Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (7) of 525 > >|
447Ioan. de Sacro Boſco. gabit, om@es naturales diſciplinas ab hac ſcientia longe ſuperari. Adhibet enim ad
11tas ex m@-
do demon-
ſtrandi.
ea confirmanda, de quibus agit, demonſtrationes efficaciſſimas, Geometricas nimi-
rum, &
Arithmeticas, quæ ex ſententia omnium philoſopherum primum certitudi
nis gradum obtinent.
Quare non ſine ratione ex vtroque capite, nempe nobilitate
ſubiecti, &
certitudine demonſtrandi, voluit Ptolemaus ad initium Almageſti.
Aſtronomiam ſimpliciter inter reliquas ſcientias eße primam. Ait enim ph@loſo-
phiam naturalem &
Metaphyſicam, ſi modum demonſtrandi illarum ſpectemus appel-
landas potius eſſe coniecturas, quam ſcientias, propter multitudinem, &
diſcrepantiam
opinio@um.
DE VTILITATE ASTRONOMIÆ.
QV ANT A ſit huius præſtantiſſimæ ſcientiæ vtilitas, immo vero neceſſitas, vix
explicari poteſt;
Ad omnes ſiquidem diſciplinas videtur Aſtronomia viam quodam-
22Aſtr@no-
miæ utilitas
ad Theolo-
giam.
modo parare, &
aditum monſtrare ſecurum. Conducit enim in primis plurimum ſacræ
Theologiæ.
Nam conſideratione orbium cœleſtium, ac motuum ſemper eodem modo, &
inuariabiliter ſeſe habentium, cognoſcitur magnitudo, excelientiaq́;
creatoris ipſorum:
Vt non immerito Ptolemæus in principio Almageſti, ſecundum traditionem Arabum
aſſeruerit, hanc vnam ſcientiam eße viam, ac ſemitam ad ſciendum Deum altiſſimum.
A qua ſententia non abeſt D. Paulus ad Rom. 1. vbi ait, Inuiſibilia Dei à crea-
tura mundi@ perea, quæ facta ſunt, intellecta conſpiciuntur, &
c. Quo in loco
cum omnes res creatas, tum maxime videtur corpora cœleſtia intellexiſſe.
Hæc ete-
nim ſua pulchritudine, magnitudine, &
multitudine, ſuorumq́ue motuum, & influxuũ
mira varietate, ac ſtabilitate perpetua, mirum in modum Dei glorioſi bonitatem,
ſapientiam, ac prouidentiam commendant, atque in eius cognitionem, amorem, ac
admirationem maxime nos inducunt;
Quod egregie teſtatur regius propheta Dauid,
c um dicit.
Cęli enarrant gloriam Dei, & opera manuum eius ennunciat firma-
mentum.
Item. Quoniam uidebo cęlos tuos, operadigitorum tuo@um, Lunam
&
ſtellas, quæ tu fundaſti. Cui ſententiæ fauet id, quod ſcriptum eſt Sap. cap. 13.
vbi de corporibus cæleſtibus ita legitur. Qui horum pulchru@dine delectati Deos
putauerunt, ſciant, quanto his crcator eorum ſpecioſior eſt;
A magnitudine
enim ſpeciei, &
creaturæ cognoſcibiliter potera@ creator horum u@deri. Ex
quo factum eſt, vt Aſironomia, quæ de præſtantiſſimis iſtis corporibus diſputat à ple-
riſque Theologia naturalis uocetur.
INSERVIT etiam Metaphyſicæ hæc diſciplina, quia auctoritate Aſtrologorum
33Aſtrono-
mię utilitas
ad Meta-
phyſicam.
Phyſicam,
Medicinã,
Poeticã, &
Nauticam.
Ariſtoteles lib.
12. Meiaphyſices ex numero orbium collegit numerum in elligentia-
rum;
Pari ratione ex motibus orbium cœleſtium virtus & ſubſtantia intelligentiarum,
quæ illos mouent, maxime inueſtigari, ac percipi poteſt.
NON parum quoque confert hæc ſcientia ad naturalem philoſophiam, quoniam
multa deſumit philoſophus ab Aſtronomis inuenta, ac demonſirata, vt videre eſt in
2.
lib. de cælo, & alijs libris Ariſtotelis. Deinde quia ex motu cæleſti inuariabili inueſtiga
@it Ariſtoteles 8.
Phyſ. primum motorem æternum, omnisq́ mutationis expertem.
MEDICINAE vero adeo conducit Aſtronomia, vt Galenus Medicorum prin-
ceps ægrotos moneat, ne ſe committant manibus medicorum Aſtrologiam ignorantium:
Nam, ait medicamenta parum, aut nihil proſunt temporibu@ incongruis exh@b@ta; Immo
vero ſæpenumero nocere ſolent:
Hæc autem tempora ex planetarum duntaxat motibus,
qui ad Aſtronomum pertinent, cognoſci poſſunt.
QVID porro poetæ efficerent, ſi hac præclara diſciplina eßent prorſus deſtituti@@
Nam quid eorum poemata, aut ſcripta præclari, aut egregij habent, quod

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index