Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
21
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg209
"/>
<
lb
/>
hominis, ſemen eſt prius, quàm homo ille: ſimpliciter tamen homo eſt ſemine prior, ſicut actus
<
lb
/>
& perfectum priora ſunt poteſtate & imperfecto. </
s
>
<
s
>Itaque generatio hominis vt homo eſt, non
<
lb
/>
eget ſemine, cùm ſit homo ſimpliciter ſemine prior. </
s
>
<
s
>Igitur alium modum productionis habe
<
lb
/>
bit nimirum per creationem. </
s
>
<
s
>Memini etiam me legiſſe apud quoſdam ſcriptores hac via con
<
lb
/>
firmari poſſe creationem: ſiquidem hæc quæ natura ſunt, alicuius rei gratia fiant à natura: ergo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg210
"/>
<
lb
/>
prius aliquam notionem extitiſſe in effectore neceſſe eſt: in hoc igitur rei facienda ratio ex qua
<
lb
/>
res extitêre: quapropter creatio. </
s
>
<
s
>Hæc quidem ingeniosè excogitata: veruntamen eiuſmodi, quę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg211
"/>
<
lb
/>
Ariſtotelis principijs aduerſentur huic tu rei nunc cauſſas accipe. </
s
>
<
s
>Nam quantum eſt de prima
<
lb
/>
ratione, videtur in ea committi peccatum à ſecundum quid ad ſimpliciter. </
s
>
<
s
>Etenim ex actioni
<
lb
/>
bus quæ Deo manifeſtè tribuuntur (ex ijs enim quę à quoque ſani iudicij facilè dabuntur,
<
expan
abbr
="
noſtrã
">noſtram</
expan
>
<
lb
/>
diſceptationem, quoad licebit, peragemus) aliquæ ſunt ipſius propriæ, vt contemplari ſeipſum,
<
lb
/>
nobis enim liquet hoc in nobis ipſis experientibus contemplationem externæ rei nullius egêre:
<
lb
/>
aliæ cum corpore communicantes, vt mouere & ambulare: ac verum quidem eſt actiones pro
<
lb
/>
prias imitari eſſentiam; de communibus aliter ſentiendum eſt. </
s
>
<
s
>Ex illo igitur quòd aliquæ fun
<
lb
/>
ctiones ſine corpore exercentur, quæ ſanè propriæ ſunt; infertur, omnes ſine corpore exerceri
<
lb
/>
poſſe, quanuis ſint communes. </
s
>
<
s
>& ex eo, quòd agit contemplando ſine corpore, concluditur ip
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg212
"/>
<
lb
/>
ſum prorſus ſine corpore agere quodcunque & ſimpliciter. </
s
>
<
s
>conuenientiam igitur, & ſimilitudi
<
lb
/>
nem actionum omnium, quas Deo tribuunt, vel ſenſu, vel inductione iudicare oportebat. </
s
>
<
s
>At
<
lb
/>
qui non licet. </
s
>
<
s
>Nec quiſquam Peripateticus aliam Dei propriam actionem cognouit quàm ſui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg213
"/>
<
lb
/>
contemplationem. </
s
>
<
s
>Eodem propemodum vitio ſecunda ratio laborat. </
s
>
<
s
>Damus enim planè
<
lb
/>
Deum eſſe ens primum, omnium abſolutiſsimum, nullius indigum, & non egêre ſubiecto ad
<
lb
/>
agendum: ſed addimus ad præſtandum propriam actionem quam dicimus eſſe contemplatio
<
lb
/>
nem: quòd ſi fuerit actio communis, adhuc exquiret phyſicus confirmationem talis aſſumpti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg214
"/>
<
lb
/>
quam à ſenſu peti poſſe negamus. </
s
>
<
s
>In tertia verò ratione duo ſeſe offerunt ſpectanda, quorum
<
lb
/>
primum eſt. </
s
>
<
s
>Impetrare, vt aliquid ſit à Deo Peripateticè, non modo eſt per motum, velut ea,
<
lb
/>
quę generantur aſsiduè, quę ex iugi cęli conuerſione producuntur, illam verò Deus ſolus præ
<
lb
/>
ſtat: verùm quoque eſt eſſe perfectum, quod ſcilicet ſine ipſo non exiſtat in actu ſecundo, nec
<
lb
/>
proprio munere fungatur ſine præſentia Dei; veluti Legatus eſt homo quidem per ſe; ſed per
<
lb
/>
eius virtutem, qui legauit, in dignitate conſtitutus eſt, & fungitur legatione. </
s
>
<
s
>Alterum eſt, quod
<
lb
/>
ratio phyſica conuincit, aliquid eſſe æternum per ſe præter Deum O. M. Quibus poſitis in ar
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg215
"/>
<
lb
/>
gumento duplex vitium latet. </
s
>
<
s
>ſiquidem in argumento vitium illud quod eſt ex ignotis proce
<
lb
/>
dere committatur
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
, dum ſumitur nihil præter Deum eſſe per ſe æternum; ſed omnia vel per
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg216
"/>
<
lb
/>
motum extitiſſe, vel creationem; idque inter phyſicos ſenſum perſequentes & Theologos à lu
<
lb
/>
mine Diuino illuſtratos eſt maximè controuerſum, accipiunt Theologi nullum eſſe huiuſmodi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>concluditur à phyſico tale rerum genus reperiri. </
s
>
<
s
>Cùm igitur id aſſumant Theologi quod à phy
<
lb
/>
ſico dubitatur, immò cui concluditur oppoſitum: patet hîc eſſe progreſſum ex ignotis qui mo
<
lb
/>
dus eſt non probandi propoſitum. </
s
>
<
s
>Deinde cùm phyſici probent eſſe tertium genus eorum ſci
<
lb
/>
licet, quæ cùm ſint æterna; pendent tamen à Deo; ineſt in argumento fallacia conſequentis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Etenim negabit phyſicus ille quem nos in hac methodo imitamur. </
s
>
<
s
>Quicquid eſt à Deo, aut eſſe
<
lb
/>
per motum, aut per creationem. </
s
>
<
s
>ſed tertium modum adijciet vt puta eſſe formaliter eo, ſ. </
s
>
<
s
>poſito
<
lb
/>
vt hoc ſit, non effectiuè. </
s
>
<
s
>ita cùm diuiſionis membra non omnia fuerint accepta: conſtat nullam
<
lb
/>
eſſe vim argumenti illius hypothetici ex diuiſione conſtructi. </
s
>
<
s
>Iam verò ſi datur id, quod acce
<
lb
/>
pimus, eſſe aliquod æternum per ſe pręter Deum O. M. patet profectò parum poſſe apud reni
<
lb
/>
tentem id quod adſcribitur de æterna illa creatione, & quòd eiuſdem
<
emph
type
="
italics
"/>
immò maioris virtutis eſt ex
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg217
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
italics
"/>
ęterno creare
<
emph.end
type
="
italics
"/>
, quàm ex initio cuiuſpiam temporis. </
s
>
<
s
>ſiquidem ibi ſemper exiſtat materia, quę ſup
<
lb
/>
ponatur; nec requiratur vlla mutatio vt ſint; cùm per ſe exiſtant ab æterno quæ vtraque in noua
<
lb
/>
creatione conſtitui neceſſe fuit. </
s
>
<
s
>Neque aliud certè arguet quod oratio ponatur ab æterno, niſi
<
lb
/>
quòd ex Deo ſint aliqua formaliter, quod non negamus,
<
emph
type
="
italics
"/>
ſed planè volumus eſſe creationem
<
emph.end
type
="
italics
"/>
. </
s
>
<
s
>In
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg218
"/>
<
lb
/>
quarta ratione notemus, in omni generatione duo principia requiri, actum ſcilicet &
<
expan
abbr
="
poteſtatẽ
">poteſtatem</
expan
>
,
<
lb
/>
& poteſtas quidem eſt ſingularis, & æqualiter reſpiciens eſſe & non eſſe. </
s
>
<
s
>Actus eſt determina
<
lb
/>
tus & poſitus eſt ineſſe: quapropter æternus eſt per ſe. </
s
>
<
s
>nec, quatenus actus, vnquam generationi
<
lb
/>
redditur obnoxius
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
. </
s
>
<
s
>Itaque generatur hic homo qui quidem ex ſemine procreatur. </
s
>
<
s
>homo vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg219
"/>
<
lb
/>
actus æternus eſt. </
s
>
<
s
>Inde igitur creatio non inferetur: at illud, quod ad extremum propoſuimus;
<
lb
/>
ſatis foret iis qui Peripateticè profitentur; ſi rationis illius autor ſe illa Peripatetica non habere
<
lb
/>
teſtatus eſſet. </
s
>
<
s
>Verùm quia nihil eſt non Peripateticum, quod ratione, quæ iudicium ſenſus non
<
lb
/>
euertat, approbari poteſt;
<
expan
abbr
="
officiū
">officium</
expan
>
quoque Peripatetici videtur eſſe vim explorare rationis illius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Igitur, cùm ſumitur ea quæ ſunt natura, eſſe alicuius rei gratia; fatemur in iis, quæ fiunt: cum
<
lb
/>
etiam in natura ſit id, cuius gratia ſint nonnulla. </
s
>
<
s
>Cùm etiam ponitur eorum quæ ſunt alicuius
<
lb
/>
gratia notionem, ſeu rationem quandam in effectore antecedere; notionem ſanè damus in iis </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>