Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 261]
[Figure 262]
[Figure 263]
[Figure 264]
[265] 1. figura
[266] 2. figura.
[267] 3. figura.
[268] 4. figura
[269] 5. figura
[270] 6. figura
[Figure 271]
[Figure 272]
[Figure 273]
[Figure 274]
[Figure 275]
[Figure 276]
[Figure 277]
[Figure 278]
[Figure 279]
[Figure 280]
[Figure 281]
[Figure 282]
[Figure 283]
[Figure 284]
[Figure 285]
[Figure 286]
[Figure 287]
[Figure 288]
[Figure 289]
[Figure 290]
< >
page |< < (390) of 677 > >|
406390GNOMONICES tem, (ſumimus autem hic eadem plana cum eiſdem inclinationibus, declinationibus{q́ue}, quę prius) ini-
tio facto a recta A B, deorſum uerſus, ducatur per finem numer ationis ex β, recta β D, ſecans C D, in
D, puncto, per quod meridia-
na linea ducenda erit.
Suppu
tato quoque in eodẽ arcu ſur-
265[Figure 265]1. figura
ſum uerſus complemento in- clinationis, ducatur ex β, per finẽ ſupputationis recta β C, quæ perpendicularis erit ad β D, ſecans C D, in C, 1110 cto, per quod recta C E, du- cta ad C D, perpendicularis erit linea horizontalis.
22Linea horizon
talis.
DEINDE in recta C D,
ipſi C β, ſumpta æquali C F,
ſiue ſurſum uerſus, ſiue deor-
ſum, deſcribatur ex F, verſus
C E, arcus circuli, in quo nu-
merata à recta C D, declina
tione plani à Verticali circu-
3320 lo ad dexteram quidem, ſi pla
num a meridie in ortum, uel
a Septẽtrione in occaſum de-
flectit, ut in prima, tertia, &

quarta figura, ad ſiniſtram au
tem, ſi planum declinat à me
ridie in occaſum, uel a ſepten
trione in ortum, ut in ſecun-
da, quinta, &
ſexta figura, du
catur ex F, per finem numera
tionis recta F E, ſecans ho-
4430 rizontalem lineam C E, in E.
Nam recta D E, per D, & E, in utramq; partem eiecta dabit lineam me-
ridianam.
Supputato quoq; in eodem arcu a recta C D, in contrariam partem complemento declinationis
55Linea meridia-
na.
ducatur ex F, per finem ſupputationis recta F α, quę ad F E, perpendicularis erit, ſecans lineam horizon
talem in puncto α, per quod linea æquinoctialis, &
linea horę 6. ducenda est.
RVRSVS ducta recta α K, quæ neceſſario ad meridianam lineam D E, perpendicularis erit ſi er-
ratum non fuerit, deſcribantur ex D, &
E, duo arcus ad interualla rectarum D β, E F, ſecantes ſeſe
neceſſario, ſi erratum non eſt, in recta α K, ut in puncto H;
ſiue autem hocfiat ex parte dextra, ſiue
ex ſiniſtra, nihil intereſt.
Ex quo fit, neceſſarium non eſſe, ut recta α K, ducatur, ſed utile tantum, ut
nimirũ accuratior fiat deſcriptio.
ſi enim nõ tranſiret per punctũ H, inuentũ, corrigendus eſſet error com
miſſus.
Sic etiã ducta recta α K, ſatis eſſet, ſi uel ex D, deſcriberetur arcus ad interuallũ D β, duntaxat,
6640 uel (ſi cõmodius uiſum fuerit) arcus ex E, ad interuallum E F.
Nam ubi alter horum arcuũ rectam α K,
ſecat, ibi erit punctũ H, ut prius.
Ducta quoque recta H E, deſcribatur ex H, arcus circuli in quo a recta
H E, uerſus rectam H D, numeretur complementum altitudinis poli ſuper Horizontem, ſi planum ho-
rologij a meridie declinat, &
per finẽ numerationis ex H, ducatur recta Hb, ſecans meridianam lineam in
M, puncto, per quod æquinoctialis linea ducenda eſt ex puncto α, iampridẽ inuento.
Et ſi in eodem arcu in
77Linea æquino-
ctialis.
cõtrariã partẽ a recta H E, numeretur altitudo poli, et ex fine numer ationis per H, recta Hd, ducatur, quę
ad H b, perpẽdicularis erit, ſecabitur eadẽ linea meridiana in puncto ρ, quod centrũ erit horologij.
Quod
88Centrum horo
logii.
ſi quãdo accidat, rectã hãc H d, ultimo loco per H, ductã parallelam eſſe lineæ meridianæ, ut contingit in
tertia figura, ubi prior recta H b, trãſit per locũ ſtyli K, &
per punctũ α, ita ut a recta α K, non differat,
carebit horologium centro, omneſ{q́ue} horariæ lineæ inter ſe æquidiſtãtes erit.
Si uero horologij planum decli
9950 net a Septẽtrione, numerãda erit altitudo poli in dicto ar cu circuli a recta H E, uerſus rectã H D.
Recta
enim H b, ducta ex H, per finẽ numer ationis ſecabit meridianã lineã in ρ, cẽtro horologij:
Et ſi in eodẽ ar
cuin cõtrariã partem a recta H E, ſupputetur cõplementũ altitudinis poli, atq;
ex fine numer ationis per
H, traiiciatur recta Hd, quæ ad H b, perpẽdicularis erit, ſecabitur linea meridiana in puncto M, per quod
linea æquinoctialis ex α, ducenda eſt.
Quod ſi quando contingat, hanc rectam H d, ultimo loco ductam pa-
rallelam eſſe meridianæ lineæ, ut in figura ſexta apparet, ubi prior recta H b, tranſit per K, locum styli,
adeo ut a recta α K, non differat, ducenda erit linea æquinoctialis per α, ipſi lineæ meridianæ parallela.
IAM uero ſi ex ρ, centro horologij per k, locum styli recta ducatur ρ K, habebimus lineam ſtyli,
1010Linea ſtyli. quæ neceſſario lineam æquinoctialem ex α, ductam ad angulos rectos ſecabit.
Sed ubi centrum horologii
non habetur, ducenda erit linea ſtyli per K, locum ſtyli parallela lineæ meridianæ, &
ad

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index