Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id000449">
                <pb pagenum="24" xlink:href="015/01/043.jpg"/>
                <figure id="id.015.01.043.1.jpg" xlink:href="015/01/043/1.jpg" number="35"/>
                <lb/>
              non naturalis. </s>
              <s id="id000450">nam ſi uiolentus eſſet, non
                <lb/>
              eſſet perpetuus. </s>
              <s id="id000451">Omnia ergo aſtra feruntur
                <lb/>
              circa centrum mundi. </s>
              <s id="id000452">Sit modo rota e f g, di
                <lb/>
              co e non moueri motu circulari nam linea
                <lb/>
              e c
                <expan abbr="lõgior">longior</expan>
              eſt g c, ergo recta mouetur ad cen
                <lb/>
              trum non circa centrum. </s>
              <s id="id000453">Indicio etiam id
                <lb/>
              eſt: quòd ſi in e ponatur fruſtum aliquod
                <lb/>
              inſigne plumbi in motu ad g per f deſcen­
                <lb/>
              det raptim: at dum ex g in e magna cum dif­
                <lb/>
              ficultate, igitur motus hic non eſt naturalis,
                <lb/>
              nec circularis. </s>
              <s id="id000454">nihil etiam hoc modo ſponte mouetur. </s>
              <s id="id000455">Sed cum non
                <lb/>
              moueatur per rectam naturaliter, nec æquidiſtans à centro per cir­
                <lb/>
              culum relinquitur, ut moueatur motu uiolento, aut miſto, ſed non
                <lb/>
              ex uoluntario, cum nullo modo moueatur æquidiſtans à centro,
                <lb/>
              ſed ſemper ab e lineæ ad centrum fiant breuiores, liquet eſſe mo­
                <lb/>
              tum uiolentum: aut miſtum ex naturali, & uiolento.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000456">Propoſitio uigeſima quinta.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000457">Tres ſunt motus omnino ſimplices naturalis, uoluntarius &
                <lb/>
              uiolentus.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg77"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id000458">
                <margin.target id="marg77"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              or
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000459">Tres ſunt modi, quibus poſſunt moueri in comparatione ad cen
                <lb/>
              trum ſcilicet uel recta cum centro, uel æquidiſtando à centro, uel
                <lb/>
              neutro modo, igitur tres motus. </s>
              <s id="id000460">Rurſus uel à principio interiore
                <lb/>
              non intelligente, & eſt naturalis, uel intelligente & eſt uoluntarius:
                <lb/>
              uel exteriore & eſt uiolentus. </s>
              <s id="id000461">Hæc autem diuiſio eſt ſolum propria
                <lb/>
              non prima. </s>
              <s id="id000462">Nam eſt uiolentus in recta ad centrum: ideo omnis, qui
                <lb/>
              non eſt in recta ad centrum, nec æquidiſtat, uiolentus eſt: non ta­
                <lb/>
              men omnis uiolentus eſt extra rectam. </s>
              <s id="id000463">Attractio autem, quæ fit ob
                <lb/>
              raritatem corporum, ſeu, ut dicunt, à uacuo, uiolenta eſt non natu­
                <lb/>
              ralis niſi ratione finis, non agentis. </s>
              <s id="id000464">Sunt enim quatuor genera mo­</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000465">
                <arrow.to.target n="marg78"/>
                <lb/>
              tus uiolenti ab Ariſtotele poſita, uectio, tractio, pulſio, & uolutio:
                <lb/>
              quanquam his non opus ſit in demonſtratiua ſcientia. </s>
              <s id="id000466">
                <expan abbr="cõſtat">conſtat</expan>
              enim
                <lb/>
              uolutionem ex tractione, & pulſione apud illum conſiſtere.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id000467">
                <margin.target id="marg78"/>
              7. P
                <emph type="italics"/>
              hyſ.
                <lb/>
              cap.
                <emph.end type="italics"/>
              2.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000468">Propoſitio uigeſima.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000469">Motus ergo compoſiti quatuor neceſſariò ſunt ſpecies.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id000470">Si tantum ſunt tres ſpecies ſimplicium, conſtat ratione arithme­
                <lb/>
              tica quatuor eſſe compoſitorum. </s>
              <s id="id000471">Diſquiramus ergo an ſint natura­
                <lb/>
              liter tot ſpecies, forſan enim repugnabit aliquis alicui. </s>
              <s id="id000472">Porrò uidea­
                <lb/>
              mus primò, quot ſint uiolentorum ſpecies: Prima erit cum non ſe­
                <lb/>
              cundum rectam lineam fuerit: nec à centro æquidiſtantem. </s>
              <s id="id000473">Secun­
                <lb/>
              da cum fuerit ſecundum rectam, ſed non ad centrum. </s>
              <s id="id000474">Tertia cum
                <lb/>
              fuerit in recta ad centrum, ſed contrario modo, uelut terræ ſurſum. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>