Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N24CC8">
            <pb pagenum="373" xlink:href="026/01/407.jpg"/>
            <p id="N26EB2" type="main">
              <s id="N26EB4">Decimoſextò, antequam quieſcat turbo, inclinatur, ſuoſque orbes agit
                <lb/>
              inclinato quaſi corpore, & obliquo axe; </s>
              <s id="N26EBA">ratio eſt, quia vel axis ſeu ferreus
                <lb/>
              mucro tantillùm abeſt à grauitatis centro, vel aliquis plani ſcopulus, vel
                <lb/>
              decliuis plaga turbinem ipſum inclinat; agit tamen adhuc aliquot obli­
                <lb/>
              quos gyros propter vim prioris impetus, quæ ſenſim à grauitatione tur­
                <lb/>
              binis frangitur, & tandem omninò ſuperatur. </s>
            </p>
            <p id="N26EC6" type="main">
              <s id="N26EC8">Decimoſeptimò, hinc, vbi terrarum tangit depreſſus turbo, ad inſtar
                <lb/>
              rotæ deindæ rotatur; ratio eſt, quia multus adhuc remanet impetus ad
                <lb/>
              motum orbis determinatus, qui vbi tangitur, ſolum trochum ipſum cum
                <lb/>
              centro ad inſtar rotæ præcipitem agit. </s>
            </p>
            <p id="N26ED4" type="main">
              <s id="N26ED6">Decimooctauò, hinc vides naturam maximè gaudere motu recto qui
                <lb/>
              paulò ante turbini erecto minimè concedebatur; cur enim in vnam po­
                <lb/>
              tiùs partem, quàm in aliam? </s>
              <s id="N26EDE">at verò lapſo iacentique facilè permittitur;
                <lb/>
              nam in plano motus orbis rotæ facilè determinat motum rectum
                <lb/>
              centri. </s>
            </p>
            <p id="N26EE6" type="main">
              <s id="N26EE8">Decimononò, ad turbinem reuoco cubum illum, ſuis numeris vel
                <lb/>
              characteribus inſtructum, & duobus hinc inde in ſuprema, & ima facie,
                <lb/>
              quaſi paxillis, vel communi axe munitum, cuius figuram hîc habes; vol­
                <lb/>
              uitur enim hic cubus circa ſuum axem, neque eſt noua difficultas. </s>
            </p>
            <p id="N26EF2" type="main">
              <s id="N26EF4">Vigeſimò, huc etiam reuoca fuſum, qui dum turbinatim verſatur, di­
                <lb/>
              uerſis etiam motibus moueri poteſt ſurſum, deorſum, dextrorſum, ſini­
                <lb/>
              ſtrorſum, ïta vt in eo mira motuum varietas obſeruari poſſit. </s>
            </p>
            <p id="N26EFB" type="main">
              <s id="N26EFD">Vigeſimoprimò, reuocabis quoque motum paropſidis, dum digito
                <lb/>
              quaſi flagellatur; eſt enim quoddam turbinationis genus, cuius ratio
                <lb/>
              facilis eſt, & conſtat ex dictis. </s>
            </p>
            <p id="N26F05" type="main">
              <s id="N26F07">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              31.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N26F13" type="main">
              <s id="N26F15">
                <emph type="italics"/>
              Explicari poſſunt phœnomena
                <emph.end type="italics"/>
                <emph type="italics"/>
              motus Excentricorum
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N26F24">ſit circulus ALK
                <lb/>
              M centro E; </s>
              <s id="N26F2A">ſit alius excentricus ACOD centro B, circa quod mouea­
                <lb/>
              tur punctum A v.g. motu orbis; </s>
              <s id="N26F32">Primò, nulla erit inæqualitàs motus, ſed
                <lb/>
              tantùm videbitur eſſe; </s>
              <s id="N26F38">nam
                <expan abbr="punctũ">punctum</expan>
              A, in quo ſit aſtrum poſt decurſum
                <lb/>
              quadrantem; </s>
              <s id="N26F42">videbitur in N; </s>
              <s id="N26F46">igitur videbitur tantùm confeciſſe arcum A
                <lb/>
              N minorem quadrante; </s>
              <s id="N26F4C">hinc motus ab A ad C indicabitur tardior; </s>
              <s id="N26F50">at ve­
                <lb/>
              AC ad O videbitur velocior; </s>
              <s id="N26F56">quia credetur confeciſſe arcum maiorem
                <lb/>
              NK, æquali ſcilicet tempore, quo AN; </s>
              <s id="N26F5C">hinc ab A ad C, id eſt ab apogæo
                <lb/>
              dicitur eſſe tardior; vel ocior verò AC ad I, id eſt ad perigæum, ſed hæc
                <lb/>
              ſunt facilia, & communia, per quæ explicantur anomaliæ, & inæquali­
                <lb/>
              tates ſimpliciores motuum cæleſtium. </s>
            </p>
            <p id="N26F66" type="main">
              <s id="N26F68">Secundò, ſi voluatur circulus radio AE circa centrum E, nec ſit vllus
                <lb/>
              motus circa centrum B; haud dubiè omnes partes excentrici ADOC
                <lb/>
              mouebuntur motu circulari ſed inæquali, vt patet. </s>
            </p>
            <p id="N26F70" type="main">
              <s id="N26F72">Tertiò, ſi ſit motus circularis circa vtrumque centrum; certè centrum
                <lb/>
              B circumagetur per circellum BGHF, punctum verò A excentrici
                <lb/>
              deſcribet hanc lineam APIQBSIRA, vt conſtat ex dictis Th. 30.
                <lb/>
              num. </s>
              <s id="N26F7C">30. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>