Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
page |< < (425) of 677 > >|
441425LIBER QVARTVS.
HANC autem conſtructionem hoc modo demonſtrabimus. In plano horologii proprium
11Demonſtratio
deſcriptionis
horologii præ-
dicti.
ſitum habentis intelligatur A B, Horizonti æquidiſtans, ita vt ſit communis ſectio plani horolo-
gii, &
Horizontis, & triangulum E F ψ, moueri concipiatur circa rectam E ψ, donec cum Hori-
zonte coniungatur, in eoque iaceat.
Et quoniam D E F, angulus eſt declinationis plani à Vertica-
292[Figure 292]221033204430 li, erit reliquus A E F, angulus complementi dictæ declinationis, qualem nimirum facit Meri-
dianus cum linea, quæ in plano declinante, &
inclinato æquidiſtat Horizonti, vel potius cum pla
no per illam rectam ducto, &
ad Horizontem recto. Quare E F, in illo ſitu communis ſectio erit
Meridiani, &
Horizontis. Quia verò in ſphæra recta axis mundi communis ſectio eſt Horizon -
tis, ac Meridiani, erit E F, axis mundi occurrens plano horologij in E, puncto, quod centrum erit
horologii, in quo omnes horariæ lineæ conueniunt, vt in ſuperioribus demonſtratum eſt.
RVRSVS triangulo E F ψ, habente illum ſitum, quem diximus, intelligatur circa F ψ, con-
5540 uerti triangulum F n ψ, deorſum verſus, donec &
ad planum horologii, & ad Horizontem ſit
rectum:
quod tum demum fiet, cum recta ψ n, perpendicularis fuerit ad A B. Tunc enim recta
A B, perpendicularis exiſtens ad rectas ψ F, ψ n, recta erit ad planum trianguli ψ F n, per illas re-
664. vndec. ctas ductum.
Igitur & tam planum horologii, quàm Horizontis, per rectam A B, ductum, ad idẽ
planum trianguli ψ F n, rectum erit;
ac proinde & viciſſim hoc ad vtrumque illorum rectum exi
7718. vndec. ſtet.
Quocirca cum F ψ n, angulus ſit inclinationis plani ad Horizontem, & per rectam F ψ, in
eo ſitu ducatur Horizon, iacebit ψ n, in plano inclinato, coniunctaq́;
erit cum recta ψ p, in eodẽ
plano exiſtente, atque adeò punctum n, in punctum p, cadet, ob æqualitatem rectarum ψ n, ψ p.
Cum ergo Meridianus rectus exiſtens ad Horizontem, ac idcirco & ad planum trianguli E F ψ,
8850 in plano Horizontis exiſtentis in dicto ſitu, tranſeat per rectam E F, vt demonſtrauimus, ac pro-
inde &
per rectam F n, in illo ſitu, (propterea quod F n, per defin. 4. lib. 11. Euclidis recta eſt ad
planum trianguli E F ψ, cum perpendicularis ſit, ex conſtructione, ad F ψ, cõmunem ſectione m
triangulorum E F ψ, ψ F n, quorum vnum ad alterum rectum eſt) occurret Meridianus plano
horologii inclinati in puncto p;
ac proinde recta E p, communis ſectio erit Meridiani, ac plani
horologii inclinati.
Hanc autem eandem meridianam lineam inueniemus etiam alio modo, vt
ad principium propoſ.
37. ſuperioris libri docuimus.
QVONIAM autem, triangulis E F ψ, ψ F n, in iiſdem poſitionibus adhuc conſtitutis, re-
cta F G, ad ψ n, cõmunem ſectionem plani horologii, &
trianguli F n ψ, ad horologii planum re
cti exiſtentis, perpendicularis eſt, exiſtitq́ue in plano trianguli F n ψ, erit per deſin.
4. lib. 11. Eucl.
@adem F G, ad planum hologii recta in puncto G, quod idem tunc eſt, quod H. Cum ergo

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index