Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
31 17
32 18
33 19
34 20
35 21
36 22
37 23
38 24
39 25
40 26
41 27
42 28
43 29
44 30
45 31
46 32
47 33
48 34
49 35
50 36
51 37
52 38
53 39
54 40
55 41
56 42
57 43
58 44
59 45
60 46
< >
page |< < (28) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div33" type="section" level="1" n="23">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s769" xml:space="preserve">
              <pb o="28" file="0042" n="42" rhead="HYDRODYNAMICÆ."/>
            mercurio, in vaſe alio ſervato, tantillum, ſic ut pars ſubmerſa tubi ſit C α,
              <lb/>
            non ſolum non aſcendit mercurius in tubo uſque in β (ſumta ſcilicet C α =
              <lb/>
            M β) ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s770" xml:space="preserve">omnis fere effluit, donec ſuperficies M N pervenit in α. </s>
            <s xml:id="echoid-s771" xml:space="preserve">Por-
              <lb/>
            ro tubum A C D B vacuum ſat profunde mercurio, qui erat in vaſe alio,
              <lb/>
            ſubmerſi, nec tamen prius quicquam influere cœpit ex vaſe in tubum,
              <lb/>
            quam ad altitudinem C M eſſet ſubmerſus; </s>
            <s xml:id="echoid-s772" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s773" xml:space="preserve">tunc ſtatim eo usque influit
              <lb/>
            donec ab utraque parte ad libellam ſit conſtitutus, nempe usque in M N, ſi
              <lb/>
            ad eum locum usque erat ſubmerſus. </s>
            <s xml:id="echoid-s774" xml:space="preserve">Omnia hæc ex mutua particularum
              <lb/>
            mercurialium attractione facile deducuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s775" xml:space="preserve">Cæterum dedi operam ut in-
              <lb/>
            veſtigarem relationem, quæ eſt inter altitudinem M C & </s>
            <s xml:id="echoid-s776" xml:space="preserve">amplitudinem
              <lb/>
            foraminuli o; </s>
            <s xml:id="echoid-s777" xml:space="preserve">veriſimile utique eſt altitudinem illam eſſe in ratione recipro-
              <lb/>
            ca diametri ad foraminulum pertinentis; </s>
            <s xml:id="echoid-s778" xml:space="preserve">nec tamen experimento conjectu-
              <lb/>
            ram ſatis confirmare potui, tum ob impuritatem mercurii quo utebar, quæ
              <lb/>
            faciebat, ut non variato foramine in iteratis experimentis altitudo ſuſpenſi
              <lb/>
            mercurii ſibimet ipſi non omnino conſtaret, tum etiam, quod difficile eſt
              <lb/>
            foraminula minima accurate metiri; </s>
            <s xml:id="echoid-s779" xml:space="preserve">debent enim foraminula eſſe minima,
              <lb/>
            quandoquidem altitudo mercurii ſuſpenſi vix eſt ſex octove linearum, cum
              <lb/>
            diameter foraminis ſextam partem lineæ æquat, dicam tamen qua metho-
              <lb/>
            do uſus fuerim. </s>
            <s xml:id="echoid-s780" xml:space="preserve">Filis nempe æneis, quibus in inſtrumentis muſicis utun-
              <lb/>
            tur, diverſæ craſſitiei, quorum diametros minimas ex longitudine & </s>
            <s xml:id="echoid-s781" xml:space="preserve">pon-
              <lb/>
            dere eorum rectiſſime cognovi, chartulam C D perforavi; </s>
            <s xml:id="echoid-s782" xml:space="preserve">ſed ſic ſolent
              <lb/>
            oriri circa latera foraminis fimbriæ quæ effluxum impediunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s783" xml:space="preserve">facile ſucce-
              <lb/>
            dit ut foramen majus ſit quam eſt craſſities fili.</s>
            <s xml:id="echoid-s784" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s785" xml:space="preserve">Ad §. </s>
            <s xml:id="echoid-s786" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s787" xml:space="preserve">De firmitate tuborum. </s>
            <s xml:id="echoid-s788" xml:space="preserve">Filum æneum rotundum, cujus dia-
              <lb/>
            meter erat {2/11} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s789" xml:space="preserve">Paris. </s>
            <s xml:id="echoid-s790" xml:space="preserve">cui ſucceſſive pondera continue majora appende-
              <lb/>
            bantur, prius non diſruptum fuit, quam ad 18. </s>
            <s xml:id="echoid-s791" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s792" xml:space="preserve">Norimb. </s>
            <s xml:id="echoid-s793" xml:space="preserve">pondus ex-
              <lb/>
            creviſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s794" xml:space="preserve">Dein tenuiſſimam lamellam plumbeam, cui rectangularis figura
              <lb/>
            erat, {5/4} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s795" xml:space="preserve">latam, {1/131} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s796" xml:space="preserve">craſſam rumpi obſervavi cum eidem appenſum
              <lb/>
            eſſet pondus trium unciarum cum dimidia. </s>
            <s xml:id="echoid-s797" xml:space="preserve">Ex hiſce obſervationibus dua-
              <lb/>
            bus ſequitur cæteris paribus filum ex ære plus quam 28. </s>
            <s xml:id="echoid-s798" xml:space="preserve">vicibus fortius eſſe,
              <lb/>
            quam filum ex plumbo. </s>
            <s xml:id="echoid-s799" xml:space="preserve">Ex priori experimento quoque deducitur, ſi tubus
              <lb/>
            æreus diametrum habuerit unius pedis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s800" xml:space="preserve">craſſities laterum fuerit {2/11} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s801" xml:space="preserve">poſſe
              <lb/>
            eum aquam ſuſtinere ad altitudinem 518. </s>
            <s xml:id="echoid-s802" xml:space="preserve">pedum priusquam rumpatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s803" xml:space="preserve">In
              <lb/>
            hoc calculo dedi pedi cubico aquæ pondus 70. </s>
            <s xml:id="echoid-s804" xml:space="preserve">librarum. </s>
            <s xml:id="echoid-s805" xml:space="preserve">Si vero </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>