412653COSMOTHEOROS, LIB. I.
teriæ, nervi;
etiamſi nunquam animalis corpus apertum con-
ſpexiſſet; vix dubitaret, quin ſimilis quædam fabrica, ac
partium varietas, in bove, porco, cæteriſque beſtiis ineſ@et.
Nec ſi unius, ex Saturni aut Jovis Comitibus, naturam cog-
nitam haberemus, non eadem fere quæ in illo, in cæteris
quoque reperiri putaremus? Similiterque ex uno quopiam
Cometa, ſi quidnam eſſet perſpici poſſet, eandem omnium
rationem eſſe ſtatueremus. Itaque plurimum ponderis ha-
bet illa ex ſimilitudine petita, & à rebus viſis ad non viſas
producta ratio. Quam proinde ſequentes, ex Planeta uno,
quem coram aſpicimus, de reliquis ejuſdem generis rectè
conjecturam faciemus.
ſpexiſſet; vix dubitaret, quin ſimilis quædam fabrica, ac
partium varietas, in bove, porco, cæteriſque beſtiis ineſ@et.
Nec ſi unius, ex Saturni aut Jovis Comitibus, naturam cog-
nitam haberemus, non eadem fere quæ in illo, in cæteris
quoque reperiri putaremus? Similiterque ex uno quopiam
Cometa, ſi quidnam eſſet perſpici poſſet, eandem omnium
rationem eſſe ſtatueremus. Itaque plurimum ponderis ha-
bet illa ex ſimilitudine petita, & à rebus viſis ad non viſas
producta ratio. Quam proinde ſequentes, ex Planeta uno,
quem coram aſpicimus, de reliquis ejuſdem generis rectè
conjecturam faciemus.
Ac primùm quidem, non aliter quam Tellus noſtra, ſoli-
11Planet as
ſolidos eſſe &
gravitate
pollere. do corpore eos conſtare exiſtimabimus. Deinde prorſus
etiam veriſimile cenſebimus, adeſſe globis eorum id quod
gravitatem appellamus; cujus vi corpora quæque, in ſuper-
ficie eorum hærentia, premant eam; aut, ſi dimoveantur,
ex omni parte velut attracta recidant. Quod ex ipſa quoque
globi forma liquet, cum hæc ex conatu corporum, ad cen-
trum unum tendentium, generetur. Imo jam, certo quo-
dam ratiocinio, colligere didicimus, quanto majus minuſve
in Jove ac Saturno, quam apud nos, gravitatis momentum
eſſe debeat. Qua de re, deque auctore ejus, in Diatriba de
Cauſis gravium diximus.
11Planet as
ſolidos eſſe &
gravitate
pollere. do corpore eos conſtare exiſtimabimus. Deinde prorſus
etiam veriſimile cenſebimus, adeſſe globis eorum id quod
gravitatem appellamus; cujus vi corpora quæque, in ſuper-
ficie eorum hærentia, premant eam; aut, ſi dimoveantur,
ex omni parte velut attracta recidant. Quod ex ipſa quoque
globi forma liquet, cum hæc ex conatu corporum, ad cen-
trum unum tendentium, generetur. Imo jam, certo quo-
dam ratiocinio, colligere didicimus, quanto majus minuſve
in Jove ac Saturno, quam apud nos, gravitatis momentum
eſſe debeat. Qua de re, deque auctore ejus, in Diatriba de
Cauſis gravium diximus.
Nunc vero ulterius quærere pergamus, quibus gradibus
ad penitiora quædam, de ſtatu ornatuque Terrarum iſtarum,
cognoſcenda perveniri poſſit. Ac primùm quam veriſimile
ſit herbas, & animalia in earum ſuperficie exiſtere, æque ac
in Tellure noſtra. Nemo negabit puto, & formam & vi-
22Nec deeſſe
illis anim@
lia. tam, & creſcendi generandique rationem, in ſtirpibus ani-
mantibuſque majus quid eſſe, magiſque mirandum quàm
corpora vitâ carentia, quantumvis mole conſpicua ſint; ve-
lut montes, rupes, maria. Patet etiam in utroque illo vi-
ventium genere, multo aliter longeque expreſſius, cerni
Divinæ providentiæ intelligentiæque præſtantiam.
ad penitiora quædam, de ſtatu ornatuque Terrarum iſtarum,
cognoſcenda perveniri poſſit. Ac primùm quam veriſimile
ſit herbas, & animalia in earum ſuperficie exiſtere, æque ac
in Tellure noſtra. Nemo negabit puto, & formam & vi-
22Nec deeſſe
illis anim@
lia. tam, & creſcendi generandique rationem, in ſtirpibus ani-
mantibuſque majus quid eſſe, magiſque mirandum quàm
corpora vitâ carentia, quantumvis mole conſpicua ſint; ve-
lut montes, rupes, maria. Patet etiam in utroque illo vi-
ventium genere, multo aliter longeque expreſſius, cerni
Divinæ providentiæ intelligentiæque præſtantiam.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib