Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N270EE">
            <p id="N28067" type="main">
              <s id="N28073">
                <pb pagenum="394" xlink:href="026/01/428.jpg"/>
              12. libras vtraque æquali niſu, & modo ab eadem potentia impacta æ­
                <lb/>
              qualem ictum infligit; </s>
              <s id="N2807E">probatur quia tantumdem impetus imprimitur
                <lb/>
              vni, quantum alteri; </s>
              <s id="N28084">nam aëris reſiſtentia vix quidquam facit; </s>
              <s id="N28088">licèt pau­
                <lb/>
              lò plùs reſiſtat aër breuiori, cuius baſis latior eſt in ratione dupla, quàm
                <lb/>
              longiori; hinc craſſiori fuſte licèt breuiore maximus ictus infringitur,
                <lb/>
              vt patet experientiâ. </s>
            </p>
            <p id="N28092" type="main">
              <s id="N28094">Diceret aliquis hæc repugnare omnibus experimentis, quibus ſcili­
                <lb/>
              cet clariſſimè conſtat minorem eſſe breuiorum ſariſſarum vim. </s>
            </p>
            <p id="N28099" type="main">
              <s id="N2809B">Reſp. hoc ipſum accidere; quia breuiores ſariſſæ, quas habemus, vel
                <lb/>
              exiliores ſunt longioribus, vel ſaltem non craſſiores, cùm tamen craſſio­
                <lb/>
              res eſſe oporteat in eadem ratione, in qua illæ longiores ſunt vt æqualis
                <lb/>
              ſit ictus. </s>
            </p>
            <p id="N280A4" type="main">
              <s id="N280A6">Quintò, cur verò maior fuſtis maiorem impetum à brachiorum vi
                <lb/>
              recipiat; </s>
              <s id="N280AC">ratio eſt, primò quia maiori vtrumque brachium admouetur: </s>
              <s id="N280B0">
                <lb/>
              ſecundò, quia vibratur antequam intendatur; </s>
              <s id="N280B5">atqui ex ea vibratione
                <lb/>
              multus impetus accedit, vt patet ex vibrato ariete: </s>
              <s id="N280BB">tertiò, quia maior
                <lb/>
              fuſtis tardiùs mouetur, vt conſtat; </s>
              <s id="N280C1">igitur plùs impetus in eo producit
                <lb/>
              potentia motrix, quæ ſingulis inſtantibus toto niſu fuſtem impellit; </s>
              <s id="N280C7">&
                <lb/>
              hæc eſt vera ratio à priori: </s>
              <s id="N280CD">quartò, adde quod pondus maioris fuſtis
                <lb/>
              quaſi neruos extendit; </s>
              <s id="N280D3">atqui tenſi nerui fortiores ſunt; </s>
              <s id="N280D7">in qua verò
                <lb/>
              proportione ſit maior ictus, dicemus numero ſequenti; eſt enim res
                <lb/>
              ſcitu digniſſima. </s>
            </p>
            <p id="N280DF" type="main">
              <s id="N280E1">Sextò, determinari poteſt proportio ictuum maioris, & minoris
                <lb/>
              fuſtis, cum vterque punctim impingitur ab eadem potentiâ per eam­
                <lb/>
              dem lineam æquali niſu; </s>
              <s id="N280E9">ſit fuſtis minor H duarum librarum; </s>
              <s id="N280ED">ſit
                <lb/>
              maior I 8. librarum; </s>
              <s id="N280F3">ſit datum tempus L, quo I ſuam lineam K
                <lb/>
              motu accelerato ſpatium conficit: </s>
              <s id="N280F9">dico H eodem tempore L con­
                <lb/>
              ficere tantùm ſpatium prioris ſubquadruplum; </s>
              <s id="N280FF">igitur duplo tem­
                <lb/>
              pore conficit ſpatium K: </s>
              <s id="N28105">ſed æqualibus temporibus acquiruntur
                <lb/>
              æqualia velocitatis momenta motu accelerato; </s>
              <s id="N2810B">igitur vbi H confi­
                <lb/>
              cit ſpatium K, habet ſubduplam velocitatem illius, quam habet I
                <lb/>
              confecto eodem ſpatio K; </s>
              <s id="N28113">ſed moles H eſt quadrupla molis I; </s>
              <s id="N28117">igi­
                <lb/>
              tur impetus H eſt duplus impetu I; </s>
              <s id="N2811D">igitur duplò maior ictus: </s>
              <s id="N28121">quod
                <lb/>
              vt clariùs videatur, in ſchemate hoc ipſum demonſtro, producitur
                <lb/>
              æqualis impetus eodem tempore in H & in I; </s>
              <s id="N28129">eſt enim eadem poten­
                <lb/>
              tia, idem niſus, ſed diſtribuitur in H numero partium quadru­
                <lb/>
              plo numeri partium I; </s>
              <s id="N28131">igitur velocitas, vel intenſio impetus H eſt
                <lb/>
              ſubquadrupla; </s>
              <s id="N28137">igitur ſi I tempore L percurrit AG; </s>
              <s id="N2813B">certè H eodem
                <lb/>
              tempore percurrit AB ſubquadruplam AG; </s>
              <s id="N28141">igitur duplo tempore
                <lb/>
              AC æqualem AG; </s>
              <s id="N28147">ſed H decurſa AC, habet ſubuplam veloci­
                <lb/>
              tatem I, decurſa AG; </s>
              <s id="N2814D">quia decurſa AF habet æqualem: </s>
              <s id="N28151">ſed AF eſt
                <lb/>
              quadrupla AC; igitur decurſa AC habet ſubduplam, &c. </s>
              <s id="N28157">ſed ra­
                <lb/>
              tione molis habet H quadruplum impetus; igitur ratione vtriuſque
                <lb/>
              duplum. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>