Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
41 11
42 12
43 13
44 14
45 15
46 16
47 17
48 18
49 19
50 20
51 21
52 22
53
54
55
56 23
57 24
58 25
59 26
60 27
61 28
62
63
64
65 29
66 30
67 31
68 32
69
70
< >
page |< < (14) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="1" n="38">
          <pb o="14" file="0044" n="44" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s960" xml:space="preserve">Cohæſionis lex peculiaris eſt, omnes particulas vi attra-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-01" xlink:href="note-0044-01a" xml:space="preserve">51</note>
            ctiva gaudere, ideſt ſi vicinæ fuerint, ſponte ad ſe mutuo
              <lb/>
            tendunt, cujus motus cauſa nos latet, ſed cum hunc ge-
              <lb/>
            neraliter locum habere obſervemus, ipſum inter leges natu-
              <lb/>
            ræ referimus .</s>
            <s xml:id="echoid-s961" xml:space="preserve">
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0044-02" xlink:href="note-0044-02a" xml:space="preserve">5.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="39">
          <head xml:id="echoid-head78" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Definitio</emph>
          4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s962" xml:space="preserve">Nomine attractionis intelligo vim quamcunque qua duo
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-03" xlink:href="note-0044-03a" xml:space="preserve">52.</note>
            corpora ad ſe invicem tendunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s963" xml:space="preserve">licet forte illud per impul-
              <lb/>
            ſum fiat.</s>
            <s xml:id="echoid-s964" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s965" xml:space="preserve">Attractio autem, quæ in cohæſione partium locum habet,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-04" xlink:href="note-0044-04a" xml:space="preserve">53.</note>
            hiſce legibus ſubjicitur, ut in ipſo particularum contactu ſit
              <lb/>
            perquam magna, & </s>
            <s xml:id="echoid-s966" xml:space="preserve">ſubito decreſcat, ita ut ad diſtantiam
              <lb/>
            quam minimam, quæ ſub ſenſus cadit, non amplius agat, imo
              <lb/>
            etiam ad majorem diſtantiam ſeſe mutet in vim repellentem,
              <lb/>
            qua particulæ ſeſe mutuo fugiunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s967" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s968" xml:space="preserve">Ope hujus legis multa Phænomena facillime explicantur,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s969" xml:space="preserve">innumeris experimentis chemicis illa attractio & </s>
            <s xml:id="echoid-s970" xml:space="preserve">repulſio
              <lb/>
            pleniſſime probantur, etiam exſequentibus experimentis illas
              <lb/>
            dari ſatis patet.</s>
            <s xml:id="echoid-s971" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div99" type="section" level="1" n="40">
          <head xml:id="echoid-head79" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s972" xml:space="preserve">In omnibus corporibus fluidis partes omnes ſeſe mutuo
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-05" xlink:href="note-0044-05a" xml:space="preserve">54.</note>
            attrahere videmus, ex figura ſphærica quam guttæ ſemper
              <lb/>
            habent; </s>
            <s xml:id="echoid-s973" xml:space="preserve">ex eo etiam quod nullum detur fluidum, cujus par-
              <lb/>
            tes non ſint quaſi conglutinatæ, quod in ipſo Mercurio cla-
              <lb/>
            re apparet.</s>
            <s xml:id="echoid-s974" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div101" type="section" level="1" n="41">
          <head xml:id="echoid-head80" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s975" xml:space="preserve">Sed multo melius hæc mutua particularum attractio pro-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-06" xlink:href="note-0044-06a" xml:space="preserve">55.</note>
            batur, ex eo quod in omnibus fluidis duæ guttæ ut A & </s>
            <s xml:id="echoid-s976" xml:space="preserve">B,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-07" xlink:href="note-0044-07a" xml:space="preserve">TAB. II.
                <lb/>
              fig. 2.</note>
            ſtatim ac ſe invicem quam minime tangunt, in unam guttam
              <lb/>
            majorem F redigantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s977" xml:space="preserve">quæ omnia cum etiam in metallis
              <lb/>
            liquefactis locum habeant, ſequitur particulas illa compo-
              <lb/>
            nentes & </s>
            <s xml:id="echoid-s978" xml:space="preserve">tum ſeſe mutuo attrahere, cum motu ignis a jun-
              <lb/>
            ctione arcentur.</s>
            <s xml:id="echoid-s979" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s980" xml:space="preserve">Hæc non oriuntur ab aëris preſſione, quia & </s>
            <s xml:id="echoid-s981" xml:space="preserve">in locoaë-
              <lb/>
            re vacuo procedunt, neque ab alius materiæ cujuſcunque
              <lb/>
            preſſione ab omni parte æquali; </s>
            <s xml:id="echoid-s982" xml:space="preserve">tali enim preſſione </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>