Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
41
41 (27)
42
42 (28)
43
43 (29)
44
44 (30)
45
45 (31)
46
46 (32)
47
47 (33)
48
48 (34)
49
49 (35)
50
50 (36)
< >
page |< < (28) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div33" type="section" level="1" n="23">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s769" xml:space="preserve">
              <pb o="28" file="0042" n="42" rhead="HYDRODYNAMICÆ."/>
            mercurio, in vaſe alio ſervato, tantillum, ſic ut pars ſubmerſa tubi ſit C α,
              <lb/>
            non ſolum non aſcendit mercurius in tubo uſque in β (ſumta ſcilicet C α =
              <lb/>
            M β) ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s770" xml:space="preserve">omnis fere effluit, donec ſuperficies M N pervenit in α. </s>
            <s xml:id="echoid-s771" xml:space="preserve">Por-
              <lb/>
            ro tubum A C D B vacuum ſat profunde mercurio, qui erat in vaſe alio,
              <lb/>
            ſubmerſi, nec tamen prius quicquam influere cœpit ex vaſe in tubum,
              <lb/>
            quam ad altitudinem C M eſſet ſubmerſus; </s>
            <s xml:id="echoid-s772" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s773" xml:space="preserve">tunc ſtatim eo usque influit
              <lb/>
            donec ab utraque parte ad libellam ſit conſtitutus, nempe usque in M N, ſi
              <lb/>
            ad eum locum usque erat ſubmerſus. </s>
            <s xml:id="echoid-s774" xml:space="preserve">Omnia hæc ex mutua particularum
              <lb/>
            mercurialium attractione facile deducuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s775" xml:space="preserve">Cæterum dedi operam ut in-
              <lb/>
            veſtigarem relationem, quæ eſt inter altitudinem M C & </s>
            <s xml:id="echoid-s776" xml:space="preserve">amplitudinem
              <lb/>
            foraminuli o; </s>
            <s xml:id="echoid-s777" xml:space="preserve">veriſimile utique eſt altitudinem illam eſſe in ratione recipro-
              <lb/>
            ca diametri ad foraminulum pertinentis; </s>
            <s xml:id="echoid-s778" xml:space="preserve">nec tamen experimento conjectu-
              <lb/>
            ram ſatis confirmare potui, tum ob impuritatem mercurii quo utebar, quæ
              <lb/>
            faciebat, ut non variato foramine in iteratis experimentis altitudo ſuſpenſi
              <lb/>
            mercurii ſibimet ipſi non omnino conſtaret, tum etiam, quod difficile eſt
              <lb/>
            foraminula minima accurate metiri; </s>
            <s xml:id="echoid-s779" xml:space="preserve">debent enim foraminula eſſe minima,
              <lb/>
            quandoquidem altitudo mercurii ſuſpenſi vix eſt ſex octove linearum, cum
              <lb/>
            diameter foraminis ſextam partem lineæ æquat, dicam tamen qua metho-
              <lb/>
            do uſus fuerim. </s>
            <s xml:id="echoid-s780" xml:space="preserve">Filis nempe æneis, quibus in inſtrumentis muſicis utun-
              <lb/>
            tur, diverſæ craſſitiei, quorum diametros minimas ex longitudine & </s>
            <s xml:id="echoid-s781" xml:space="preserve">pon-
              <lb/>
            dere eorum rectiſſime cognovi, chartulam C D perforavi; </s>
            <s xml:id="echoid-s782" xml:space="preserve">ſed ſic ſolent
              <lb/>
            oriri circa latera foraminis fimbriæ quæ effluxum impediunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s783" xml:space="preserve">facile ſucce-
              <lb/>
            dit ut foramen majus ſit quam eſt craſſities fili.</s>
            <s xml:id="echoid-s784" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s785" xml:space="preserve">Ad §. </s>
            <s xml:id="echoid-s786" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s787" xml:space="preserve">De firmitate tuborum. </s>
            <s xml:id="echoid-s788" xml:space="preserve">Filum æneum rotundum, cujus dia-
              <lb/>
            meter erat {2/11} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s789" xml:space="preserve">Paris. </s>
            <s xml:id="echoid-s790" xml:space="preserve">cui ſucceſſive pondera continue majora appende-
              <lb/>
            bantur, prius non diſruptum fuit, quam ad 18. </s>
            <s xml:id="echoid-s791" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s792" xml:space="preserve">Norimb. </s>
            <s xml:id="echoid-s793" xml:space="preserve">pondus ex-
              <lb/>
            creviſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s794" xml:space="preserve">Dein tenuiſſimam lamellam plumbeam, cui rectangularis figura
              <lb/>
            erat, {5/4} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s795" xml:space="preserve">latam, {1/131} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s796" xml:space="preserve">craſſam rumpi obſervavi cum eidem appenſum
              <lb/>
            eſſet pondus trium unciarum cum dimidia. </s>
            <s xml:id="echoid-s797" xml:space="preserve">Ex hiſce obſervationibus dua-
              <lb/>
            bus ſequitur cæteris paribus filum ex ære plus quam 28. </s>
            <s xml:id="echoid-s798" xml:space="preserve">vicibus fortius eſſe,
              <lb/>
            quam filum ex plumbo. </s>
            <s xml:id="echoid-s799" xml:space="preserve">Ex priori experimento quoque deducitur, ſi tubus
              <lb/>
            æreus diametrum habuerit unius pedis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s800" xml:space="preserve">craſſities laterum fuerit {2/11} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s801" xml:space="preserve">poſſe
              <lb/>
            eum aquam ſuſtinere ad altitudinem 518. </s>
            <s xml:id="echoid-s802" xml:space="preserve">pedum priusquam rumpatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s803" xml:space="preserve">In
              <lb/>
            hoc calculo dedi pedi cubico aquæ pondus 70. </s>
            <s xml:id="echoid-s804" xml:space="preserve">librarum. </s>
            <s xml:id="echoid-s805" xml:space="preserve">Si vero </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>