Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[431.] In Aequatore latitudines vmbrarum nullæ ſunt, ob cauſam dictam in tabella horarum \\ ♈, & ♎, à mer. & med. noc. ſed earum longitudines hæ ſunt.
[432.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in ſuperiori horologio polari pro horis à mer. & med. noc. ad quam-cunque latitudinem. In tropico ♋, omnes vmbrarum latitudines ſunt Boreales, ſuperioresve, in tropico autem ♑, Auſtra-les, inferioresve.
[433.] In Aequatore nullæ ſunt vmbrarum latitudines, cum tunc, per propoſ. 11. lib. 1. \\ vmbra ſtyli perpetuo cadat in lineam æquinoctialem: Earum \\ autem longitudines ita ſe habent.
[434.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in horologio polari Superiori pro horis \\ ab occ. ad latitudinem Grad. 42. In tropico ♋ omnes latitudines vmbrarum Boreales ſunt, ſiue Superiores.
[435.] In Aequatore vmbrarum latitudines nullę ſint, quòd tunc perpetuo vmbra gnomo- \\ nis in æquinoctialem lineam pro@iciatur, vt propoſ. 11. lib. 1. oſten- \\ ſum eſt: Longitudines autem earum hæ ſunt.
[436.] In tropico ♑, latitudines vmbrarum omnes Auſtrales ſunt, inferioresve. Occi- \\ dentales porro ab orientalibus per has ſyllabas \\ [or. occ.] dignoſcuntur.
[437.] Arcus horarii in horologio Verticali Auſtrali, quod à meridie in ortum declinat grad. 30. pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Grad. 42.
[438.] Longitudines vmbrarum in horologio Verticali Auſtrali, quod à meridie in ortum declinat gr. 30. pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Grad. 42.
[439.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in horologio declinante à Verticali à mer. in ortum grad. 30. pro horis ab occ. ad latitudinem Grad. 42. In tropico ♑, latitudines vmbrarum partim ſunt Inferiores, & partim Superiores, vt hæ ſyllabæ [Infer. Super.] indicant.
[440.] In Aequatore omnes vmbrarum latitudines ſunt ſuperiores: orientales autem ab occidentalibus diſcernuntur his ſyllabis [or. occ.]
[441.] In tropico ♋, omnes latitudines vmbrarum ſuperiores ſunt; orientales vero ab occidentalibus his ſyllabis [or. occ.] diſtinguuntur.
[442.] In tropico ♋, latitudines vmbrarum partim Boreales ſunt, & partim Auſtrales, vt hæ ſyllabæ [Bor. Auſtr.] indicant.
[443.] In Æquatore omnes vmbrarum latitudines Auſtrales ſunt.
[444.] In tropico ♑, omnes vmbrarum latitudines Auſtrales ſunt, ſed ab orientalibus occidentales his ſyllabis [or. occ.] diſcernuntur.
[445.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in horologio Superiori ad Horizontem ex parte auſtrali inclinato gr. 68. & ad Meridianum recto, pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Grad. 42. In tropico ♋, latitudines vmbrarum partim ſuperiores ſunt, & partim inferiores, vt his ſyllabis [Super. Infer.] indicatur.
[446.] In Aequatore omnes latitudines vmbrarum ſunt Inferiores.
[447.] Latitudines longitudineſq́ue vmbrarum in horlogio ſuperiore declinante à meridie in ortum gr. 40. & ad Horizontem inclinato ex parte boreali gr. 20. pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Grad. 42. Intropico ♋, latitudines vmbrarum ſunt partim ſuperiores, & partim inferiores, vt hæ ſyllabæ [Super. Infer.] indicant.
[448.] In Æquatore omnes latitudines vmbrarum Inferiores ſunt.
[449.] In tropico ♑, omnes latitudines vinbrarum inferiores ſunt.
[450.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in horologio ſuperiore declinante à mer. in \\ occ. grad. 20. & ad Horizontem ex parte boreali inclinato grad. 70. \\ pro horis inæqualibus, ad latitudinem Grad. 42. In tropico ♑, latitudines vmbrarum partim Inferiores ſunt, & partim Superiores, \\ vt hæ ſyllabæ [Infer. Super.] declarant.
[451.] In Aequatore omnes latitudines vmbrarum ſuperiores ſunt, ſed orientales ab occi- dentalibus his ſyllabis [or.occ.] dignoſcuntur.
[452.] In tropico ♋, omnes latitudines vmbrarum ſunt ſuperiores, ſed orientales ab occi- dentalibus hæ ſyllabæ [or. occ.] diſtinguunt.
[453.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in ſuperiore horologio declinante à mer. in or. grad. 45. & ad Horizontem ex parte boreali inclinato gr. 51. M. 51. pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Gr. 42. In tropico ♋, omnes vmbrarum latitudines ſunt ſuperiores, in tropico vero ♑, inferiores.
[454.] In Aequatore nullæ ſunt vmbrarum latitudines, cum tunc, per propoſ. 11. lib. 1. vmbra ſtyli perpetuo cadat in lineam æquinoctialem: Earum autem longitudines hæ ſunt.
[455.] SEQVVNTVR TABELLAE.
[456.] Latitudines, longitudinesq́ue vmbrarum in ſuperiore horologio declinante à ſeptentr. in occ. grad. 20. & ad Horizontem ex parte auſtrali inclinato gr. 30. pro horis à mer. & med. noc. ad latitudinem Gr. 42. In tropico ♋, ſunt latitudines vmbrarum partim Inferiores, & partim ſuperiores, vt tabellæ ipſæ declarant.
[457.] In Aequatore omnes latitudines vmbrarum ſunt ſuperiores, vt tabellæ indicant.
[458.] Latitudines, longitudinesq́ vmbrarum in horologio ſuperiore declinante à ſeptentr. in or. grad. 60. & ad Horizontem ex parte auſtrali inclinato grad. 80. pro horis ab occ. ad latitudinem Grad. 42. In tropico ♋, latitudines vmbrarum partim Superiores ſunt, & partim Inferiores, vt hæ ſyllabæ [Super, Infer.] declarant.
[459.] In Aequatore omnes latitudines vmbrarum ſunt inferiores, occidentales vero ab orientalibus diſtinguuntur his ſyllabis [or. occ.]
[460.] In tropico ♑, omnes vmbrarum latitudines ſunt inferiores, occidentales autem ab orientalibus per has ſyllabas [or. occ.] ſegregantur.
< >
page |< < (417) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1394" type="section" level="1" n="343">
          <pb o="417" file="0433" n="433" rhead="LIBER QVARTVS."/>
          <figure number="286">
            <image file="0433-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0433-01"/>
          </figure>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
          <note position="right" xml:space="preserve">Verticales eit-
            <lb/>
          culi, & paralleli
            <lb/>
          Horizontis in
            <lb/>
          Verticali horo
            <lb/>
          logio ſphæræ
            <lb/>
          rectę.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s27437" xml:space="preserve">VERTICALES autem circuli, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27438" xml:space="preserve">paralleli Horizontis ita hic delineabuntur, vt in horo-
              <lb/>
            logio Verticali ſphæræ obliquæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s27439" xml:space="preserve">Eadem namque vtrobique demonſtratio eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s27440" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Meridiani cit-
            <lb/>
          euli in Vertica
            <lb/>
          li horologio
            <lb/>
          ſphæræ tectæ.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s27441" xml:space="preserve">MERIDIANI quoque deſcribentur, vt horæ à meridie, vel media nocte, ſi prius à meri-
              <lb/>
            diana linea ſupputetur longitudo loci, ita vt recta ex centro horologij per finẽ numerationis du-
              <lb/>
            cta, Meridianumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s27442" xml:space="preserve">Inſularum Fortunatarum referens, in parte orientali horologii exiſtat, qualis
              <lb/>
            eſt linea in vtroque horologio punctis diſtincta, ſi longitudo loci in ſphæra recta fuerit grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s27443" xml:space="preserve">36.</s>
            <s xml:id="echoid-s27444" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Domus cœle-
            <lb/>
          ſtes in Vertica-
            <lb/>
          li horologio
            <lb/>
          ſphærę rectæ.</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s27445" xml:space="preserve">DOMVS uerò cœleſtes ab horis à meridie, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27446" xml:space="preserve">media nocte non diſcrepant, cum ijdem ſint
              <lb/>
            circuli domorum cœleſtium in ſphæra recta, qui horarum à meridie, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27447" xml:space="preserve">media nocte: </s>
            <s xml:id="echoid-s27448" xml:space="preserve">Ita vt ho-
              <lb/>
            ra 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s27449" xml:space="preserve">à media nocte, ſiue linea horizontalis ex parte occidentis, præbeat initium domus 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s27450" xml:space="preserve">hora
              <lb/>
            autem 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s27451" xml:space="preserve">à media nocte principium domus 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s27452" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s27453" xml:space="preserve">ſic de cæteris, vt in præcedenti propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s27454" xml:space="preserve">ſcripſi-
              <lb/>
            @us, adeò vt hora 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s27455" xml:space="preserve">à meridie, ſeu linea horizontalis, ex parte orientis offerat initium domus 7.</s>
            <s xml:id="echoid-s27456" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s27457" xml:space="preserve">POSTREMO ſigna Zodiaci aſcendentia commodiſſimè hoc loco deſcribentur per puncta
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0433-08" xlink:href="note-0433-08a" xml:space="preserve">Aſeendentia ſi
                <lb/>
              gna in horolo-
                <lb/>
              gio Verticali
                <lb/>
              ſphęræ rectę.</note>
            lineæ horizontalis, vbi ab arcubus ſignorum ſecatur, vt in præcedentibus diximus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27458" xml:space="preserve">per media-
              <lb/>
            tiones cœli, angulosq́ue terræ, ſi prius huiuſmodi tabulę conficiantur pro ſphæra recta; </s>
            <s xml:id="echoid-s27459" xml:space="preserve">vel certè
              <lb/>
            per horas tropici ♋, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27460" xml:space="preserve">♑, prout tabulæ ſuperioris propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s27461" xml:space="preserve">indicant, deſcribendo hos tropicos
              <lb/>
            occultè ſupra lineam horizontalem unà cum lineis horariis à meridie, vel media nocte. </s>
            <s xml:id="echoid-s27462" xml:space="preserve">In horis
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0433-09" xlink:href="note-0433-09a" xml:space="preserve">50</note>
            enim tropici ♋, & </s>
            <s xml:id="echoid-s27463" xml:space="preserve">♑, in quibus ſigna oriuntur, tangent lineæ ſignorum aſcendentium tropi-
              <lb/>
            cos dictos, tranſibuntq́ue per puncta horizontalis lineæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s27464" xml:space="preserve">Ita vides in auſtrali horologio lineam
              <lb/>
            aſcendentis ♒, punctis diſtinctã tangere tropicum ♑, in hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s27465" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s27466" xml:space="preserve">Min. </s>
            <s xml:id="echoid-s27467" xml:space="preserve">51. </s>
            <s xml:id="echoid-s27468" xml:space="preserve">ante meridiem, trãſireq́
              <lb/>
            per punctum horizontalis lineæ, vbi ab arcu ♒, ſecatur ex parte occidentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s27469" xml:space="preserve">Sic in boreali horo-
              <lb/>
            logio linea aſcendentis ♉, tang et tropicum ♋, ſupra lineam horizontalem in hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s27470" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s27471" xml:space="preserve">Min. </s>
            <s xml:id="echoid-s27472" xml:space="preserve">8.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s27473" xml:space="preserve">ante meridiem, tranſibitq́ue per punctum lineæ horizontalis, vbi ab arcu ♉, ſecatur ad partes oc-
              <lb/>
            cidentales. </s>
            <s xml:id="echoid-s27474" xml:space="preserve">Itaque horologia Verticalia in ſphæra conſtruximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s27475" xml:space="preserve">Quod erat faciendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s27476" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1397" type="section" level="1" n="344">
          <head xml:id="echoid-head357" xml:space="preserve">PROBLEMA 3. PROPOSITIO 3.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s27477" xml:space="preserve">HOROLOGIA Meridiana in ſphęra recta componere.</s>
            <s xml:id="echoid-s27478" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>