:space="preserve">ducatur verticalis N G terminata ab horizontali E H. </s>
            <s xml:id="echoid-s703" xml:space="preserve">His ita præ-
              <lb/>
            paratis, dico ſi orificium O o totum digito obſtruatur, punctum N premi
              <lb/>
            extrorſum ſecundum totam altitudinem N G; </s>
            <s xml:id="echoid-s704" xml:space="preserve">ſi dimidium orificium obtu-
              <lb/>
            retur, hanc preſſionem quarta ſui parte diminui, & </s>
            <s xml:id="echoid-s705" xml:space="preserve">ſi denique remoto
              <lb/>
            digito aquæ liberrime effluant, omnem preſſionem evaneſcere, ſic ut to-
              <lb/>
            tum cum parte aut etiam cum nihilo confundi ab Authoribus ſoleat. </s>
            <s xml:id="echoid-s706" xml:space="preserve">Sed
              <lb/>
            demonſtrabo poſſe preſſionem vel negativam fieri, atque ita in ſuctionem
              <lb/>
            mutari. </s>
            <s xml:id="echoid-s707" xml:space="preserve">Quoniam vero id agere non poſſum priusquam integram theoriam
              <lb/>
            de aquis fluentibus præmiſerim, nunc aquas conſiderabo ſaltem ſtagnantes,
              <lb/>
            veluti ſi orificium O o totum fuerit obſtructum.</s>
            <s xml:id="echoid-s708" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s709" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s710" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s711" xml:space="preserve">Conſtat autem ex Mechanicis latera tubi M O m o (cujus diame-
              <lb/>
            trum incomparabiliter cenſebimus minorem altitudine N G) non aliter ten-
              <lb/>
            di, quam ſi explicata eſſent in figuram rectangularem M O m o (Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s712" xml:space="preserve">10.)
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s713" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-0040-02" xlink:href="note-0040-02a" xml:space="preserve">Fig. 10</note>
            appenſumque haberent pondus P, quod ſit æquale ponderi prismatis aquei,
              <lb/>
            cujus tria latera ſint 1
              <emph style="super">0</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s714" xml:space="preserve">radius tubuli, 2
              <emph style="super">0</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s715" xml:space="preserve">longitudo ejusdem & </s>
            <s xml:id="echoid-s716" xml:space="preserve">3°. </s>
            <s xml:id="echoid-s717" xml:space="preserve">altitu-
              <lb/>
            do aquæ ſupra tubum; </s>
            <s xml:id="echoid-s718" xml:space="preserve">Ex hac propoſitione intelligitur nonſolum ratio
              <lb/>
            tenſionum, ſi diverſæ fuerint altitudines aquæ aut diametri tuborum, ſed
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s719" xml:space="preserve">ipſa tenſionum menſura: </s>
            <s xml:id="echoid-s720" xml:space="preserve">Quod ſi proin firmitas tuborum major ſit iſta
              <lb/>
            tenſione, nullum erit rupturæ periculum; </s>
            <s xml:id="echoid-s721" xml:space="preserve">ſi ſecus certo rumpetur tubus. </s>
            <s xml:id="echoid-s722" xml:space="preserve">Cæ-
              <lb/>
            terum de firmitate tuborum experimenta inſtituta fuerunt à variis; </s>
            <s xml:id="echoid-s723" xml:space="preserve">ſunt au-
              <lb/>
            tem ejusmodi experimenta difficilia & </s>
            <s xml:id="echoid-s724" xml:space="preserve">ſumtuoſa; </s>
            <s xml:id="echoid-s725" xml:space="preserve">poterit igitur facilius fir-
              <lb/>
            mitas tuborum ſive plumbeorum ſive ferreorum cognoſci, ſi experimento
              <lb/>
            innoteſcat, quantum pondus filum plumbeum aut ferreum datæ craſſitiei
              <lb/>
            ſuſtinere poſſit ſine rupturæ periculo. </s>
            <s xml:id="echoid-s726" xml:space="preserve">Experimentum ſimile à me inſtitu-
              <lb/>
            tum apponam in fine ſectionis oſtenſurus quomodo inde firmitas tubi datæ
              <lb/>
            craſſitiei & </s>
            <s xml:id="echoid-s727" xml:space="preserve">diametri deduci poſſit.</s>
            <s xml:id="echoid-s728" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>