Clavius, Christoph
,
Geometria practica
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 213
>
[Note]
Page: 71
[Note]
Page: 72
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 74
[Note]
Page: 74
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 75
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 77
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 213
>
page
|<
<
(11)
of 450
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div17
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
17
">
<
pb
o
="
11
"
file
="
041
"
n
="
41
"
rhead
="
LIBER PRIMVS.
"/>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s865
"
xml:space
="
preserve
">20. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s866
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Non</
emph
>
aliter reperiemus in diametro Aſtrolabij (quod notatu di-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-041-01
"
xlink:href
="
note-041-01a
"
xml:space
="
preserve
">Quo pacto in
<
lb
/>
diametro A-
<
lb
/>
ſtrolabij pun-
<
lb
/>
ctum cuiuſuis
<
lb
/>
declinationis
<
lb
/>
reperiatur.</
note
>
gnum eſt) punctum cuiuſcunque declinationis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s867
"
xml:space
="
preserve
">Poſito enim ſinu toto ſemi-
<
lb
/>
diametro Aequatoris, ſi declinatio eſt Borealis, tranferenda eſt in diametrum
<
lb
/>
ex centro Tangens ſemiſsis complementi declinationis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s868
"
xml:space
="
preserve
">ſi vero auſtralis eſt,
<
lb
/>
Tangens ſemiſsis arcus ex quadrante, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s869
"
xml:space
="
preserve
">declinatione compoſiti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s870
"
xml:space
="
preserve
">Vt Tan-
<
lb
/>
gens grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s871
"
xml:space
="
preserve
">33. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s872
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s873
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s874
"
xml:space
="
preserve
">qui ſemiſſem complementi declinationis ♋. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s875
"
xml:space
="
preserve
">conſtitu-
<
lb
/>
unt, dabit punctumextremum ſemidiametri paralleli ♋, quod videlicet ab
<
lb
/>
Aequatore in Boream grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s876
"
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s877
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s878
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s879
"
xml:space
="
preserve
">declinat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s880
"
xml:space
="
preserve
">Tangens vero grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s881
"
xml:space
="
preserve
">56.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s882
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s883
"
xml:space
="
preserve
">45. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s884
"
xml:space
="
preserve
">qui ſemiſſem conſtituunt arcus ex quadrante, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s885
"
xml:space
="
preserve
">declinatione ♑, cõ-
<
lb
/>
flati, dabit extremum punctum ſemidiametri paralleli ♑, quod ab Aequatore
<
lb
/>
in Auſtrum grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s886
"
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s887
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s888
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s889
"
xml:space
="
preserve
">recedit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s890
"
xml:space
="
preserve
">Ratio huiuſcerei eſt, quod recta in A-
<
lb
/>
ſtrolabio ab extremitate diametri rectum Horizontem referẽtis vſque ad in-
<
lb
/>
terſectionem paralleli borealis cum altera diametro Meridianum repræſen-
<
lb
/>
tãte ducta conſtituit cũ altera diametro angulũ ſemiſsis complementi decli-
<
lb
/>
nationis borealis; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s891
"
xml:space
="
preserve
">ad interſectionem vero paralleli auſtralis cum eadem po-
<
lb
/>
ſteriore diametro educta effi cit angulum ſemiſsis arcus ex quadrante, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s892
"
xml:space
="
preserve
">de-
<
lb
/>
clinatione auſtrali conflati: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s893
"
xml:space
="
preserve
">atque vtriuslibet anguli Tangens ſemidiameter
<
lb
/>
eſt paralleli, vt ex Aſtrolabio liquet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s894
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s895
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Eodemqve</
emph
>
modo, ſi conſtiterit, quem angulum in extremitate ſemi-
<
lb
/>
diametri Aequatoris in Aſtrolabio recta ad quodcunque punctum diametri,
<
lb
/>
quæ ad illam ſemidiametrum perpendicularis eſt, ducta conſtituat, reperie-
<
lb
/>
mus punctum illud per Tangentem illius anguli, ſicut in parallelis ♋, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s896
"
xml:space
="
preserve
">♑.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s897
"
xml:space
="
preserve
">factum eſt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s898
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s899
"
xml:space
="
preserve
">21. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s900
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Si</
emph
>
etiam quæcunque linea ex centro inſtrumenti huius egrediens
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-041-02
"
xlink:href
="
note-041-02a
"
xml:space
="
preserve
">Præceptum
<
lb
/>
generale ad
<
lb
/>
diuidendam
<
lb
/>
lineam datã,
<
lb
/>
vt alia quæ-
<
lb
/>
cunque diui-
<
lb
/>
ſaest.</
note
>
ſecetur quomo do cunque, vt verbi gratia extrema, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s901
"
xml:space
="
preserve
">media ratione, vel
<
lb
/>
(quod operæ pretium eſſet, vt expeditius horologia deſcribantur) ſicutæ-
<
lb
/>
quinoctialis linea in horologio horizontali diuiſa eſt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s902
"
xml:space
="
preserve
">ſecabitur quæuis alia ſi-
<
lb
/>
militer, ſi nimirum ei æquale interuallum F G, ſumatur, vt ex dictis liquido
<
lb
/>
conſtat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s903
"
xml:space
="
preserve
">Satis tamen eſt, ſi horæ ex vna parte lineę meridianæ, nimirum vel
<
lb
/>
horæ antemeridianæ, vel pomeridianæ duntaxat in inſtrumentum transfe-
<
lb
/>
rantur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s904
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s905
"
xml:space
="
preserve
">22. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s906
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Præterea</
emph
>
aperto inſtrumento quomodocunque, cognoſcemus
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-041-03
"
xlink:href
="
note-041-03a
"
xml:space
="
preserve
">Qua ratione
<
lb
/>
quantitas an-
<
lb
/>
guli quem la-
<
lb
/>
tera inſtru-
<
lb
/>
menti conti-
<
lb
/>
nent cogno-
<
lb
/>
ſcatur.</
note
>
quantitatem anguli F A G, in centro A, conſtituti, hoc modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s907
"
xml:space
="
preserve
">Circino ſuma-
<
lb
/>
tur interualluminter gradus 60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s908
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s909
"
xml:space
="
preserve
">60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s910
"
xml:space
="
preserve
">in poſteriore inſtrumenti facie, tranſ-
<
lb
/>
feraturque ex centro in alterutram lineam chordarum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s911
"
xml:space
="
preserve
">Nam quot gradus in
<
lb
/>
co interuallo includuntur, tot gradus continebit angulus F A G. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s912
"
xml:space
="
preserve
">Ratio eſt,
<
lb
/>
quòd arcus ex centro A, per gradus 60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s913
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s914
"
xml:space
="
preserve
">60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s915
"
xml:space
="
preserve
">deſcriptus portio eſt quadran-
<
lb
/>
tis, cuius chorda eſt tota linea A F: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s916
"
xml:space
="
preserve
">propterea quod corda 60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s917
"
xml:space
="
preserve
">graduum ſe-
<
lb
/>
midiameter eſt quadrantis dicti, cuius chorda eſt A F, vt ex inſtrumenti con-
<
lb
/>
ſtructione manifeſtum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s918
"
xml:space
="
preserve
">Igitur interuallum inter gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s919
"
xml:space
="
preserve
">60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s920
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s921
"
xml:space
="
preserve
">60. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s922
"
xml:space
="
preserve
">eſt chorda
<
lb
/>
anguli F A G, propoſiti, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s923
"
xml:space
="
preserve
">c.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s924
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s925
"
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s926
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Sed</
emph
>
neque hoc omittendum eſt, (quando quidem de Tangentibus,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-041-04
"
xlink:href
="
note-041-04a
"
xml:space
="
preserve
">Quandoſinus
<
lb
/>
tot{us} tam par-
<
lb
/>
u@@ eſt, vt in
<
lb
/>
inſtrumen-
<
lb
/>
tum tranſ-</
note
>
ſinubus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s927
"
xml:space
="
preserve
">ſecantibus in hoc inſtrumento reſpectu datiſinus totius accipi-
<
lb
/>
endis verba fecimus) ſinum totum interdum eſſe tam exiguum, vt ex F, in G,
<
lb
/>
transferri nequeat, etiamſi inſtrumẽtum prorſus claudatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s928
"
xml:space
="
preserve
">Vt ergo reſpectu
<
lb
/>
illius ſinus totius Tangens, ſinus, ac ſecantes accipere poſsimus ex </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>