Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
71
72 33
73 34
74
75
76
77 35
78 36
79 37
80 38
81
82
83
84 39
85 40
86
87
88
89 41
90 42
91 43
92 44
93 45
94 46
95 47
96 48
97
98
99
100 49
< >
page |< < (14) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="1" n="38">
          <pb o="14" file="0044" n="44" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s960" xml:space="preserve">Cohæſionis lex peculiaris eſt, omnes particulas vi attra-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-01" xlink:href="note-0044-01a" xml:space="preserve">51</note>
            ctiva gaudere, ideſt ſi vicinæ fuerint, ſponte ad ſe mutuo
              <lb/>
            tendunt, cujus motus cauſa nos latet, ſed cum hunc ge-
              <lb/>
            neraliter locum habere obſervemus, ipſum inter leges natu-
              <lb/>
            ræ referimus .</s>
            <s xml:id="echoid-s961" xml:space="preserve">
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0044-02" xlink:href="note-0044-02a" xml:space="preserve">5.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="39">
          <head xml:id="echoid-head78" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Definitio</emph>
          4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s962" xml:space="preserve">Nomine attractionis intelligo vim quamcunque qua duo
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-03" xlink:href="note-0044-03a" xml:space="preserve">52.</note>
            corpora ad ſe invicem tendunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s963" xml:space="preserve">licet forte illud per impul-
              <lb/>
            ſum fiat.</s>
            <s xml:id="echoid-s964" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s965" xml:space="preserve">Attractio autem, quæ in cohæſione partium locum habet,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-04" xlink:href="note-0044-04a" xml:space="preserve">53.</note>
            hiſce legibus ſubjicitur, ut in ipſo particularum contactu ſit
              <lb/>
            perquam magna, & </s>
            <s xml:id="echoid-s966" xml:space="preserve">ſubito decreſcat, ita ut ad diſtantiam
              <lb/>
            quam minimam, quæ ſub ſenſus cadit, non amplius agat, imo
              <lb/>
            etiam ad majorem diſtantiam ſeſe mutet in vim repellentem,
              <lb/>
            qua particulæ ſeſe mutuo fugiunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s967" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s968" xml:space="preserve">Ope hujus legis multa Phænomena facillime explicantur,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s969" xml:space="preserve">innumeris experimentis chemicis illa attractio & </s>
            <s xml:id="echoid-s970" xml:space="preserve">repulſio
              <lb/>
            pleniſſime probantur, etiam exſequentibus experimentis illas
              <lb/>
            dari ſatis patet.</s>
            <s xml:id="echoid-s971" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div99" type="section" level="1" n="40">
          <head xml:id="echoid-head79" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s972" xml:space="preserve">In omnibus corporibus fluidis partes omnes ſeſe mutuo
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-05" xlink:href="note-0044-05a" xml:space="preserve">54.</note>
            attrahere videmus, ex figura ſphærica quam guttæ ſemper
              <lb/>
            habent; </s>
            <s xml:id="echoid-s973" xml:space="preserve">ex eo etiam quod nullum detur fluidum, cujus par-
              <lb/>
            tes non ſint quaſi conglutinatæ, quod in ipſo Mercurio cla-
              <lb/>
            re apparet.</s>
            <s xml:id="echoid-s974" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div101" type="section" level="1" n="41">
          <head xml:id="echoid-head80" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s975" xml:space="preserve">Sed multo melius hæc mutua particularum attractio pro-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-06" xlink:href="note-0044-06a" xml:space="preserve">55.</note>
            batur, ex eo quod in omnibus fluidis duæ guttæ ut A & </s>
            <s xml:id="echoid-s976" xml:space="preserve">B,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-07" xlink:href="note-0044-07a" xml:space="preserve">TAB. II.
                <lb/>
              fig. 2.</note>
            ſtatim ac ſe invicem quam minime tangunt, in unam guttam
              <lb/>
            majorem F redigantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s977" xml:space="preserve">quæ omnia cum etiam in metallis
              <lb/>
            liquefactis locum habeant, ſequitur particulas illa compo-
              <lb/>
            nentes & </s>
            <s xml:id="echoid-s978" xml:space="preserve">tum ſeſe mutuo attrahere, cum motu ignis a jun-
              <lb/>
            ctione arcentur.</s>
            <s xml:id="echoid-s979" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s980" xml:space="preserve">Hæc non oriuntur ab aëris preſſione, quia & </s>
            <s xml:id="echoid-s981" xml:space="preserve">in locoaë-
              <lb/>
            re vacuo procedunt, neque ab alius materiæ cujuſcunque
              <lb/>
            preſſione ab omni parte æquali; </s>
            <s xml:id="echoid-s982" xml:space="preserve">tali enim preſſione </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>