Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
441
441
442
442
443
443
444
444
445
445
446
446
447
447
448
448
449
449
450
450
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N270EE">
            <p id="N28FD9" type="main">
              <s id="N28FE5">
                <pb pagenum="413" xlink:href="026/01/447.jpg"/>
              enim iactum illum, qui fit pede miniſtro, cuius eadem eſt ratio, quæ
                <lb/>
              brachij. </s>
            </p>
            <p id="N28FF0" type="main">
              <s id="N28FF2">Secundò, iactu lapidis maioris, maior ictus infligitur; </s>
              <s id="N28FF6">ratio eſt, quia
                <lb/>
              diutiùs manet lapis applicatus potentiæ, ipſique adeo corpori, in quod
                <lb/>
              impingitur; </s>
              <s id="N28FFE">vtrumque certè, quia tardiùs mouetur, ergo tardiùs ſepara­
                <lb/>
              tur à manu; ergo etiam inſtans contactus maius eſt. </s>
            </p>
            <p id="N29004" type="main">
              <s id="N29006">Tertiò, hinc proportio ictuum ſatis facilè ex dictis ſuprà determinari
                <lb/>
              poteſt; </s>
              <s id="N2900C">ſi enim habeatur tantùm ratio impetus maioris, qui imprimitur
                <lb/>
              ſaxo ab ipſa potentia, ictus ſunt in ratione ſubduplicata ponderum, id
                <lb/>
              eſt, vt tempora, quibus ſaxum adhæret manui; </s>
              <s id="N29014">ſi verò habeatur ratio
                <lb/>
              contactus, ictus ſunt vt motus permutando, ſuppoſito æquali impetu; </s>
              <s id="N2901A">
                <lb/>
              igitur, ſi habeatur ratio vtriuſque, ictus ſunt in ratione compoſita ex ra­
                <lb/>
              tione ſubduplicata ponderum, & ratione permutata motuum v. g. ſint
                <lb/>
              ſaxa AB ſit A 4.librarum, B vnius; </s>
              <s id="N29027">ratio ſubduplicata eſt 2/1 motus A eſt
                <lb/>
              vt velocitas; </s>
              <s id="N2902D">igitur eſt ad motum B, vt 1/2. permutetur, erit 2/1 componatur
                <lb/>
              vtraque ratio, eritque ratio 4/1; </s>
              <s id="N29033">igitur ictus lapidis ſunt vt pondera; quæ
                <lb/>
              omnia conſtant ex dictis ſuprà. </s>
            </p>
            <p id="N29039" type="main">
              <s id="N2903B">Quartò, leuiſſimi lapides vix iaciuntur ad modicam diſtantiam v. g.
                <lb/>
              granula ſabuli; ratio eſt, 1°. </s>
              <s id="N29044">quia accipiunt minùs impetus, quia citiùs
                <lb/>
              ſeparantur à iaciente manu, vt patet. </s>
              <s id="N29049">2°. </s>
              <s id="N2904C">quia mouetur initio velociùs in
                <lb/>
              aëre; </s>
              <s id="N29053">igitur ſingulis inſtantibus plùs impetus deſtruitur, vt conſtat; nam
                <lb/>
              in maiori ſpatio aëris eſt maior reſiſtentia. </s>
              <s id="N29059">3°.quia cùm aër perpetuo
                <lb/>
              motu agitetur, vt certum eſt, in leuiori corpore impetum imprimit; igi­
                <lb/>
              tur aliam ſiſtit vel deflectit. </s>
              <s id="N29061">4°.quia manu non poteſt rectè prehendi ia­
                <lb/>
              ciendus lapillus &c. </s>
            </p>
            <p id="N29066" type="main">
              <s id="N29068">Quintò, grauior lapis ad modicam tantùm diſtantiam iacitur; ratio
                <lb/>
              eſt 1°.quia producitur remiſſior impetus, cùm ſcilicet pluribus partibus
                <lb/>
              ſubiecti diſtribuatur. </s>
              <s id="N29070">2°.quia impetus grauitationis citiùs deſtruit impe­
                <lb/>
              tum extrinſecus aduenientem. </s>
            </p>
            <p id="N29075" type="main">
              <s id="N29077">Sextò, figura corporis iacti multùm confert ad iactum, quia ratione
                <lb/>
              figuræ poteſt aër plùs, vel minùs reſiſtere: </s>
              <s id="N2907D">hinc figura circularis depreſ­
                <lb/>
              ſior aptiſſima eſt ad iactum; </s>
              <s id="N29083">quia minor eſt aëris reſiſtentia, qualis eſt
                <lb/>
              figura lenticularis: </s>
              <s id="N29089">hinc ſcabri corporis, qualis eſt tophus, iactus eſt
                <lb/>
              difficilior; </s>
              <s id="N2908F">quia ſcilicet aër ſalebris illis, vel aſperitatibus interceptus
                <lb/>
              magis reſiſtit: hinc ſibilus propter colliſionem aëris &c. </s>
            </p>
            <p id="N29095" type="main">
              <s id="N29097">Septimò, iacitur lapis multis modis 1°. </s>
              <s id="N2909A">rotato infrà brachio extento: </s>
              <s id="N2909D">
                <lb/>
              ſic vulgò iaciuntur grauiora ſaxa; </s>
              <s id="N290A2">ad iactum autem conferunt vires po­
                <lb/>
              tentiæ, brachium longiùs, longior arcus, Tangens, per quam emittitur di­
                <lb/>
              miſſum ſaxum, quæ debet facere cum horizontali angulum grad.45. ma­
                <lb/>
              nus ſimul explicata; </s>
              <s id="N290AC">ſi enim vna pars ante aliam dimittatur, retinetur
                <lb/>
              iactus, vt vulgò dicitur, figura, & moles lapidis; </s>
              <s id="N290B2">ſi enim maior eſt, non
                <lb/>
              procul emittitur præuia brachij gyratio, quia impetus augetur: denique
                <lb/>
              impreſſus toti corpori impetus, quæ omnia mirificè maiorem iactum ef­
                <lb/>
              ficiunt, vt conſtat ex dictis ſuprà. </s>
              <s id="N290BD">2°.iacitur lapis rotato quidem deorſum
                <lb/>
              brachio, ſed non ſiue aliqua eiuſdem brachij contractione, & aliquot </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>