407391LIBER TERTIVS.
lineam perpendicularis, ut in tertia figura.
Item ubi æquinoctialis linea meridianę lineæ æquidiſtat, erit
linea ſtyli ρ K, non ſolum ad æquinoctialem lineam, ſed etiã ad lineam meridianã perpendicularis. Itaq;
1126. primi. ſi primo loco linea æquinoctialis per inuenta puncta α, M, ducatur, ducenda erit linea ſtyli ad ipſam per-
266[Figure 266]2. figura.
267[Figure 267]3. figura.221033204430
pendicularis per locum ſtyli K, ex centro ρ, vel vbi centrum nõ adeſt, per K, locum ſtyli dunt axat:
Si uero
primo loco ducatur linea ſtyli ex ρ, centro per K, uel vbi centrum non eſt, per K, æquidistans lineæ meri-
dianæ, ducenda erit linea æquinoctialis ad ipſam ex α, perpendicularis.
linea ſtyli ρ K, non ſolum ad æquinoctialem lineam, ſed etiã ad lineam meridianã perpendicularis. Itaq;
1126. primi. ſi primo loco linea æquinoctialis per inuenta puncta α, M, ducatur, ducenda erit linea ſtyli ad ipſam per-
POST hæc ex K, loco ſtyli excitetur ad lineã ſtyli linea perpendicularis K I, ſtylo æqualis, &
ex
55Axis mundi. cẽtro ρ, per I, recta emittatur ρ I, pro axe mũdi. At ubi centrũ nõ eſt, ducẽdus erit axis per I, æquidiſtãs
lineæ ſtyli, uel lineæ meridianę. Quod ſi ex I, ad axem perpendicularis educatur, ſecabit ea lineam ſtyli
in puncto G, per quod æquinoctialis linea ducitur, niſi error commiſſus ſit. Vnde ubi horologium centro
caret, atque adeo axis lineæ styli æquidiſtat, cadet dicta perpendicularis in K, locum styli, & ab æqui-
noctiali linea non differet. Itaque ſi primo loco ductus fuerit axis mundi per I, inueniemus beneficio li-
neæ I G, ad axem perpendicularis in linea ſtyli aliud punctum G, per quod ęquinoctialis linea ex puncto
6640 α, ducenda est, quę neceſſario cum linea ſtyli angulos rectos efficiet.
55Axis mundi. cẽtro ρ, per I, recta emittatur ρ I, pro axe mũdi. At ubi centrũ nõ eſt, ducẽdus erit axis per I, æquidiſtãs
lineæ ſtyli, uel lineæ meridianę. Quod ſi ex I, ad axem perpendicularis educatur, ſecabit ea lineam ſtyli
in puncto G, per quod æquinoctialis linea ducitur, niſi error commiſſus ſit. Vnde ubi horologium centro
caret, atque adeo axis lineæ styli æquidiſtat, cadet dicta perpendicularis in K, locum styli, & ab æqui-
noctiali linea non differet. Itaque ſi primo loco ductus fuerit axis mundi per I, inueniemus beneficio li-
neæ I G, ad axem perpendicularis in linea ſtyli aliud punctum G, per quod ęquinoctialis linea ex puncto
6640 α, ducenda est, quę neceſſario cum linea ſtyli angulos rectos efficiet.
AD extremum ſumpta recta G L, in linea indicis, quæ æqualis ſit ipſi G I, deſcribatur ex L, circu-
lus cuiuslibet magnitudinis, qui in 24. partes æquales diſtribuatur, initio facto arecta L M, quę ex cen-
tro L, ducitur per punctum M, ubi æquinoctialis linea & meridiana ſe interſecant, vel a recta L α, du-
cta ex eodem centro L, per punctum α, ubi coeunt horizontalis linea, & æquinoctialis, ſeu linea horæ 6.
Neceſſe eſt autem duas rectas L M, & L α, ſeſe in L, ad rectos angulos interſecare, ſi nulla in re com
miſſus fuerit error. Quòd ſi æquinoctialis linea parallela ſit meridiànæ lineæ, ducẽda erit loco rectæ L M,
recta eidem meridianæ lineæ parallela, quærectam L α, angulos rectos ſecet. I am ſi ex L, per diuiſio-
num puncta rectæ occultæ ducantur, ſecabitur ęquinoctialis linea in punctis, per quæ ex centro ρ, du-
77Lineę horariæ. cendę ſunt lineæ horarum à mer. & med. noc. Vel quando centro caret horologium, per quæ ipſi lineę me
8850 ridianæ, vel lineę ſtyli, axive ducendę ſunt parallelę, & ad ęquinoctialẽ lineã perpendiculares, pro horis
à mer. & med. noc. Ordo horarũ idem est hic, qui ſupra in prima deſcriptione huius propoſ. expoſitus eſt.
lus cuiuslibet magnitudinis, qui in 24. partes æquales diſtribuatur, initio facto arecta L M, quę ex cen-
tro L, ducitur per punctum M, ubi æquinoctialis linea & meridiana ſe interſecant, vel a recta L α, du-
cta ex eodem centro L, per punctum α, ubi coeunt horizontalis linea, & æquinoctialis, ſeu linea horæ 6.
Neceſſe eſt autem duas rectas L M, & L α, ſeſe in L, ad rectos angulos interſecare, ſi nulla in re com
miſſus fuerit error. Quòd ſi æquinoctialis linea parallela ſit meridiànæ lineæ, ducẽda erit loco rectæ L M,
recta eidem meridianæ lineæ parallela, quærectam L α, angulos rectos ſecet. I am ſi ex L, per diuiſio-
num puncta rectæ occultæ ducantur, ſecabitur ęquinoctialis linea in punctis, per quæ ex centro ρ, du-
77Lineę horariæ. cendę ſunt lineæ horarum à mer. & med. noc. Vel quando centro caret horologium, per quæ ipſi lineę me
8850 ridianæ, vel lineę ſtyli, axive ducendę ſunt parallelę, & ad ęquinoctialẽ lineã perpendiculares, pro horis
à mer. & med. noc. Ordo horarũ idem est hic, qui ſupra in prima deſcriptione huius propoſ. expoſitus eſt.
VIDES ergo, deſcriptionem hanc multo eſſe pręſtantiorem ea, quam primo loco in hac propoſ.
ex-
plicauimus, cùm hęc vltro nos ducat in locum centri horologij, ita vt non op{us} ſit conſiderare, an centrũ
horologij statuendum ſit infra lineam ęquinoctialem, an ſupra, quemadmodum in illa deſcriptione.
plicauimus, cùm hęc vltro nos ducat in locum centri horologij, ita vt non op{us} ſit conſiderare, an centrũ
horologij statuendum ſit infra lineam ęquinoctialem, an ſupra, quemadmodum in illa deſcriptione.
DEMONSTRABIMVS autem omnia, quę in hac deſcriptione ſunt dicta, hoc modo.
In-
99Demonſtratio
proximæ deſ@r@
ptionis. telligatur triangulum β C D, cuius angulus β, rect{us} eſt, ob quadrantem circuli, ex β, deſcripti inter re-
ctas β D, β C, interiectum, moueri circa rectam C D, donec rectum ſit ad planum horologij, atque adeo
vertex styli β, cum centro mundi coniungatur. Quia igitur angulus K β C, æqualis eſt complemento in-
clinationis, erit β C K, angulus inclinationis; ac proinde cum Horizon per β, verticem ſtyli incedat,
erit recta β C, communis ſectio ipſius, & circuli maximi inclinationem metientis, fæciens cum
99Demonſtratio
proximæ deſ@r@
ptionis. telligatur triangulum β C D, cuius angulus β, rect{us} eſt, ob quadrantem circuli, ex β, deſcripti inter re-
ctas β D, β C, interiectum, moueri circa rectam C D, donec rectum ſit ad planum horologij, atque adeo
vertex styli β, cum centro mundi coniungatur. Quia igitur angulus K β C, æqualis eſt complemento in-
clinationis, erit β C K, angulus inclinationis; ac proinde cum Horizon per β, verticem ſtyli incedat,
erit recta β C, communis ſectio ipſius, & circuli maximi inclinationem metientis, fæciens cum
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib