Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N270EE">
            <p id="N292F5" type="main">
              <s id="N2930B">
                <pb pagenum="417" xlink:href="026/01/451.jpg"/>
              ille plus confert, qui ad extremitatem propiùs accedit; ratio clara eſt: </s>
              <s id="N29316">
                <lb/>
              ſed de re nautica aliàs; vide interim locum citatum. </s>
            </p>
            <p id="N2931B" type="main">
              <s id="N2931D">Septimò, tritus fit, cum ab impacto aliquo duriore corpore malleo,
                <lb/>
              v.g. vel pilo aliud teritur, quod ſcilicet impetus partibus illis impreſſis
                <lb/>
              ſuperet vim implicationis, vel vnionis partium; </s>
              <s id="N29327">eſt etiam eadem ratio
                <lb/>
              fracturæ eadem tenſionis, vel inflexionis; per quid verò corpus ipſum
                <lb/>
              ſit vel friabile, vel fragile, vel flexibile, fusè explicamus Tomo
                <lb/>
              quinto. </s>
            </p>
            <p id="N29331" type="main">
              <s id="N29333">Octauò, ſuccuſſus eſt impetus impreſſus repetito frequenti niſu; </s>
              <s id="N29337">ſic
                <lb/>
              vulgò ſuccutiuntur arbores, vt fructus maturi cadant; </s>
              <s id="N2933D">excuti verò ali­
                <lb/>
              quid dicitur, cum impetus vi ab alio ſeparatur; </s>
              <s id="N29343">ſic excuti dicuntur den­
                <lb/>
              tes; ſic excutitur malleo marmoris fragmentum, &c. </s>
              <s id="N29349">in quo non eſt
                <lb/>
              difficultas; </s>
              <s id="N2934F">nam quoties maior eſt vis impetus, quàm implicationis par­
                <lb/>
              tium, vel vnionis, tunc aliqua pars auolat ab ictu: </s>
              <s id="N29355">denique caſus alicuius
                <lb/>
              corporis facilè intelligi poteſt; </s>
              <s id="N2935B">periculoſior eſt altioris hominis, quàm
                <lb/>
              puſilli: </s>
              <s id="N29361">hinc animalcula cadentia vix quidquam detrimenti à
                <lb/>
              caſu accipiunt: </s>
              <s id="N29367">præterea ictus grauior eſt, ſi quis cadat in eam partem,
                <lb/>
              verſus quam ſummo niſu fertur; </s>
              <s id="N2936D">quia impetus grauitatis augetur ab alio
                <lb/>
              impreſſo: </s>
              <s id="N29373">deinde pars illa corporis, quæ caſu altitudine multùm auget
                <lb/>
              vel imminuit grauitatem ictus, vt certum eſt; </s>
              <s id="N29379">immò corpus illud, cui
                <lb/>
              alliditur: </s>
              <s id="N2937F">hinc caput in marmor impactum grauiſſimum ictum refert: </s>
              <s id="N29383">
                <lb/>
              hinc tybiæ, vel brachij os ita impingitur caſu, vt frangatur, vel propter
                <lb/>
              rationem vectis, vel propter inæqualitatem corporis, in quod impingi­
                <lb/>
              tur; </s>
              <s id="N2938C">hinc franguntur oſſa facilè modico ictu, ſi vtrimque ſuſtineantur; </s>
              <s id="N29390">
                <lb/>
              in medio vero abſit fulcrum: ſed hæc pertinent ad reſiſtentiam corporum,
                <lb/>
              de qua Tomo ſequenti, </s>
            </p>
            <p id="N29397" type="main">
              <s id="N29399">Nonò, exploſio fit, cum aliquid emittitur, vel cum aliquo ſtrepitu,
                <lb/>
              vt glans è fiſtula, vel per continuam preſſionem digitorum; </s>
              <s id="N2939F">ſic nucleus
                <lb/>
              ceraſi vulgo exploditur à pueris: </s>
              <s id="N293A5">Ratio eſt, quia propter vliginem nu­
                <lb/>
              clei recenter extracti digiti in eius ſuperficie conuexa facilè repunt; </s>
              <s id="N293AD">hinc
                <lb/>
              aucto ſemper impetu, & nouo etiam addito ex porrecto brachio pro­
                <lb/>
              cul exploditur: ſic omnia lubrica è manibus facilè elabuntur, vt ſæpè
                <lb/>
              piſces, &c. </s>
            </p>
            <p id="N293B7" type="main">
              <s id="N293B9">Decimò, reſiſtentia corporum procedit tum ex impenetrabilitate
                <lb/>
              tùm ex duritie, tùm ex denſitate; </s>
              <s id="N293BF">nos verò hos ſtatus alio Tomo expli­
                <lb/>
              cabimus; </s>
              <s id="N293C5">eſt autem duplex reſiſtentia; </s>
              <s id="N293C9">prima eſt formalis, quæ in eo
                <lb/>
              poſita eſt, quod non corpus impediat motum alterius, non per aliquid
                <lb/>
              contrarium, quod in eo producat, ſed vel per ſuam impenetrabilitatem,
                <lb/>
              vel per ſuam duritiem, vel per ſuam molem; </s>
              <s id="N293D3">nam inde oritur noua de­
                <lb/>
              terminatio, vt alibi explicuimus, vel denique per ſuam grauitationem,
                <lb/>
              &c, ſecunda eſt actiua, vt cum imum corpus imprimit alteri impetum;
                <lb/>
              ſed hæc facilè ex dictis intelligi poſſunt. </s>
            </p>
            <p id="N293DD" type="main">
              <s id="N293DF">Vndecimò, omitto varias motiones corporis humani. </s>
              <s id="N293E2">Primò, motum
                <lb/>
              progreſſiuum ſiue fiat curſu, ſiue lentiore gradu: quippè tùm coxæ
                <lb/>
              mouentur motu mixto ex duobus circularibus. </s>
              <s id="N293EA">& crura ex tribus. </s>
              <s id="N293ED">Se-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>