Clavius, Christoph, Geometria practica

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] CHRISTOPHORI CLAVII BAMBER- GENSISE SOCIETATE Iesv. GEOMETRIA PRACTICA.
[3.] Cum gratia & Priuilegio Sac. Cæſ. Maieſtat. Superiorum Permiſu. Mogvntia, Ex Typographeo lOANNIS Albini. ANNO M. DC. VI.
[4.] Perillvstri Ac Generoso D. GEORGIO FVGGERO SENIORI BARONI IN KIRCHBERG, ET VVEISSENHORN Chriſtophorus Clauius è Societate IESV S.P.D.
[5.] Romæ pridie Idvs Septemb. cIↄ. cI. CIIII.
[6.] Clavdivs Aqvaviva Societatis Iesv Præpoſitus Generalis.
[7.] INDEX CAPITVM, PROBLE-MATVM, AC PROPOSITIONVM HORVM VIII. LIBRORVM. PRIMI LIBRI CAPITA.
[8.] SECVNDI LIBRI PROBLEMATA.
[9.] TERTII LIBRI PROBLEMATA.
[10.] QVARTI LIBRI CAPITA.
[11.] QVINTI LIBRI CAPITA.
[12.] SEXTI LIBRI PROPOSITIONES.
[13.] SEP TIMI LIBRI Propoſitiones.
[14.] FINIS.
[15.] PRÆFATIO.
[16.] GEOMETRIÆ PRACTICÆ. LIBER PRIMVS. Tria capita ad dimenſionem linearum ſum-me neceſſaria complectens.
[17.] INSTRVMENTI PARTIVM Conſtructio, atque vſus. CAPVT I.
[18.] CAPVT II.
[19.] SEQVITVR TABELLA.
[20.] PROBLEMATA VARIA TRIANGV-lorum rectilineorum. Capvt III.
[21.] TRIANGVLORVM RECTILINEORVM RECTAN-gulorum problemata. I. PROPORTIONES LATERVM
[22.] II. LATVS.
[23.] III. LATVS.
[24.] IIII. LATVS.
[25.] V. BASEM.
[26.] VI. BASEM.
[27.] VII. ANGVLVM.
[28.] VIII. ANGVLVM.
[29.] TRIANGVLORVM RECTILINEO-rum obliquangulorum Problemata. IX. SEGMENTA LATERIS A Perpendiculari facta.
[30.] X. LATERA DVO.
< >
page |< < (13) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div17" type="section" level="1" n="17">
          <pb o="13" file="043" n="43" rhead="LIBER PRIMVS."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1009" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s1010" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Loco</emph>
            prędicti inſtrumenti conſtrui poteſt in lamina aliqua, vel
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-043-01" xlink:href="note-043-01a" xml:space="preserve">Conſtructio
                <lb/>
              alteri{us} inſtris
                <lb/>
              menti pro eo-
                <lb/>
              dem vſu.</note>
            plano quolibet, figura eundem vſum habens, facillima hac ratione. </s>
            <s xml:id="echoid-s1011" xml:space="preserve">Fiatan-
              <lb/>
            gulus B A C, cuiuſcunque magnitudinis; </s>
            <s xml:id="echoid-s1012" xml:space="preserve">quo autem maior fuerit, eo maio-
              <lb/>
            res ſinus toti in figura aſſumi poterunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1013" xml:space="preserve">ita vt non malè feceris ſi rectum
              <lb/>
            conſtituas. </s>
            <s xml:id="echoid-s1014" xml:space="preserve">Ita namque quadrantem quoque recto angulo oppoſitum ob-
              <lb/>
            tinebis: </s>
            <s xml:id="echoid-s1015" xml:space="preserve">Recta autem A B, in 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s1016" xml:space="preserve">particulas æquales ſecta, (poſſet etiam ſe-
              <lb/>
            cari in 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s1017" xml:space="preserve">ſi commodè fieri poſſet, vt de ſuperiore inſtrumento diximus)
              <lb/>
            deſcribantur ex centro A, per ſingulas partes 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s1018" xml:space="preserve">arcus circulorum, qui
              <lb/>
            rectam quo que A C, in 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s1019" xml:space="preserve">particulas ęquales diſtinguent: </s>
            <s xml:id="echoid-s1020" xml:space="preserve">parataque erit
              <lb/>
            figura.</s>
            <s xml:id="echoid-s1021" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1022" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Nam</emph>
            ſi in infimo arcu B C, ſumatur interuallũ B D, dato ſinui toti æqua-
              <lb/>
            le ducaturque recta occulta A D, (hæc in ęnea tabella ducenda erit atramen-
              <lb/>
            mento non admodum nigro, vel alio colore, vt poſtea deleri poſſit) fun-
              <lb/>
            gentur rectę A B, A D, officio regularum A F. </s>
            <s xml:id="echoid-s1023" xml:space="preserve">A G, ſuperioris inſtrumenti ad
              <lb/>
            propoſitam magnitudinem B D, aperti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1024" xml:space="preserve">dilatati. </s>
            <s xml:id="echoid-s1025" xml:space="preserve">Quamobrem inuenien-
              <lb/>
            tur in hac figura omnes Tangentes reſpectu ſinus totius B D, vtſupra. </s>
            <s xml:id="echoid-s1026" xml:space="preserve">Vt
              <lb/>
            Tangens verbi gratia partium 40. </s>
            <s xml:id="echoid-s1027" xml:space="preserve">erit mteruallum E F, cum ducta
              <note symbol="a" position="right" xlink:label="note-043-02" xlink:href="note-043-02a" xml:space="preserve">2. ſexti.</note>
            E F, parallela ſit rectę ductę B D, propterea quodlatera A B, A D, ſecta ſunt
              <lb/>
            in E, F, proportionaliter. </s>
            <s xml:id="echoid-s1028" xml:space="preserve">Alij vſus ſupra explicati facile quo que ad hanc
              <lb/>
            figuram aptabuntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1029" xml:space="preserve">pręſertim ſi in alteram faciem laminæ transferantur
              <lb/>
            chordæ omnium arcuum quadrantis alicuius, vt ex dato circulo quotcun-
              <lb/>
            que gradus poſsint abſcindi, &</s>
            <s xml:id="echoid-s1030" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s1031" xml:space="preserve">Habet figura hæc id commodi, quod pe-
              <lb/>
            riculum non eſt, ne clauus in centro atteratur, ſicut in ſuperiore inſtrumento.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1032" xml:space="preserve">Deinde in eadem hac figura poſſunt accipi particulę etiam minimę, prope
              <lb/>
            centrum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1033" xml:space="preserve">in extremo quadrante ſinus totus quamuis perpuſillus, quod in
              <lb/>
            ſuperiore inſtrumento non licebat.</s>
            <s xml:id="echoid-s1034" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1035" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvamvis</emph>
            autem ad magnitudinum dimenſiones non omnes huius in-
              <lb/>
            ſtrumenti partium vſus neceſſarij ſint, ſed ſolum ille, quem Num. </s>
            <s xml:id="echoid-s1036" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1037" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1038" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1039" xml:space="preserve">ex-
              <lb/>
            plicauimus, potiſsimum requiratur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1040" xml:space="preserve">placuit tamen tam varios eius vſus in
              <lb/>
            vnum hunclocum congerere, tum vtinſtrumenti pręſtantia magis eluceat,
              <lb/>
            tum vtſtudioſus lector habeat, vbi alios vſus, quos deſiderat, inquirere de-
              <lb/>
            beat. </s>
            <s xml:id="echoid-s1041" xml:space="preserve">Non ſum etiam neſcius, quam plurimos alios pręclari huius inſtru-
              <lb/>
            menti vſus poſſe excogitari, quos proprio Marte, atque induſtria qui-
              <lb/>
            uis facile, quando idres poſtulauerit, cogitando inueniet:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1042" xml:space="preserve">nos præcipuos ſolum indicare voluimus
              <lb/>
            hoc loco.</s>
            <s xml:id="echoid-s1043" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>