Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
41 11
42 12
43 13
44 14
45 15
46 16
47 17
48 18
49 19
50 20
51 21
52 22
53
54
55
56 23
57 24
58 25
59 26
60 27
61 28
62
63
64
65 29
66 30
67 31
68 32
69
70
< >
page |< < (16) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div108" type="section" level="1" n="44">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1013" xml:space="preserve">
              <pb o="16" file="0046" n="46" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
            ſint verticalia; </s>
            <s xml:id="echoid-s1014" xml:space="preserve">antea iiſdem planis intus eodem liquore ma-
              <lb/>
            defactis.</s>
            <s xml:id="echoid-s1015" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1016" xml:space="preserve">Aqua inter hæc plana, planorum attractione, aſcendit,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1017" xml:space="preserve">ad majorem altitudinem aſcendit pro minori inter plana
              <lb/>
            diſtantiâ; </s>
            <s xml:id="echoid-s1018" xml:space="preserve">cum vero continuo à CD, verſus AB, minua-
              <lb/>
            tur hæc, aqua ubique ad diverſas altitudines aſcendit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1019" xml:space="preserve">for-
              <lb/>
            mat lineam curvam efg.</s>
            <s xml:id="echoid-s1020" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div110" type="section" level="1" n="45">
          <head xml:id="echoid-head84" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          6.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1021" xml:space="preserve">ABCD ſunt duæ laminæ vitreæ planæ, junctæ in AB,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0046-01" xlink:href="note-0046-01a" xml:space="preserve">59.</note>
            in CD vero paululum ſeparantur, interpoſitâ lami-
              <lb/>
            nâ cujuſcunque materiæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1022" xml:space="preserve">Rectangulo ligneo HILM
              <lb/>
            ſuſtinentur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1023" xml:space="preserve">latera ſeparata DC regulæ ligneæ, cum la-
              <lb/>
            tere ML rectanguli cohærente, imponuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1024" xml:space="preserve">ad horizontem
              <lb/>
            utcunque inclinantur laminæ, elevando latera conjuncta
              <lb/>
            AB; </s>
            <s xml:id="echoid-s1025" xml:space="preserve">Cylindro NO laminæ in quocunque ſitu ſuſtinentur;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1026" xml:space="preserve">Cochleâ P cylindrus ad altitudinem quamcunque ſirmatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1027" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1028" xml:space="preserve">Gutta aquæ aut olei G interponitur, ita ut ambo plana,
              <lb/>
            antea eodem liquore madefacta, tangat; </s>
            <s xml:id="echoid-s1029" xml:space="preserve">ab utroque plano
              <lb/>
            attrahitur, ſed attractio majorem in guttam edit effectum;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1030" xml:space="preserve">ubi plana minus diſtant, id eſt, in e quam in f; </s>
            <s xml:id="echoid-s1031" xml:space="preserve">gutta i-
              <lb/>
            deo verſus e movetur, id eſt, aſcendit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1032" xml:space="preserve">eo celerius quo
              <lb/>
            altius aſcendit, ſuperficiebus quibus gutta vitra tangit, cre-
              <lb/>
            ſcentibus ubi diſtantia inter plana minuitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1033" xml:space="preserve">Angulus inclina-
              <lb/>
            tionis plani ita poteſt augeri, ut gravitas guttæ æque polleat
              <lb/>
            cum effectu attractionis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1034" xml:space="preserve">tunc gutta quieſcit; </s>
            <s xml:id="echoid-s1035" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1036" xml:space="preserve">ſi in eo
              <lb/>
            caſu magis elevetur planorum pars AB, gutta de-
              <lb/>
            ſcendit propter guttæ gravitatem præpollentem.</s>
            <s xml:id="echoid-s1037" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div112" type="section" level="1" n="46">
          <head xml:id="echoid-head85" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          7.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1038" xml:space="preserve">Mercurius Auro & </s>
            <s xml:id="echoid-s1039" xml:space="preserve">Stanno ſeſe jungit, etiam aqua, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1040" xml:space="preserve">o-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0046-02" xlink:href="note-0046-02a" xml:space="preserve">60.</note>
            leum ligno & </s>
            <s xml:id="echoid-s1041" xml:space="preserve">vitro nitido adhærent.</s>
            <s xml:id="echoid-s1042" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1043" xml:space="preserve">Repulſionis exempla habemus inter aquam & </s>
            <s xml:id="echoid-s1044" xml:space="preserve">oleum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1045" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0046-03" xlink:href="note-0046-03a" xml:space="preserve">61.</note>
            in genere inter aquam & </s>
            <s xml:id="echoid-s1046" xml:space="preserve">omnia corpora pinguia, inter Mer-
              <lb/>
            curium & </s>
            <s xml:id="echoid-s1047" xml:space="preserve">Ferrum, ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s1048" xml:space="preserve">etiam inter particulas pulveris cu-
              <lb/>
            juſcunque.</s>
            <s xml:id="echoid-s1049" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div115" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head86" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          8.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1050" xml:space="preserve">Si corpus quoddam pingue, quod aqua levius ſit, ſuper-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0046-04" xlink:href="note-0046-04a" xml:space="preserve">62.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>