Tertiò, cùm mouetur circa axem mobilem motu recto, eſt motus mix
tus ex recto & circulari ſimilis motui rotæ; cum verò mouetur axis in
orbem, mouetur motu mixto ex duobus circularibus, & hic eſt motus
veriſſimus turbinationis.
tus ex recto & circulari ſimilis motui rotæ; cum verò mouetur axis in
orbem, mouetur motu mixto ex duobus circularibus, & hic eſt motus
veriſſimus turbinationis.
Quartò, cauſa motus orbis eſt prima reductio ſcuticæ, ſeu funiculi,
quæ circumagit turbinem; cauſa verò motus axis eſt extremitas funicu
li, vel ſcuticæ, quæ trochum aliquo modo, vel adducit, vel quaſi explodit,
vel expellit; adducit quidem funiculus, cuius altera extremitas etiam
adducitur; expellitur verò trochus, cum verbere adigitur: ſed de his
paulò pòſt.
quæ circumagit turbinem; cauſa verò motus axis eſt extremitas funicu
li, vel ſcuticæ, quæ trochum aliquo modo, vel adducit, vel quaſi explodit,
vel expellit; adducit quidem funiculus, cuius altera extremitas etiam
adducitur; expellitur verò trochus, cum verbere adigitur: ſed de his
paulò pòſt.
Quintò, ideò trochus mouetur motu orbis, ſeu motu circulari, quia
impetus contrarii ſimul imprimuntur, v.g.in fig.B imprimitur impetus E
per artum EHF, & F per arcum FGE: vndè ſequitur neceſſariò motus
circularis; hinc digitis in contrarias partes exploſis turbo in orbem
agitur.
impetus contrarii ſimul imprimuntur, v.g.in fig.B imprimitur impetus E
per artum EHF, & F per arcum FGE: vndè ſequitur neceſſariò motus
circularis; hinc digitis in contrarias partes exploſis turbo in orbem
agitur.
Sextò, diu durat iſte motus circularis turbinis, quia non deſtruitur
ab impetu contrario grauitationis, vt iam diximus alibi, ſed tantùm ab
affrictu ad planum illud, in quo vertitur, & à noua determinatione, quæ
ſingulis inſtantibus ponitur, quæ pro nihilo ferè haberi debet; hinc quò
vertex turbinis, politior eſt, & planum in quo ſuos gyros agit, læuiga
tius, diutiùs durat eius motus.
ab impetu contrario grauitationis, vt iam diximus alibi, ſed tantùm ab
affrictu ad planum illud, in quo vertitur, & à noua determinatione, quæ
ſingulis inſtantibus ponitur, quæ pro nihilo ferè haberi debet; hinc quò
vertex turbinis, politior eſt, & planum in quo ſuos gyros agit, læuiga
tius, diutiùs durat eius motus.
Septimò, aliquando dormire dicitur turbo cum celerrimè mouetur,
defixo ſcilicet axe in eodem loco, & ſitu, ratio petitur ex eo quòd ver
tex certè componitur cum ipſo plano factâ ſibi veluti inſenſibili apo
theca ſeu foſſula, cuius tenuis margo impedit motum centri; igitur mo
tus orbis vnicus eſt, igitur maior.
defixo ſcilicet axe in eodem loco, & ſitu, ratio petitur ex eo quòd ver
tex certè componitur cum ipſo plano factâ ſibi veluti inſenſibili apo
theca ſeu foſſula, cuius tenuis margo impedit motum centri; igitur mo
tus orbis vnicus eſt, igitur maior.
Octauò, verbere adigitur trochus, ipſique imprimitur primò motus
orbis, quia lora illa ſcuticæ trocho aduoluta, vbi deinde explicantur, tro
chum ipſum circumagunt: ſecundò motus centri, quia eadem lora ad in
ſtar fundæ quaſi trochum explodunt; ſic plerumque accidit adhiberi lora,
vt longiùs ligneus orbis proijciatur; quippe dum explicantur lora, du
plex ille motus neceſſariò imprimitur; primus quidem, quia explicari
non poſſunt, niſi trochus circumagatur; ſecundus verò, quia explicari
lora non poſſunt niſi in aliquam partem ferantur, & trochum ipſum tra
hant, vel ſaltem impellant; adde quod diutiùs manet potentia applicata;
hinc maior effectus, analogiam habes in funda.
orbis, quia lora illa ſcuticæ trocho aduoluta, vbi deinde explicantur, tro
chum ipſum circumagunt: ſecundò motus centri, quia eadem lora ad in
ſtar fundæ quaſi trochum explodunt; ſic plerumque accidit adhiberi lora,
vt longiùs ligneus orbis proijciatur; quippe dum explicantur lora, du
plex ille motus neceſſariò imprimitur; primus quidem, quia explicari
non poſſunt, niſi trochus circumagatur; ſecundus verò, quia explicari
lora non poſſunt niſi in aliquam partem ferantur, & trochum ipſum tra
hant, vel ſaltem impellant; adde quod diutiùs manet potentia applicata;
hinc maior effectus, analogiam habes in funda.
Nonò, quando turbo ferro inſtructus, cui funiculus aduolutus eſt, re
tentâ alterà funiculi extremitate, & explicato eodem funiculo circum
agitur; haud dubiè maiore vi pollet hic motus, duratque diù, tùm quie
funiculus eſt, longior, tùm quia maiore niſu quaſi euibratur, tùm quia
diù manet potentia applicata; porrò duobus modis explicatur funiculus;
primò enim adducitur, ſeu retrahitur, ex quo accidit, vt motus centri
determinetur in eandem partem; ſecundò non adducitur, ſed tantùm
altera extremitas retinetur; vnde fit, vt motus centri nullus ferè ſit.
tentâ alterà funiculi extremitate, & explicato eodem funiculo circum
agitur; haud dubiè maiore vi pollet hic motus, duratque diù, tùm quie
funiculus eſt, longior, tùm quia maiore niſu quaſi euibratur, tùm quia
diù manet potentia applicata; porrò duobus modis explicatur funiculus;
primò enim adducitur, ſeu retrahitur, ex quo accidit, vt motus centri
determinetur in eandem partem; ſecundò non adducitur, ſed tantùm
altera extremitas retinetur; vnde fit, vt motus centri nullus ferè ſit.
Decimò, motus centri circularis in cam ſemper eſt partem, in quam