Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
41 21
42 22
43 23
44 24
45 25
46 26
47 27
48 28
49 29
50 30
51 31
52 32
53 33
54 34
55 35
56 36
57 37
58 38
59 39
60 40
61 41
62 42
63 43
64 44
65 45
66 46
67 47
68 48
69 49
70 50
< >
page |< < (24) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div86" type="section" level="1" n="26">
          <pb o="24" file="0044" n="44" rhead="GNOMONICES"/>
          <figure number="22">
            <image file="0044-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0044-01"/>
          </figure>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div88" type="section" level="1" n="27">
          <head xml:id="echoid-head30" style="it" xml:space="preserve">SCHOLIVM.</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1673" xml:space="preserve">QVOD ſi quando planum K L, cir culo maximo H I, æquidiſtans tantum à centro A, abſit, vt in fi-
              <lb/>
            gura B D C E, non ſecet vtramque ſuperficiem conicam, ſed vnam tantum, vel neutram, augenda erit
              <lb/>
            vtraque ſuperficies, donec à plano K L, ſecetur, vt in duabus appoſitis figuris vides.</s>
            <s xml:id="echoid-s1674" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Planũ horolo-
            <lb/>
          gii Meridiani,
            <lb/>
          atque æquidi-
            <lb/>
          ſtantis cuilibet
            <lb/>
          circulo horarũ
            <lb/>
          à meridie uel
            <lb/>
          media noctc, im
            <lb/>
          mo & Vertica-
            <lb/>
          lis ad maiorẽ la
            <lb/>
          citudinẽ quàm
            <lb/>
          gr. 45 facit in co
            <lb/>
          nicis ſuperficie-
            <lb/>
          bus, quarũ ba-
            <lb/>
          ſes ſunt paralle
            <lb/>
          lus ſemper ap-
            <lb/>
          parentium ma-
            <lb/>
          ximus, & maxi-
            <lb/>
          mus ſemper la-
            <lb/>
          tentium, duas
            <lb/>
          hyperbolas op-
            <lb/>
          poſitas, & æqua
            <lb/>
          les.</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div89" type="section" level="1" n="28">
          <head xml:id="echoid-head31" xml:space="preserve">COROLLARIVM.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1675" xml:space="preserve">CVM ergo & </s>
            <s xml:id="echoid-s1676" xml:space="preserve">Meridianus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1677" xml:space="preserve">circulus cuiuslibet horæ à meridie, vel media nocte, vt propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1678" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s1679" xml:space="preserve">dice-
              <lb/>
            mus, ſiue Horizon rectus, immo & </s>
            <s xml:id="echoid-s1680" xml:space="preserve">Verticalis circulus maioris latitudinis, quàm grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s1681" xml:space="preserve">45. </s>
            <s xml:id="echoid-s1682" xml:space="preserve">ſecet vtrum que
              <lb/>
            parallelum, quorum alter maximus eſt eorum, qui ſemper apparent, alter maximus eorum, qui ſemper oc-
              <lb/>
            cultantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1683" xml:space="preserve">erunt communes ſectiones ſuperficierum conicarum baſes habentium dictos parallelos, quas
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-04" xlink:href="note-0044-04a" xml:space="preserve">30</note>
            faciunt plana horologiorum dictis circulis maximis æquidiſtantia, hyperbolæ oppoſitæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1684" xml:space="preserve">æquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s1685" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1686" xml:space="preserve">ITA quoque communes ſectiones cuiuſque horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1687" xml:space="preserve">conorum, quorum baſes paralleli ſunt Solis
              <lb/>
            minorem declinationem habentes, quàm quantum eſt cõplementum altitudinis poli ſupra circulum ma-
              <lb/>
            ximum, cui planum horologii æquidiſtat, hyperbolæ erunt oppoſitæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1688" xml:space="preserve">æquales. </s>
            <s xml:id="echoid-s1689" xml:space="preserve">Tales erunt ſectiones
              <lb/>
            conorum, quorum baſes ſunt paralleli ♋ & </s>
            <s xml:id="echoid-s1690" xml:space="preserve">♑, ac proinde omnium aliorum inter hos, (cum alii om
              <lb/>
            nes minorem habeant declinationem, quàm illi) & </s>
            <s xml:id="echoid-s1691" xml:space="preserve">horologii Horizontalis ad latitudinem minorẽ quàm
              <lb/>
            grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s1692" xml:space="preserve">66. </s>
            <s xml:id="echoid-s1693" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s1694" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s1695" xml:space="preserve">quia hac ratione complementum altitudinis poli maius erit, quàm grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s1696" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s1697" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s1698" xml:space="preserve">30.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1699" xml:space="preserve">quæ eſt declinatio ♋, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1700" xml:space="preserve">♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s1701" xml:space="preserve">Idem dic de ſectionibus eorundem conorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1702" xml:space="preserve">horologii cuiusuis ęqui-
              <lb/>
            diſtantis circulo maximo, ſupra quem polus mundi extollitur paucioribus gradibus, quam 66. </s>
            <s xml:id="echoid-s1703" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s1704" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s1705" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Ex quibus facile cognoſces, quænam plana horologiorum hyperbolas faciant, Sole quemcunque paralle-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-05" xlink:href="note-0044-05a" xml:space="preserve">Quæ horologia
                <lb/>
              in ſuperficiebus
                <lb/>
              eonicis, quarũ
                <lb/>
              baſes sũt cũq;
                <lb/>
              paralleli Aequa
                <lb/>
              toris, facianthy
                <lb/>
              perbolas oppoſi
                <lb/>
              tas & æquales.</note>
            lum percurrente. </s>
            <s xml:id="echoid-s1706" xml:space="preserve">Si enim Sol exiſtat in parallelo, quem circulus maximus plano horologii ęquidiſtans,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-06" xlink:href="note-0044-06a" xml:space="preserve">40</note>
            atque adeo & </s>
            <s xml:id="echoid-s1707" xml:space="preserve">eius oppoſitum ſecat, erunt communes ſectiones horologii, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1708" xml:space="preserve">conorum baſes habentium
              <lb/>
            parallelum illum, eiusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s1709" xml:space="preserve">oppoſitum, Hyperbolæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1710" xml:space="preserve">Quæ quidem omnia ex figura ſuperiore facile intelligi
              <lb/>
            poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1711" xml:space="preserve">In vniuerſum autem circulus quilibet maximus illum parallelum ſecat, cuius declinatio minor
              <lb/>
            eſt complemento altitudinis poli ſupra circulum illum maximum, vel cuius declinationis complementũ
              <lb/>
            maius eſt altitudine poli ſupra circulum maximum, vt figura indicat.</s>
            <s xml:id="echoid-s1712" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div92" type="section" level="1" n="29">
          <head xml:id="echoid-head32" xml:space="preserve">THEOREMA 6. PROPOSITIO 7.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1713" xml:space="preserve">SECTIO communis ſuperficierum earundem conicarum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1714" xml:space="preserve">pla-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-07" xlink:href="note-0044-07a" xml:space="preserve">Planum horo-
                <lb/>
              logii æquidiſtãs
                <lb/>
              circulo maxi-
                <lb/>
              mo baſibus co-
                <lb/>
              nicarum ſuper-
                <lb/>
              ficierum neque
                <lb/>
              æquidiſtanti,
                <lb/>
              neque eas tan-
                <lb/>
              genti, aut ſecan
                <lb/>
              ti, facit in altera
                <lb/>
              ſuperficierum
                <lb/>
              Ellipſim.</note>
            ni horologii æquidiſtantis circulo maximo, qui neque baſibus conica-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0044-08" xlink:href="note-0044-08a" xml:space="preserve">50</note>
            rum ſuperficierum ęquidiſtat, neque eas tangit, neque ſecat, Ellipſis eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1715" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1716" xml:space="preserve">SINT in eadem Sphæra duæ conicæ ſuperficies, quæ prius; </s>
            <s xml:id="echoid-s1717" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1718" xml:space="preserve">circulus maximus H I, neque
              <lb/>
            æquidiſtet baſibus D E, F G, neque eas tangat, neque ſecet, etiamſi in infinitum augeantur ipſæ
              <lb/>
            ſuperficies: </s>
            <s xml:id="echoid-s1719" xml:space="preserve">Cui circulo æquidiſtet planum horologii K L, faciens in conica ſuperficie A F G,
              <lb/>
            fectionem M N O. </s>
            <s xml:id="echoid-s1720" xml:space="preserve">Dico M N O, Ellipſim eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s1721" xml:space="preserve">Ducatur enim per polos circulorum F G, H I, at-
              <lb/>
            que adeo & </s>
            <s xml:id="echoid-s1722" xml:space="preserve">per polos circuli K L, quem planum horologii in Sphæra efficit, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1723" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1724" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1725" xml:space="preserve">1.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1726" xml:space="preserve">Theodoſii. </s>
            <s xml:id="echoid-s1727" xml:space="preserve">(cum huius poli ſint iidem, qui circuli H I, per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1728" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1729" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1730" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1731" xml:space="preserve">Theod.) </s>
            <s xml:id="echoid-s1732" xml:space="preserve">circulus ma-
              <lb/>
            ximus B D C E, qui ſecabit, per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1733" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s1734" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1735" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s1736" xml:space="preserve">Theodoſii, circulos F G, K L, bifariam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1737" xml:space="preserve">ad angu
              <lb/>
            los rectos per rectas F G, K L, quæ ſe mutuo interſecabunt, nempe in puncto P, propterea </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>