Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
441 139
442 140
443 141
444 142
445 143
446 144
447 145
448 146
449 147
450 148
451 149
452 150
453 151
454 152
455 153
456 154
457 155
458 156
459 157
460 158
461 159
462 160
463 161
464 162
465 163
466 164
467 163
468 166
469 167
470 168
< >
page |< < (144) of 778 > >|
446144VITELLONIS OPTICAEillorum: & omnis angulus illi propinquior eſt minor remotiore. Quia uerò ab angulo trigoni g z a
487[Figure 487]d s z p g k e d h b r deſcendit linea z e ad medium baſis, quæ eſt a g, per-
pendiculariter, & ab angulo trigonih z p deſcẽdit ea-
dem linea z e obliquè ad medium baſis h p:
eſtq́ linea
z e minor medietate utriuſq;
illarum baſium æqualiũ,
ut patet ex hypotheſi:
palàm per 50 th. 1 huius, quoniã
angulus g z a eſt minor angulo h z p:
item per 51 th. 1
huius angulus h z p eſt minor angulo d z b.
Similiter
quoq;
de quibuſcunq; diametris medijs demonſtran-
dum.
Patet ergo per 20 huius, quoniam omnium illa-
rum diametrorum a guidetur minima, & d b maxima,
& mediæ medio modo ſe habentes, ſecundum quod
plus approximant hinc & inde.
Duæ quoq; diametri
æqualiter diſtantes ab extremis, uidentur ęquales per
54 huius.
Patet ergo propoſitum. Sed & ſuppoſitis ijs,
quæ per 39 th.
1 huius declarata ſunt, poteſt reliquum
aliter demonſtrari:
Aſſumatur, ut in præmiſſa, linea k l
æqualis diametro g d:
& diuidatur in duo æqualia in
puncto m:
& producatur à puncto m perpendiculari-
ter linea m o æqualis lineæ e z:
erit ergo linea m o ex hypotheſi minor ſemidiametro g e, & minor
488[Figure 488]o x k q m l linea k m:
& ducãtur lineę k o & l o. Trigono quoq;
k o l circumſcribatur circuli portio per 5 p 4, quę ſit
k o l:
eſt autem illa portio minor ſemicirculo: quia
linea m o eſt minor ſemidiametro:
eritq́ per 4 & 8
pιangulus k o l æqualis angulo g z a.
Sititem per
23 p 1 angulo p e z æqualis angulus k m x:
& ſit linea
x m æqualis lineæ e z:
ductisq́ lineis k x & l x, cir-
cumſcribatur trigono k x l portio circuli k x l:
&
erit modo præmiſſo angulus k x l æqualis angulo h
z p.
Item ſit angulus k m q æqualis angulo a e z: & ſit linea m q æqualis e z: ductisq́ lineis k q & l q,
ut prius, deſcribatur portio circuli k q l:
& êrit angulus k q l æqualis angulo d z b. Et quia ut in præ-
miſſa patuit, erit angulus k o l minor angulo k x l, & angulus k x l minor angulo k q l:
erit angulus g
z a minorangulo h z p, & angulus h z p minor angulo d z b.
Apparebit ergo diameter d b maior
quàm diameter h p, & h p maior quàm g d.
Diameter uerò h p & e i æqualiter condiſtans (quæ s r)
à diametro g a, æquales apparebunt per 54 huius.
Et hoc eſt propoſitum.
57. Centro uiſus exiſtente in linea erecta ſuper ſuperficiem quadrati in pũcto interſectionis
duorũ diagoniorũ: latera quadrati æqualia apparent, & diametri æquales. Euclides 59 th. opt.
Sittetragonus a b g d: & protrahátur in ipſo diagonij a g, b d: & earum interſectio ſit e: erigatur
e z ſuper ſuperficiem tetragoni per 12 p 11:
ponatur̀q́ oculus in aliquo
489[Figure 489]z a b e g d puncto lineæ e z, ut in z:
& ducátur lineæ z a, z b, z d, z g. Quia itaq; per
40 th.
1 huius medietates diagoniorum inter ſe ſunt æquales, ut d e &
g e, & linea e z eſt communis duobus trigonis d z e & g z e, & anguli
circa e ſunt recti per definitionem lineæ ſuper ſuperficiem erectæ:
erit
per 4 p 1 baſis z g æ qualis baſi z d, & angulus e z g ęqualis angulo e z d:

uidebitur ita q;
linea d e æ qualis line æ g e per 20 huius. Et ſimiliter per
eadem, quia angulus a z e eſt ęqualis angulo b z e, uidebitur ergo linea
a e æ qualis line æ b e:
tota quoq; linea d b apparebit æ qualis toti lineæ
a g.
Et quoniá linea g z eſt æ qualis lineæ b z, & linea a z æqualis lineæ
d z, & linea a b eſt æ qualis ipſi g d:
quoniam ſuntlatera eiuſdem qua-
drati, & ſic tria latera unius trigoni ſunt æ qualia tribus lateribus alte-
rius:
ergo per 8 p 1 anguli æ qualibus lateribus contenti ſunt æ quales:
omnia itaq;
latera ipſius quadrati hoc modo æ qualia apparebunt. Et
hoc eſt propoſitum:
quoniam in omni puncto lineæ e z eadem eſt de-
monſtratio, concludendo ſem per per 20 huius.
58. Sirect a linea maior uel minor medietate diagonij quadrati,
à medio puncto centro uiſus incidens, obliquata ſuper eius ſuperfi-
ciem, æquales angulos contineat cum diuerſis medietatibus diago-
niorum: diagonij illius quadrati apparebunt æquales.
Sit quadratum a b c d: cuius medius punctus inueniatur per 40 th. 1 huius, quod ſit e: & ducãtur
diagonija e b & c e d:
ſitq́; cẽtrum uiſus f: & linea fe ſit maior quàm linea e a medietate diagonij, uel
minor illa:
ſit quoq; linea f e obliquata ſuper ſuperficiem quadrati, ſit tamen angulus f e a æqualis
angulo f e c.
Dico, quòd adhuc diagonij ipſius quadrati ęquales apparebunt. Circa pũctuιn enim e
deſcribatur circulus ad quantitatem ſemidiametri e a:
palàm ergo (cum omnes medietates diago-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index