Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N270EE">
            <pb pagenum="395" xlink:href="026/01/429.jpg"/>
            <p id="N28163" type="main">
              <s id="N28165">Obſeruabis autem primò ratione ponderis H, quod ſuſtińetur, aliquid
                <lb/>
              impetus detrahendum eſſe. </s>
              <s id="N2816A">Secundò, vt accuratè procedatur vtrumque
                <lb/>
              fuſtem funependulum eſſe poſſe. </s>
              <s id="N2816F">Tertiò, ictus eſſe vt impetus; impetus
                <lb/>
              verò in ratione ſubduplicata ponderum, hoc eſt, vt radices quadratas. </s>
              <s id="N28175">
                <lb/>
              v.g. fuſtis maior pendit 36. libras, minor 4; </s>
              <s id="N2817C">ictus maioris eſt ad ictum
                <lb/>
              minoris vt 6. ad 2. Quartò, denique plures partes percuti à maiore
                <lb/>
              fuſte, cuius baſis latior eſt, nec tam facilè comprimi, nec ipſum fuſtem
                <lb/>
              incuruari; ac proinde minùs ictui detrahi, ſed de his ſatis. </s>
            </p>
            <p id="N28186" type="main">
              <s id="N28188">Septimò, ſi fuſtis cæſim impingatur, maiorem ictum infligit. </s>
              <s id="N2818B">Primò,
                <lb/>
              non circa extremitatem ſed circa 2/3, vt demonſtrabimus infrà. </s>
              <s id="N28190">Secundò,
                <lb/>
              quò maior eſt arcus fuſtis eſt maior ictus; </s>
              <s id="N28196">ratio patet ex dictis; cùm ſit
                <lb/>
              motus acceleratus. </s>
              <s id="N2819C">Tertiò, poteſt hic motus totum implere orbem, ſiue
                <lb/>
              fieri auerſa, ſiue aduerſa manu. </s>
              <s id="N281A1">Quartò, auerſa manu impactus fuſtis ma­
                <lb/>
              iorem ictum infligit, quia brachium hoc modo intentum maiore vi
                <lb/>
              pollet, vt dictum eſt ſuprà. </s>
              <s id="N281A8">Quintò, hinc ſæpè ita inflecti ſeu tornari po­
                <lb/>
              teſt brachium, vt deſcribat arcum minoris circuli, ſed maiorem, ſeu po­
                <lb/>
              tius lineam ſpiralem, in qua deſcribenda diutiùs moratur; </s>
              <s id="N281B0">hinc motus fit
                <lb/>
              maior, quia eſt acceleratus; igitur maior ictus. </s>
              <s id="N281B6">Sextò, ſi fuſtis deorſum
                <lb/>
              feratur motu circulari, impetus naturalis accedit impreſſo. </s>
              <s id="N281BB">Septimò, ſi
                <lb/>
              vtraque manu intendatur fuſtis, maior erit ictus, vt conſtat ex dictis. </s>
              <s id="N281C0">
                <lb/>
              Octauò denique, quod dictum eſt de fuſte impacto cæſim, dici debet
                <lb/>
              enſe. </s>
            </p>
            <p id="N281C6" type="main">
              <s id="N281C8">Octauò, aliquando fuſtis inflectitur; </s>
              <s id="N281CB">quia flexibilis eſt; </s>
              <s id="N281CF">cum ſcilicet
                <lb/>
              motu circulari, ſeu cæſim diuerberat, ſeu flagellat; </s>
              <s id="N281D5">ſit enim fuſtis CA,
                <lb/>
              qui rotetur circa centrum C; </s>
              <s id="N281DB">certè vbi B peruenerit in E, A perueniet
                <lb/>
              in H; </s>
              <s id="N281E1">igitur inflexus eſt fuſtis HEC, vel GFC; ratio eſt, quia cùm po­
                <lb/>
              tentia applicata in C agat toto niſu. </s>
              <s id="N281E7">v. g. ſi ſegmentum CB ſeiunctum
                <lb/>
              eſſet à ſegmento BA; </s>
              <s id="N281F1">haud dubiè punctum B perueniet citiùs in F, quàm
                <lb/>
              ſi vtrumque ſegmentum coniunctum eſſet, vt notum eſt; </s>
              <s id="N281F7">quia maior im­
                <lb/>
              petus imprimitur B ſeiuncta; </s>
              <s id="N281FD">atqui licèt CB ſit coniunctum BA, ab eo
                <lb/>
              tamen facilè, non quidem omninò ſeiungi, ſed deflecti, dimoueri poteſt
                <lb/>
              propter flexibilitatem materiæ; </s>
              <s id="N28205">igitur B relinquet à tergo BA; </s>
              <s id="N2820B">igitur
                <lb/>
              fuſtis inflectetur, & hæc eſt vera ratio huius phœnomeni: hinc virgulæ
                <lb/>
              ſucco & humore plenæ, nerui bubuli latiores, canones, funiculi, lora,
                <lb/>
              enſes, manubria Tudiculæ maioris, & alia huiuſmodi propter rationem
                <lb/>
              prædictam inflectuntur. </s>
            </p>
            <p id="N28217" type="main">
              <s id="N28219">Nonò, extremitas fuſtis inflexi, cum deinde redit, maiorem ictum in­
                <lb/>
              fligit: </s>
              <s id="N2821F">ratio eſt, v.g. A vbi attingit D poſt inflexionem; </s>
              <s id="N28225">quia maiorem
                <lb/>
              impetum habet; </s>
              <s id="N2822B">nam præter impreſſum à potentia applicata in C, acce­
                <lb/>
              dit alius ab ipſa inflexione, cuius rationem afferemus tractatu ſequenti,
                <lb/>
              cum de compreſſione, & tenſione corporum; </s>
              <s id="N28233">eſt enim quædam potentia
                <lb/>
              media inter potentiam grauitationis, & potentiam animatorum, quam
                <lb/>
              proinde mediam appellabimus; </s>
              <s id="N2823B">quâ ſcilicet corpora ſeſe reſtituunt pri­
                <lb/>
              ſtinæ extenſioni, cuius mirificos effectus habemus in arcu chordis pul-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>