Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000840
">
<
pb
pagenum
="
44
"
xlink:href
="
009/01/044.jpg
"/>
autem terminum mathematicum colligitur manifeſtè ex Proelo, qui lib. 3.
<
lb
/>
in comm. Elem. Euclidis ad primam propoſitionem primi Elementi, pag.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.000841
">121. ſic ait, Abductio verò eſt tranſitus à propoſito problemate, vel theo
<
lb
/>
remate ad aliud, quo cognito, aut comparato Propoſitum quoque perſpi
<
lb
/>
cuum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.000842
">Exempli cauſa, cum cubi duplicatio propoſita eſſet ad inueſti
<
lb
/>
gandam quæſtionem in aliud tranſtulere, quod illud propoſitum conſequi
<
lb
/>
tur, ad duarum nempe mediarum linearum inuentionem tranſlata eſt quæ
<
lb
/>
ſtio, & ſic quærebant deinceps, quonam modo datis duabus rectis lineis,
<
lb
/>
duæ mediæ proportionales reperirentur. </
s
>
<
s
id
="
s.000843
">Primum autem dicunt Hippocra
<
lb
/>
tem Chium prędictorum titulorum, Abductionem feciſſe, qui & lunulæ qua
<
lb
/>
dratum fecit æquale, & alia multa in Geometria inuenit. </
s
>
<
s
id
="
s.000844
">hæc Proclus. </
s
>
<
s
id
="
s.000845
">vbi
<
lb
/>
non diſſimulandum nos reſtituiſſe verbum, Abductionem, cuius loco inter
<
lb
/>
pres Procli vtitur inductionis voce, ſequuti & rationem, & græcum textum,
<
lb
/>
qui noſtram hanc expoſitionem euidenter poſtulat,
<
foreign
lang
="
grc
">απαγωγὴ</
foreign
>
enim valet &
<
lb
/>
inductionem, & abductionem, ſed abductio omnino rei propoſitæ quadrat.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000846
">Notandum præterea Hippocratem Chium fuiſſe auctorem huius Abdu
<
lb
/>
ctionis,
<
expan
abbr
="
eumq́
">eumque</
expan
>
; feciſſe Abductionem à propoſito Problemate quadrandi cir
<
lb
/>
culi, vnde manifeſtè apparet, Ariſtotelem ex Mathematicis hunc terminum
<
lb
/>
mutuò accepiſſe, quandoquidem ex ijſdem accepit etiam exemplum Abdu
<
lb
/>
ctionis Mathematicæ, imò etiam exemplum ipſius authoris Abductionis
<
lb
/>
Mathematicæ. </
s
>
<
s
id
="
s.000847
">ſyllogiſmus autem Hippocratis, quo oſtendebat circuli qua
<
lb
/>
draturam reducebatur ad has propoſitiones, omnis rectilinea figura qua
<
lb
/>
dratur, ſed circulus reducitur ad figuram rectilineam, ergo circulus qua
<
lb
/>
dratur. </
s
>
<
s
id
="
s.000848
">in probatione minoris facta eſt Abductio, cum enim ipſe vellet re
<
lb
/>
ctificare circumferentiam circuli per lunulas, nec valeret, alij per lineam,
<
lb
/>
quandam quadratricem, vt eſt apud Pappum
<
expan
abbr
="
Alexandrinũ
">Alexandrinum</
expan
>
, & apud P. Cla
<
lb
/>
uium in fine ſexti Elem. & alij aliter fruſtra conarentur, facta eſt Abductio
<
lb
/>
circa probationem minoris, in qua adhuc Mathematici verſantur; quæ pro
<
lb
/>
batio, ſi tandem inueniri poſſet, mox ſequeretur principale
<
expan
abbr
="
propoſitũ
">propoſitum</
expan
>
pro
<
lb
/>
blema, nimirum circulus quadraretur; vide quæ ſcripſimus in cap. 3. Præ
<
lb
/>
dicam. de hac re, quia plurimum hunc conferunt. </
s
>
<
s
id
="
s.000849
">ſed iam ad textus expli
<
lb
/>
cationem veniamus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000850
">
<
arrow.to.target
n
="
marg17
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.000851
">
<
margin.target
id
="
marg17
"/>
17</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000852
">Ex eodem cap.
<
emph
type
="
italics
"/>
(Veluti ſi K, eſſet quadrari, in quo autem E, rectilineum, in
<
lb
/>
quo verò F, circulus, ſi ipſius E F, vnum ſolum eſſet medium, hoc, quod eſt, cum
<
lb
/>
lunulis æqualem fieri circulum rectilineo, eſſe poſſet propè ipſum cognoſcere, cum
<
lb
/>
vero B C, neque credibilius ſit, quam A C,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
pauca media, non dico Abductio
<
lb
/>
nem:
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
quando B C, ſit immediatum, tale enim ſcientia est)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
Aduerte figuram
<
lb
/>
vulgatæ editionis eſſe mendoſam, & propterea reſtituendam eſſe, qualis pri
<
lb
/>
ma ſequens ex Simplicio ad tex. 11. primi Phyſic. hoc modo Hippocrates
<
lb
/>
Chius conabatur circulum ad quadrum redigere; fit circulus A B G C, qua
<
lb
/>
drandus; conſtituatur
<
expan
abbr
="
itaq;
">itaque</
expan
>
ſuper diametro eius B C, quadratum B C D F,
<
lb
/>
cuius diameter B D, ſecatur bifariam in G, à circumferentia circuli dati,
<
lb
/>
quod patet ducta ſemidiametro H G, perpendiculari ex B C, quæ ſuo extre
<
lb
/>
mo puncto G, ſecat bifariam, &
<
expan
abbr
="
diametrũ
">diametrum</
expan
>
B D, & circumferentiam B G C.
<
lb
/>
facto ergo centro G, deſcribatur alter circulus per puncta B C D F,
<
expan
abbr
="
conne-ctaturq́
">conne
<
lb
/>
ctaturque</
expan
>
; recta G C. in triangulo orthogonio B C D, latus B D, ſubtenditur </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>