Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N140E1" level="3" n="6" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N1457A">
                <s xml:id="N145B1" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secūde partis" file="0045" n="45"/>
                nalem intermediam: et per conſequens iam nõ ha­
                  <lb/>
                bet ſubquadruplam rationalem. </s>
                <s xml:id="N145C9" xml:space="preserve">Patet hec con-
                  <lb/>
                ſequentia / quia ex oppoſito ſequitur oppoſituꝫ / vt
                  <lb/>
                patet ex decima diffinitione quinti elementorum
                  <lb/>
                euclidis. </s>
                <s xml:id="N145D2" xml:space="preserve">Iam probo priorem conſequentiam vi-
                  <lb/>
                delicet /  ſi inter terminos date proportionis non
                  <lb/>
                fuerit numerus qui ſit medium proportionabile:
                  <lb/>
                non reperiuntur ibi .5. numeri cõtinuo proportio­
                  <lb/>
                nabiles. </s>
                <s xml:id="N145DD" xml:space="preserve">Que probatur ſic: q2 ex oppoſito conſe-
                  <lb/>
                quentis ſequitur oppoſitum ãtecedentis: q2 ſi ſūt
                  <lb/>
                ibi quin numeri continuo ꝓportionabiles iam
                  <lb/>
                ibi tertius numerus eſt medio loco ꝓportionabi-
                  <lb/>
                lis: quia primi ad ipſum eſt ea proportio que ē ip­
                  <lb/>
                ſius ad quintum / vt conſtat: quia ex equalibus cõ-
                  <lb/>
                ponuntur ille ꝓportiones adequate. </s>
                <s xml:id="N145EC" xml:space="preserve">Et ſic proba­
                  <lb/>
                bis alias partes.
                  <note position="left" xlink:href="note-0045-01a" xlink:label="note-0045-01" xml:id="N1461A" xml:space="preserve">correĺm.</note>
                </s>
                <s xml:id="N145F6" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione ſequitur / 
                  <lb/>
                ſi inter terminos alicuius proportionis fuerit nu­
                  <lb/>
                merus qui ſit medium proportionabile ipſa ha-
                  <lb/>
                bet ſubduplam rationalem et ſi ipſius numeri me­
                  <lb/>
                dii proportio ad aliud extremuꝫ minus date pro-
                  <lb/>
                portionis haberit numerum qui ſit medium pro-
                  <lb/>
                portionabile: tunc tota proportio habet ſubqua­
                  <lb/>
                druplam rationalem: et ſi iteruꝫ illius numeri me­
                  <lb/>
                dii proportio ad minus extremum date ꝓportio-
                  <lb/>
                nis habuerit numerum qui ſit medium ꝓportio-
                  <lb/>
                nabile: iam data proportio habebit ſuboctuplaꝫ
                  <lb/>
                rationalem / et ſic in infinitum. </s>
                <s xml:id="N1460F" xml:space="preserve">Patet hoc correla­
                  <lb/>
                rium ex concluſione et eius ꝓbatione: auxilianti-
                  <lb/>
                bus correlariis ſexte concluſionis ſecūdi capitis</s>
              </p>
              <p xml:id="N14620">
                <s xml:id="N14621" xml:space="preserve">Decima concluſio notanda. </s>
                <s xml:id="N14624" xml:space="preserve">Propo­
                  <lb/>
                ſita quauis proportione rationali an habeat ſub­
                  <lb/>
                duplam rationalem inueſtigare. </s>
                <s xml:id="N1462B" xml:space="preserve">vt propoſita du­
                  <lb/>
                pla aut tripla volo īueſtigare et ſcire ex predictis
                  <lb/>
                an habeat ſubduplã rationalem. </s>
                <s xml:id="N14632" xml:space="preserve">Sit propoſita
                  <lb/>
                proportio rationalis f. inter a. numerū maiorem
                  <lb/>
                et b. numerum minoreꝫ. </s>
                <s xml:id="N14639" xml:space="preserve">et volo inueſtigare vtrum
                  <lb/>
                f. ꝓportio habeat ſubduplã rationalem: tunc du-
                  <lb/>
                cam maiorem numerum in minorem / hoc eſt multi­
                  <lb/>
                plicabo a. per b. et ſi numerus inde ꝓueniens fue-
                  <lb/>
                rit quadratus: dico /  habet ſubduplam rationa­
                  <lb/>
                lem. </s>
                <s xml:id="N14646" xml:space="preserve">ſin minus non habet ſubduplam rationalem
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N1464A" xml:space="preserve">Probatur prima pars videlicet /  ſi numerus qui
                  <lb/>
                fit ex ductu ipſius a. in b. ſit quadratus: tunc ha-
                  <lb/>
                bet ſubduplam rationalem. </s>
                <s xml:id="N14651" xml:space="preserve">quia ſit talis numerꝰ
                  <lb/>
                eſt quadratus: tunc inter a. et b. eſt medius nume-
                  <lb/>
                rus proportionabilis / vt patet ex quarto correla­
                  <lb/>
                rio ſexte concluſionis ſecundi capitis huius par-
                  <lb/>
                tis: et ſi ſit numerus qui ſit medium ꝓportionabi­
                  <lb/>
                le inter a. et b. / ſequitur /  illa proportio habet ſub­
                  <lb/>
                duplam rationalem. </s>
                <s xml:id="N14660" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex cor-
                  <lb/>
                relario precedentis. </s>
                <s xml:id="N14665" xml:space="preserve">Iam probatur ſecunda pars /
                  <lb/>
                quia ſi numerus qui fit ex ductu a. in b. non ſit qua­
                  <lb/>
                dratus: iam inter a. et b. non eſt numerus qui ē me­
                  <lb/>
                dio loco proportionabilis / vt patet ex ſecundo cor­
                  <lb/>
                relario ſexte concluſionis ſecundi capitis huius:
                  <lb/>
                et ſi non eſt numerus qui eſt medio loco proportio­
                  <lb/>
                nabilis inter a. et b. iam ille non habet ſubduplaꝫ
                  <lb/>
                rationalem / vt patet ex concluſione nona huius.</s>
              </p>
              <p xml:id="N14676">
                <s xml:id="N14677" xml:space="preserve">Patet igitur concluſio.
                  <note position="left" xlink:href="note-0045-02a" xlink:label="note-0045-02" xml:id="N14827" xml:space="preserve">correĺm.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1467F" xml:space="preserve">¶ Ex hac ſequitur /  du-
                  <lb/>
                pla non habet ſubduplam rationalem, nec tripla
                  <lb/>
                nec octupla, nec aliqua ſuperparticularis. </s>
                <s xml:id="N14686" xml:space="preserve">Pro-
                  <lb/>
                batur / quoniam ducendo quatuor per duo reſul-
                  <lb/>
                tat numerus octonarius qui non eſt quadratus / vt
                  <lb/>
                conſtat: et ducendo .6. per duo: reſultat numerus
                  <lb/>
                duodenarius qui etiam non eſt quadratus: et du­
                  <lb/>
                cendo .16. per duo conſurgit numerus .32. qui non
                  <lb/>
                eſt quadratus vt apparet intelligenti. </s>
                <s xml:id="N14695" xml:space="preserve">Item ducē­
                  <lb/>
                do .3: per duo producuntur .6. qui non ſunt nume-
                  <lb/>
                rus quadratus: et ſic probabis de qualibet alia ꝓ­
                  <cb chead="Capitulum ſextum"/>
                portione ſuperparticulari.
                  <note position="right" xlink:href="note-0045-03a" xlink:label="note-0045-03" xml:id="N1482D" xml:space="preserve">2. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N146A4" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /
                  <lb/>
                 propoſita qua volueris ꝓportione rationali. </s>
                <s xml:id="N146A9" xml:space="preserve">ī­
                  <lb/>
                ueſtigare poterimus vtrum habeat ſubquadru-
                  <lb/>
                plam rationalē ſuboctuplaꝫ, ſubſexdecuplam, et
                  <lb/>
                ſic in infinitum procedendo per numeros pariter
                  <lb/>
                pares. </s>
                <s xml:id="N146B4" xml:space="preserve">vt propoſita proportione ſexdecupla: vo-
                  <lb/>
                lo inueſtigare: vtrum habeat ſubquadruplam ra­
                  <lb/>
                tionalem, ſuboctuplam, ſubſexdecuplam, et ſic in
                  <lb/>
                infinitum. </s>
                <s xml:id="N146BD" xml:space="preserve">Ad quod inueſtigandum ſiue ſciendum
                  <lb/>
                ſit f. ꝓportio inter a. maiorem numerum et b. mi-
                  <lb/>
                norem: tunc aut inter a. et b. eſt numerus qui ſit me­
                  <lb/>
                dium ꝓportionabile aut non. </s>
                <s xml:id="N146C6" xml:space="preserve">ſi nõ: iam ſequitur /
                  <lb/>
                 non habet ſubquadruplam rationalē nec ſub-
                  <lb/>
                octuplam etc. / vt patet ex nona concluuſione: ſi ſic
                  <lb/>
                ſignetur ille et ſit h. / et tunc videndum eſt an nume­
                  <lb/>
                rus / qui fit ex ductu h. in b. ſit quadratus: et ſi ſic iã
                  <lb/>
                talis ꝓportio f. que eſt inter a. et b. habet ſubqua-
                  <lb/>
                druplam: ſi vero talis numerus non ſit quadratꝰ
                  <lb/>
                dico /  talis proportio non habet ſubquadruplã
                  <lb/>
                rationalem. </s>
                <s xml:id="N146D9" xml:space="preserve">Primum iſtorum probatur. </s>
                <s xml:id="N146DC" xml:space="preserve">quia ſi
                  <lb/>
                talis numerus qui fit ex ductu h. in b. ſit quadra-
                  <lb/>
                tus: iam inter h. et b. eſt numerus medio loco pro-
                  <lb/>
                portionabilis qui ſit k. / vt patet ex quarto correla­
                  <lb/>
                rio preallegato ſexte concluſionis ſecundi capitis
                  <lb/>
                huius: et ex conſequenti iam ꝓportio h. ad b. que
                  <lb/>
                eſt ſubdupla ad ꝓportionem f. habet ſubduplam
                  <lb/>
                proportionem rationalem / vt patet ex correlario
                  <lb/>
                none concluſionis: et ſi habet ſubduplam iam pro­
                  <lb/>
                portio f. habet ſubquadruplam: quia omne ſub-
                  <lb/>
                duplum ſubdupli eſt ſubquadruplum dupli / vt pa­
                  <lb/>
                tet ex ſecundo correlario quarte concluſionis q̈r-
                  <lb/>
                ti capitis huius / quod erat oſtendendum. </s>
                <s xml:id="N146F7" xml:space="preserve">Iam pro­
                  <lb/>
                batur ſecundum: quia ſi numerus qui fit ex ductu
                  <lb/>
                h. in b. non ſit quadratus iam proportio que eſt ī-
                  <lb/>
                ter h. et b. non habet numerū medio loco ꝓportio­
                  <lb/>
                nabilem / vt patet ex ſecundo correlario ſexte con-
                  <lb/>
                cluſionis preallegate: et ſi non habet mediū nume­
                  <lb/>
                rū ꝓportionabilem iã non habet ſubduplã ratio­
                  <lb/>
                nalem: et ſic eius medietas non eſt proportio rõa-
                  <lb/>
                lis et eius medietas eſt ſubquadruplum ꝓportio­
                  <lb/>
                nis f. que eſt a. ad b. / vt cõſtat: igitur proportio ſub­
                  <lb/>
                quadrupla ad f. non eſt rationalis / quod fuit oſtē-
                  <lb/>
                dendum. </s>
                <s xml:id="N14710" xml:space="preserve">Alie particule correlarii ſimilem demon­
                  <lb/>
                ſtrationem ſortiuntur. </s>
                <s xml:id="N14715" xml:space="preserve">Si eni3 non inueniatur ra­
                  <lb/>
                tionalis ſubquadrupla: nec ſuboctuplã rõnalem
                  <lb/>
                inuenies. </s>
                <s xml:id="N1471C" xml:space="preserve">Si vero ſubquadrupla reperta fuerit ra­
                  <lb/>
                tionalis: conſidera an ex ductu vnius extremita-
                  <lb/>
                lis ſubquadrupli in alterum reſultat numerꝰ qua­
                  <lb/>
                dratus: et ſi ſic concludas datam ꝓportionem ha­
                  <lb/>
                bere ſuboctuplam rationalē: quia ſua quarta ha­
                  <lb/>
                bet ſubduplam rationalem. </s>
                <s xml:id="N14729" xml:space="preserve">ſin minus concludas
                  <lb/>
                eam non habere talem ſuboctuplam rationalem.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N1472F" xml:space="preserve">Et ſic in aliis operaberis.
                  <note position="right" xlink:href="note-0045-04a" xlink:label="note-0045-04" xml:id="N14833" xml:space="preserve">3. correl.</note>
                </s>
                <s xml:id="N14737" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  ſi­
                  <lb/>
                gnata quauis ꝓportione rationali: inueſtigare et
                  <lb/>
                ſcire poterimus an habeat ſexquialteram ratio-
                  <lb/>
                nalem, ſexquiquartaꝫ, ſexquioctauam, ſexquiſex­
                  <lb/>
                decimã, ſexquitrigeſimã ſecundam, ſexquitrigeſi­
                  <lb/>
                mã quartã, et ſic in infinituꝫ: ꝓcedendo per ſpecies
                  <lb/>
                ꝓportionis ſuperparticularis denominatas a ꝑ­
                  <lb/>
                tibus aliquotis que partes aliquote a nūeris pa-
                  <lb/>
                riter paribus denominantur. </s>
                <s xml:id="N1474A" xml:space="preserve">vt ꝓpoſita ꝓportio­
                  <lb/>
                ne quadrupla: volo inueſtigare et ſcire an ip̄a ha­
                  <lb/>
                beat ſexquialteram rationalem: tūc videbo an ha­
                  <lb/>
                beat medietatem rationalem per doctrinam deci­
                  <lb/>
                me concluſionis huius: et tunc ſi habeat medieta-
                  <lb/>
                tem rationalem: manifeſtum eſt  habet ſexquial<lb/>teram rationalem: quia non oportet ad dandam
                  <lb/>
                ſexquialteram ipſius quadruple aliud quam ad-
                  <lb/>
                dere ipſi quadruple ſuã medietatem puta duplã: </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>