Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 7
[out of range]
>
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(8)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div48
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
37
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s371
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
8
"
file
="
044
"
n
="
45
"
rhead
="
Comment. in 1. Cap. Sphæræ
"/>
motibus, ortu & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s372
"
xml:space
="
preserve
">occaſu ſignorum, ac ſtellarum non ſit ref
<
unsure
/>
ertum? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s373
"
xml:space
="
preserve
">Adde quod nem@
<
lb
/>
antiquorum poemata intelliget, niſi prius optime in Aſtronomiæ ſtudio fuerit uer-
<
lb
/>
ſatus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s374
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s375
"
xml:space
="
preserve
">ARS quoque Nautica tantum humano generi utilis, ac neceſſaria, nulla ratione fi
<
lb
/>
nes ſuos abſque præſidio Aſi
<
unsure
/>
ronomiæ digne poteſt tueri, ut ingenue fatentur omnes Nau
<
lb
/>
ticæ artis ſcriptores.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s376
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s377
"
xml:space
="
preserve
">ACCEDIT etiam, quod uiris in eccleſiaſtica dignitate conſtitutis perneceſſa-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-044-01
"
xlink:href
="
note-044-01a
"
xml:space
="
preserve
">Aſtro
<
unsure
/>
no
<
lb
/>
@ia neceſ-
<
lb
/>
ſaria eſt ꝑ
<
lb
/>
ſonis eccl
<
unsure
/>
e
<
lb
/>
ſ
<
unsure
/>
iaſticis.</
note
>
ria eſt Aſtronomia, teſte B. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s378
"
xml:space
="
preserve
">Au
<
unsure
/>
guſtino, ad congreſſus, oppoſitionesq́ue luminarium, ad
<
lb
/>
mobilia feſta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s379
"
xml:space
="
preserve
">id genus alia decus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s380
"
xml:space
="
preserve
">ſtatum Eccleſiæ reſpicientia, accuratius diſcu-
<
lb
/>
tienda; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s381
"
xml:space
="
preserve
">Ob cuius Aſtronomiæ neglectum factum eſt, ut hactenus uſque ad annum Do
<
lb
/>
mini M. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s382
"
xml:space
="
preserve
">D L X X X I I I. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s383
"
xml:space
="
preserve
">à uera ſacri Paſchatis obſeruatione, aliarumq́ue celebri-
<
lb
/>
tatum mobilium tantum plerumque exorbitauerimus, ut Iudæi, Tureæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s384
"
xml:space
="
preserve
">cæteræ gen-
<
lb
/>
tes mirum in modum ignorantiæ nos arguerint; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s385
"
xml:space
="
preserve
">Quod quidem plurimi, ac grauiſſimi
<
lb
/>
Mathematici ſæpius, ac quidem uehementer deplorarunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s386
"
xml:space
="
preserve
">Cui tamen malo Nicolaus V.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s387
"
xml:space
="
preserve
">Leo X. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s388
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s389
"
xml:space
="
preserve
">plerique alij Pontifices maximi dicuntur ſæpe remedium uoluiſſe adhibe-
<
lb
/>
re, ſi modo tunc temporis eximiorum, ac præſtantium Aſtronomorum eis copia fuiſſet,
<
lb
/>
quibus tute curam emendandi Calendarij, corrigendiq́ue potuiſſent committere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s390
"
xml:space
="
preserve
">Ha-
<
lb
/>
bet etenim Aſtronomia inter cęteras propemodum infinitas, hanc etiam inſignem utili-
<
lb
/>
tatem, quod anni certas metas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s391
"
xml:space
="
preserve
">partium anni iuſtam deſcriptionem, notatis diligen-
<
lb
/>
ter æquinoctijs, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s392
"
xml:space
="
preserve
">ſolſtitijs veris, demonſtrat, menſtrua ſpacia definit, dierum noctium-
<
lb
/>
q́ue uices, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s393
"
xml:space
="
preserve
">interualla, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s394
"
xml:space
="
preserve
">quantitates accuratiſſime metitur, atque diſtinguit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s395
"
xml:space
="
preserve
">Diui-
<
lb
/>
na autem bonitate, ac prouidentia factum tandem eſt, ut noſtris temporibus Grego-
<
lb
/>
@ius X I I I. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s396
"
xml:space
="
preserve
">Pontifex Optimus Maximus, vltimam manum Calendarij Romani corre-
<
lb
/>
ctioni appoſuerit, æquinoctiaq́ue, ac ſolſtitia ad tempora concilij Nicæni reduxerit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s397
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Quo fit, ut ſacroſanctum Paſcha, cum reliquis feſtis mobilibus in poſterum recte ſe
<
unsure
/>
m-
<
lb
/>
per iuxta decreta Sanctorum Patrum, ac Romanorum Pontificum ſimus celebraturi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s398
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Qua in re & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s399
"
xml:space
="
preserve
">ego annis non paucis, iußu eiuſdem Summi Pontificis, non parum ſtudij,
<
lb
/>
atque operæ collocaui.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s400
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s401
"
xml:space
="
preserve
">EST præterea Aſtronomia uelutifons, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s402
"
xml:space
="
preserve
">origo Coſmographiæ; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s403
"
xml:space
="
preserve
">quoniam ſine hu-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-044-02
"
xlink:href
="
note-044-02a
"
xml:space
="
preserve
">Aſtrono-
<
lb
/>
miæ utili-
<
lb
/>
tas ad Coſ-
<
lb
/>
m
<
unsure
/>
ographiã.</
note
>
ius ſcientię auxilio deſcriptio globi terreni, doctrina de locorum interuallis, deq́ue re-
<
lb
/>
gionum deſignatione, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s404
"
xml:space
="
preserve
">cætera huiuſmodi, quæ mirabile ornamentum, ſimul, ac utilita-
<
lb
/>
tem omnibus rebuspub. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s405
"
xml:space
="
preserve
">afferunt, nullo pacto poteſt perfecte haberi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s406
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s407
"
xml:space
="
preserve
">OMITTO, quod hæc ſcientia ſumme eſt neceſſaria ad reipub. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s408
"
xml:space
="
preserve
">adminiſtratio-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-044-03
"
xlink:href
="
note-044-03a
"
xml:space
="
preserve
">Aſtrono
<
lb
/>
@iæ utili-
<
lb
/>
@as ad reip.
<
lb
/>
@dminiſtra-
<
lb
/>
tionem.</
note
>
nem, ut ad agriculturam, ad bella gerenda, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s409
"
xml:space
="
preserve
">alia huiuſmodi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s410
"
xml:space
="
preserve
">Cuius rei multa no
<
unsure
/>
-
<
lb
/>
bis exempla hiſtoriæ proponunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s411
"
xml:space
="
preserve
">Sulpitius enim ob ſcientiam eclipſis lunaris, quæ ſo-
<
lb
/>
lum in Aſtrologia edocetur, ingenti metu exercitum totum liberaſſe perhibetur:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s412
"
xml:space
="
preserve
">Quod idem de Pericle Athenienſe, necnon Dione Siciliæ rege teſtantur hiſtorici. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s413
"
xml:space
="
preserve
">At
<
lb
/>
vero Nicias Athenienſium imperator ob huius rei ignorationem metu perculſus
<
lb
/>
claſſem portu educere non eſt auſus, haud par@o reipub. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s414
"
xml:space
="
preserve
">Athenienſis incommodo,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s415
"
xml:space
="
preserve
">iactura.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s416
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s417
"
xml:space
="
preserve
">NEQVE uero prætereundum eſt, quod non ita multos ante annos (ut refert 10.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s418
"
xml:space
="
preserve
">de Roias in epiſtola ad Carolum V. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s419
"
xml:space
="
preserve
">Imperatorem, quam commentarijs ſuis in plani-
<
lb
/>
ſphærium uniuerſale præfixit) Colonus ductor exercitus Ferdinandi regis Hiſpa-
<
lb
/>
niarum ſuperioribus annis, quibus nouus orbis Indiæ Occidentalis detectus eſt atque
<
lb
/>
exploratus, apud Iamaicam inſulam totum exercitum Chriſtianorum ab imminente
<
lb
/>
morte huius diuinæ diſciplinæ auxilio eripuit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s420
"
xml:space
="
preserve
">Cum enim uniuerſus Hiſpanorum
<
lb
/>
exercitus in ultimo iam uitæ periculo eſſet conſtitutus, neque Dux à Iamaicenſibus
<
lb
/>
alimenta ullo poßet modo impetrare, (Hac enim ratione ſperabant Barbari </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>