422304VARIA CIRCA
ſemicirculum in g, unde ſi ducatur perpendicularis g h, erit
illa propior puncto B, quam ipſa G h, & navis pelletur
ſecundum B E velocitate B h, quæ minor erit quam B H.
Quare, ut navis citiſſime convertatur, neceſſe eſt ut vectis
gubernaculi B C cum carinâ navis faciat angulum 45. gra-
duum, non autem, ſicut Cap. VII. Theoriæ dicitur, angu-
lum graduum circiter 55.
illa propior puncto B, quam ipſa G h, & navis pelletur
ſecundum B E velocitate B h, quæ minor erit quam B H.
Quare, ut navis citiſſime convertatur, neceſſe eſt ut vectis
gubernaculi B C cum carinâ navis faciat angulum 45. gra-
duum, non autem, ſicut Cap. VII. Theoriæ dicitur, angu-
lum graduum circiter 55.
Concludit Cl.
Hugenius hiſce verbis, licet theoria hæc
poſt indicatam à me correctionem difficilior evadat, quam in
tractatu Dni Renaldi, percipio mhilominus regulam detegi
poſſe, qua & navis & veli ſitus determinarentur, ut in ad-
verſum venti omnium maxime progrediatur, ſed computatio
nimium longa foret quare hanc nunc non aggredior.
poſt indicatam à me correctionem difficilior evadat, quam in
tractatu Dni Renaldi, percipio mhilominus regulam detegi
poſſe, qua & navis & veli ſitus determinarentur, ut in ad-
verſum venti omnium maxime progrediatur, ſed computatio
nimium longa foret quare hanc nunc non aggredior.
In meo certe tractatu facillima foret determinatio ſitûs
11TAB.XXXIII.
Fig. 8. navis velique, non tantum ſi in adverſum venti omnium
maxime ſit progrediendum, ſed & conveniens cuicun-
que viæ inſtituendæ, ſi deviatio navis à calculo ſeclu-
deretur; quod ut pateat, ſit linea venti A B, & ſit
data via B K, cum vento conſtituens angulum quencunque
A B K. Ut inveniatur, quo veli ſitu, navis illâ viâ citiſſime
poſſit progredi, ſi ſcilicet nulla ſit deviatio; ſumatur B R
tanquam diameter, & centro M deſcribatur ſemicirculus B G V;
ab eodem puncto M ducatur M G viæ B K parallela; a pun-
cto B ad punctum G ducatur B G, & tandem ducatur D B C
perpendicularis ipſi B G. Dico D C repræſentare veli ſitum,
quo per viam B K navis omnium citiſſime poſſit progredi.
Ad id probandum, ducatur G K perpendicularis ipſi B K.
Ex omnibus quæ ſuperius dicta ſunt, patet ventum A B
propellere navem ope veli D C, ſecundum B G velocitate
B G, eodem tempore quo eandem propelleret ſecundum B K
velocitate B K. Et quoniam G K eſt perpendicularis ipſi B K,
erit itidem perpendicularis ipſi M G. Ergo G K eſt tangens
ſemicirculi. Ergo quotcunque ducantur perpendiculares ex
aliis circumferentiæ ſemicirculi punctis, ſupra B K, cadent
omnes inter B & K. Ergo navis celeritas in veli ſitu D C
erit omnium maxima. Addo, velum D C ſecare
11TAB.XXXIII.
Fig. 8. navis velique, non tantum ſi in adverſum venti omnium
maxime ſit progrediendum, ſed & conveniens cuicun-
que viæ inſtituendæ, ſi deviatio navis à calculo ſeclu-
deretur; quod ut pateat, ſit linea venti A B, & ſit
data via B K, cum vento conſtituens angulum quencunque
A B K. Ut inveniatur, quo veli ſitu, navis illâ viâ citiſſime
poſſit progredi, ſi ſcilicet nulla ſit deviatio; ſumatur B R
tanquam diameter, & centro M deſcribatur ſemicirculus B G V;
ab eodem puncto M ducatur M G viæ B K parallela; a pun-
cto B ad punctum G ducatur B G, & tandem ducatur D B C
perpendicularis ipſi B G. Dico D C repræſentare veli ſitum,
quo per viam B K navis omnium citiſſime poſſit progredi.
Ad id probandum, ducatur G K perpendicularis ipſi B K.
Ex omnibus quæ ſuperius dicta ſunt, patet ventum A B
propellere navem ope veli D C, ſecundum B G velocitate
B G, eodem tempore quo eandem propelleret ſecundum B K
velocitate B K. Et quoniam G K eſt perpendicularis ipſi B K,
erit itidem perpendicularis ipſi M G. Ergo G K eſt tangens
ſemicirculi. Ergo quotcunque ducantur perpendiculares ex
aliis circumferentiæ ſemicirculi punctis, ſupra B K, cadent
omnes inter B & K. Ergo navis celeritas in veli ſitu D C
erit omnium maxima. Addo, velum D C ſecare