Clavius, Christoph - Geometria practica

Scan	Original
71	41
72	42
73	43
74	44
75	45
76	46
77	47
78	48
79	49
80	50
81	51
82	52
83	53
84	54
85	55
86	56
87	57
88	58
89	59
90	60
91	61
92	62
93	63
94	64
95	65
96	68
97	67
98	68
99	69
100	70

4515LIBER PRIMV menti Horologiorũ confecimus, hoc modo. Deſcriptis ex A, centro qua-
drantis B C, intra eundem quadrantem aliis 36. quadrantibus æqualiter, ſi pla-
cet, inter ſe diſtantibus, vt venuſtior appareat figura: ita vt in vniuerſum ſint
11Quadrantis
conſtructio
ad m. & ſec.
cognoſcenda. 40. quadrantes, quorum extimus in 90. gradus more ſolito ſecetur: proxi-
mus deinde in 128. partes æquales, primum videlicet in duas, & vtra que pars
rurſus in duas, & quęlibet harum quatuor partium iterum in duas, & ita
deinceps, donec 7. diuiſiones abſolutæ ſint, atque adeò totus quadrans in
128. partes ęquales diſtributus. Poſt hæc producantur alij quadrantes vltra
ſemidiametrum A B: ille quidem, qui tertius eſt ab extremo B C, vſque ad
gradum 91. extremi quadrantis CB, producti, hoc eſt, vſque ad lineam ex A,
ad gradum 91. ductam @ ſequens deinde vſque ad gradum 92. & inſequens
ad gradum 93. atque ita deinceps vſque ad alios gradus, ita vt quadrageſi-
mus quadrans vſque ad gradum 128. producatur. Hiarcus ita producti diui-
dantur ſinguliin 128. partes ęquales, ſicuti quadrans extimo quadranti pro-
ximus: qua diuiſione peracta, partes ſupra ſemidiametrum A B, reſecentur,
tanquam ſuperuacaneæ.

2. Qvod ſi quadrantes vltra ſemidiametrum A B, produci commodè
non poſsint, ob ſpacij anguſtias, inſtituenda erit diuiſio hoc modo. In qua-
drante extremo B C, ſumatur ſemiſſis numeri graduum, quem quilibet arcus
productus continere deberet, & ex A, ad illam ſemiſſem linea occulta duca-
tur. Hęc enim ſecabit quadrantem propoſitum in puncto, vbi arcus produ-
ctus prima diuiſione bifariam ſecaretur. Quare ſi arcus inter hoc punctum
& ſemidiametrum A C, comprehendens 04. partes ex illis 128. totius arcus
producendi, ſecetur bifariam continuè ſex diuiſionibus, parteſque illius in
a@@um interidem punctum, & ſemidiametrum A B, transferantur, quę tranſ-
ſ@rri poſſunt, habebuntur in dato quadrante omnes partes, quæ ex illis 128.
in quas totus arcus pro ductus diuideretur, in quadrantem cadunt. Vt ſi di-
uidendus ſit quadrans M N, vſque ad grad. 104. producendus, ducemus ad
grad. 52. nimirum ad ſemiſſem grad. 104. rectam, quę ſecet Quadrantem M N,
in O. Nam ſi arcus O N, continens partes 64. ex illis 128. totius arcus produ-
cti, ſecetur continuè bifariam ſex diuiſio nibus, parteſque eius in arcum O M,
transferantur, habebuntur omnes partes in quadrantem M N, cadentes, non
ſecus, ac ſi totus arcus productus in 128. partes diſtributus eſſet. Sic etiam,
ſi quadrans ad gradum 125. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea
occulta ad gradum 62 {1/2} nimirum ad ſemiſſem graduum 125. Item ſi qua-
drans D E, 120. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea occulta ad
gradum 60. & c.

3. Hisce quadrantibus ita diuiſis duplices numeri aſſcribendi ſunt, pro-
22Quinumeri
quædrantib{us}
aſſcribend@
ſint. pe ſemidiametrum quidem A C, numeri quadrantum, vt 1. prope extre-
mum; 2. iuxta ſequentem; & 3. iuxta tertium, & c. Ita vides quadranti, qui
vſque ad gradum 96. productus eſt, appoſitum eſſe numerum 8. cum is octa-
uus ſit. Primus enim eſt quadrans B C; ſecundus, qui ſequitur, 90. graduũ
Tertius graduum 91. quartus graduum 92. quintus graduum 93. Sextus
graduum 94. Septimus graduum 95. & Octauus graduum 96. Sic etiam qua-
dranti vſque ad grad. 100. preducto cernis aſſcriptum eſſe numerum 12. & c.
At verò iuxta ſemidiametrum A B, numeriillorum graduum ſcribendi ſunt, ad
quos vſque quilibet quadrans extenditur, vt in figura vides. Ita enim

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
71	41
72	42
73	43
74	44
75	45
76	46
77	47
78	48
79	49
80	50
81	51
82	52
83	53
84	54
85	55
86	56
87	57
88	58
89	59
90	60
91	61
92	62
93	63
94	64
95	65
96	68
97	67
98	68
99	69
100	70

Scan	Original
71	41
72	42
73	43
74	44
75	45
76	46
77	47
78	48
79	49
80	50
81	51
82	52
83	53
84	54
85	55
86	56
87	57
88	58
89	59
90	60
91	61
92	62
93	63
94	64
95	65
96	68
97	67
98	68
99	69
100	70

Scan	Original
71	41
72	42
73	43
74	44
75	45
76	46
77	47
78	48
79	49
80	50
81	51
82	52
83	53
84	54
85	55
86	56
87	57
88	58
89	59
90	60
91	61
92	62
93	63
94	64
95	65
96	68
97	67
98	68
99	69
100	70