4034PHYSICORVM ARIST.
CAP. IIII.
_F_Ortuna etiã, &
caſus de numero cauſarũ eſſe dicũtur:
11Hîc Ārifto. de
cauſis per acci,
dens determi-
nat. multaq́; eſſe, & fieriob fortunã, et caſum. Cõſiderandũ
eſt igitur, quomodo ſunt in his cauſis fortuna, & caſus: &
utrũ idẽ ſint, an diuerſa: atq; omnino quidnã ſit fortuna, &
caſus. Quidã enim & ſi ſint nec´ne, dubitant. Nibil enim à
fortuna fieri dicunt, ſed omniũ definitam quandam cauſam
eſſe, quæ fieri dicimus à caſu, aut fortuna: ceu profectionis
à fortuna cuiuſpiam ad forũ, inuẽtionisq́; eius quẽ uolebat
quidẽ, nõ putabat autẽ inuenire, cauſam hoc aiunt eſſe, illũ
inquã profectũ illuc, emere quippiam uelle. Similiter & in
cæteris, quæ à fortuna prouenire dicuntur, ſemper cauſam
quandã inquiunt eſſe, quàm ſumere licet, ſed non fortunam.
Quod ſi quippiam eſſet fortuna, abſurdũ ſanè uidebitur, &
dubitabit nõ iniuria quiſpiam, cur´ nam ſapientũ antiquorũ
nemo cauſas generationis, corruptionis ue dicens, de fortu-
na quicquã determinauit. Sed ut uidetur, nec illi quicquam
eſſe à fortuna putabant. Verùm & hoc mirabile eſt. Multa
nanq; ſunt, & fiunt à fortuna, & caſu, quorum quodq; nõ
ignorãtes reduci poſſe ad aliquã cauſam (ut ille ſermo anti
quus dixit, qui fortunã exterminat) illorũ tamen oẽs alia à
fortuna, alia nõ à fortuna fieri dicũt. Quapropter & men-
tionem aliquã ipſius, illos facere oportebat. At uerò neque
quicquã illorũ, ut cõcordiam, aut diſcordiã, aut ignem, aut
mentẽ, aut aliquid aliud huiuſcemodi fortunã eſſe arbitra-
bantur. Abſurdũ igitur eſt, ſiue nõ eſſe putauerunt, ſiue pu-
tantes eſſe omiſerũt, præſertin cùm interdũ utãtur. Vt Em-
pedocles nõ ſemper aërem ſupra inquiens ſegregari, ſed ut
fortè accidit. Dicit enim cũ de mundi loquitur
11Hîc Ārifto. de
cauſis per acci,
dens determi-
nat. multaq́; eſſe, & fieriob fortunã, et caſum. Cõſiderandũ
eſt igitur, quomodo ſunt in his cauſis fortuna, & caſus: &
utrũ idẽ ſint, an diuerſa: atq; omnino quidnã ſit fortuna, &
caſus. Quidã enim & ſi ſint nec´ne, dubitant. Nibil enim à
fortuna fieri dicunt, ſed omniũ definitam quandam cauſam
eſſe, quæ fieri dicimus à caſu, aut fortuna: ceu profectionis
à fortuna cuiuſpiam ad forũ, inuẽtionisq́; eius quẽ uolebat
quidẽ, nõ putabat autẽ inuenire, cauſam hoc aiunt eſſe, illũ
inquã profectũ illuc, emere quippiam uelle. Similiter & in
cæteris, quæ à fortuna prouenire dicuntur, ſemper cauſam
quandã inquiunt eſſe, quàm ſumere licet, ſed non fortunam.
Quod ſi quippiam eſſet fortuna, abſurdũ ſanè uidebitur, &
dubitabit nõ iniuria quiſpiam, cur´ nam ſapientũ antiquorũ
nemo cauſas generationis, corruptionis ue dicens, de fortu-
na quicquã determinauit. Sed ut uidetur, nec illi quicquam
eſſe à fortuna putabant. Verùm & hoc mirabile eſt. Multa
nanq; ſunt, & fiunt à fortuna, & caſu, quorum quodq; nõ
ignorãtes reduci poſſe ad aliquã cauſam (ut ille ſermo anti
quus dixit, qui fortunã exterminat) illorũ tamen oẽs alia à
fortuna, alia nõ à fortuna fieri dicũt. Quapropter & men-
tionem aliquã ipſius, illos facere oportebat. At uerò neque
quicquã illorũ, ut cõcordiam, aut diſcordiã, aut ignem, aut
mentẽ, aut aliquid aliud huiuſcemodi fortunã eſſe arbitra-
bantur. Abſurdũ igitur eſt, ſiue nõ eſſe putauerunt, ſiue pu-
tantes eſſe omiſerũt, præſertin cùm interdũ utãtur. Vt Em-
pedocles nõ ſemper aërem ſupra inquiens ſegregari, ſed ut
fortè accidit. Dicit enim cũ de mundi loquitur