Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N24CC8">
            <pb pagenum="367" xlink:href="026/01/401.jpg"/>
            <p id="N26A18" type="main">
              <s id="N26A1A">Septimò, erigitur haſta, ſi extremitas G tantillùm eleuata cum altera
                <lb/>
              oppoſita B, tùm ſtatim B deprimatur; </s>
              <s id="N26A20">vnde accidit ipſam G noua acceſ­
                <lb/>
              ſione impetus ſurſum promoueri; </s>
              <s id="N26A26">quippe ſi deprimatur B circa aliquod
                <lb/>
              centrum, attollitur G; </s>
              <s id="N26A2C">adde aliquam refluxionem ipſius G, quæ valdè
                <lb/>
              initio remouetur à manu, vt cum deinde adducitur, maiorem faciat ar­
                <lb/>
              cum; </s>
              <s id="N26A34">igitur maiore tempore; </s>
              <s id="N26A38">igitur ſenſim ab ipſa manu maior in illam
                <lb/>
              deriuatur impetus; denique vt deinde maiore quoque arcu extremitas B
                <lb/>
              deprimatur, remoueaturque, & conſequenter oppoſita G magis attolla­
                <lb/>
              tur, & accedat. </s>
            </p>
            <p id="N26A42" type="main">
              <s id="N26A44">Octauò, duobus aliis modis erigitur haſta è ſitu horizontali. </s>
            </p>
            <p id="N26A47" type="main">
              <s id="N26A49">Primò, conuerſo introrſum brachio; </s>
              <s id="N26A4D">eleuatur enim extremitas G.
                <lb/>
              & deprimitur illicò B; </s>
              <s id="N26A53">vnde minore conatu deinde attollitur; </s>
              <s id="N26A57">minus eſt
                <lb/>
              enim momentum vectis; </s>
              <s id="N26A5D">ſit enim vectis in ſitu horizontali LN, ſitque
                <lb/>
              eius momentum vt LN; </s>
              <s id="N26A63">certè ſi attollatur in LO, eius momentum erit
                <lb/>
              tantùm vt LM; </s>
              <s id="N26A69">hinc facilè eleuatur pertica poſt aliquam inclinationem
                <lb/>
              ſurſum; ſecundus modus, cum torquetur extrinſecus brachium, pro quo
                <lb/>
              eſt eadem prorſus ratio. </s>
            </p>
            <p id="N26A71" type="main">
              <s id="N26A73">Nonò, erigitur adhuc duobus modis haſta. </s>
            </p>
            <p id="N26A76" type="main">
              <s id="N26A78">Primò, intorto extrinſecus brachio, detortoque. </s>
              <s id="N26A7B">Secundò, contorte
                <lb/>
              introrſum reductóque traiecto ſub haſtam capite; eſt autem eadem ra­
                <lb/>
              tio, quæ ſuprà. </s>
            </p>
            <p id="N26A83" type="main">
              <s id="N26A85">Decimò, cum erecta haſta ſurſum ita proijcitur, vt poſt circuitum pot
                <lb/>
              medium truncum excipiatur, mouetur motu mixto ex recto centri, &
                <lb/>
              circulari orbis; quod duobus modis fieri poteſt. </s>
              <s id="N26A8D">Primò, ſi extremitas quæ
                <lb/>
              tenetur manu, retrò agatur, vbi priùs ſurſum tota haſta impulſa eſt; quip­
                <lb/>
              pe ex eo duplici motu centri, & orbis ſequetur conuerſio haſtæ, & is
                <lb/>
              deſcenſus in quo commodè per medium truncum excipi poſſit. </s>
              <s id="N26A97">Secundò. </s>
              <s id="N26A9A">
                <lb/>
              hoc eodem motu mouebitur, eritque ſimile phœnomenum, ſi extremitas,
                <lb/>
              quæ tenetur manu impulſa primò ſurſum cum tota haſta, tùm deinde
                <lb/>
              antè pellatur, ita vt extremitas oppoſita retrò agatur. </s>
            </p>
            <p id="N26AA2" type="main">
              <s id="N26AA4">Vndecimò, motus orbis poteſt aliquando eſſe maior, aliquando minor,
                <lb/>
              pro diuerſo ſcilicet impulſu: </s>
              <s id="N26AAA">idem dico de motu centri; </s>
              <s id="N26AAE">imò poſſet
                <lb/>
              eſſe tantus motus centri, vt conuerſio haſtæ perfici non poſſet; </s>
              <s id="N26AB4">eſt au­
                <lb/>
              tem motus centri velocior initio in aſcenſu, & tardior in fine; & contrà
                <lb/>
              tardior initio deſcenſus, & in fine velocior, vt conſtat ex dictis l.2. & 3. </s>
            </p>
            <p id="N26ABD" type="main">
              <s id="N26ABF">Duodecimò, cum motus centri modicus eſt, parùm aſſurgit haſta, &
                <lb/>
              licèt morus orbis ſit maximus vix integram conuerſionem perficere
                <lb/>
              poteſt; cum verò motus centri maximus eſt, & motus orbis modicus,
                <lb/>
              etiam ſuam conuerſionem non perficit, ſed altiùs aſſurgit mucro. </s>
            </p>
            <p id="N26AC9" type="main">
              <s id="N26ACB">Decimotertiò, centrum motus orbis non videtur eſſe aliud ab ipſis
                <lb/>
              3/4 verſus mucronem, vt iam ſæpe indicauimus: porrò niſi hoc centrum
                <lb/>
              motus orbis retroagatur tantillùm, id eſt 1/4 longitudinis haſtæ, non po­
                <lb/>
              terit excipi per medium truncum, niſi maius producatur. </s>
            </p>
            <p id="N26AD5" type="main">
              <s id="N26AD7">Decimoquartò, poteſt centrum orbis, vel plùs æquo retrò agi, vel ante
                <lb/>
              pelli, vt conſtat; </s>
              <s id="N26ADD">vnde tota ferè induſtria poſita eſt in temperando illius </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>