1in tanta mole terræ, neque beneficio magnitudinis, neque ponderis aliquam differentiam ſenſilem;
etenim vt docet Theon ex Eratoſthene ſummorum montium altitudo non auget diametrum ter
ræ pluſquam ſpatio 10. ſtadiorum, atque ad ſummam, vt teſtatur Philoponus 1. Meteor. 12. cum dia
metri ſpatium ſit, vt ille vult ſtadiorum 801812. Verùm fac mendam eſſe in ſcriptura & elemen
tum quo numerus ſignificatur, eſſe corruptum, & ſignificare mille ſtadia (nam legimus apud
M. Polum deſcenſum tridui) quæ ſunt Miliaria 125. adhuc inſenſilis erit ad reliquam terræ
magnitudinem illa exuperantia. Quid igitur efficient montium altitudines in tanta diſtantia.
Quocirca quanuis medium hoc mathematicè ſumptum, non idem ſit cum centro & medio pon
deris: nihilominus apud phyſicum qui ſolummodò rerum ſenſilium habet rationem, idem accipi
poſsit. Vtraque verò ſubiecto conueniunt cum medio mundi, quod appellare liceat medium virtutis.
Etenim vt docent mathematici, in circulo, & èclipſi (eſt verò ellipſis minor portio ſphęræ, vel oxy
gonios ſectio pyramidis) idem eſt centrum figuræ & grauitatis. Peto primum vt Archimedes.
a Figurarum æqualium & ſimilium inter ſeaptatarum centra quoque grauitatis ipſarum inter ſe eſ
ſe aptata. Deinde ſuppono, eodem auctore. b Centra grauitatis diuerſarum magnitudinum,
ſi illæ componantur; efficere in rota magnitudine centrum ſuper linea recta inter vtraque centra
ducta, quod æqualiter diſtet ab vtriſque. Sit ergo circulus, vel ellipſis ABCD. diameter eorum
DB. centrum E. ducaturque.
recta linea AC. quæ ſecet
lineam DB. ad angulos re
ctos erunt ADC. ABC.
eorum dimidiæ portiones.
Quoniam igitur portionis
ADC. centrum grauitatis
eſt in diametro DE. & rur
ſus centrum grauitatis por
tionis ABC. in diametro
BE. ſi coniungantur hę ma
gnitudines; centrum totius
erit in diametro DB. Sit
centrum portionis ADC. punctum T. in ipſa autem ABC in diametro DB. ſtatuatur pun
ctum G. æqualiter diſtans ab E. erit ex petitione centrum grauitatis portionis ABC. Verùm
ex hypotheſi centrum magnitudinis totius eſt in eadem linea diſtans æqualiter à centris vtriuſque
portionis. ſed tale eſt punctum E. atqui hoc eſt centrum grauitatis & figuræ ABCD. Ergo
idem eſt centrum grauitatis & figuræ. Hic igitur eſt verus grauium locus, & terræ primum,
deinde ipſius aquæ & aëris etiam ob id quod exponemus infrà. propterea fit, vt ſi quis transfe
rat terram, vbi nunc eſt Luna, c non ferantur partes ad ipſam, ſed ad eundem locum, vbi etiam
nunc moratur. Atque hæc maiorem in modum cum iis congruunt, quæ Mathematici demon
ſtrant. Nam ſi vt ſuperiores illi, dicamus; eueniet vt maior terræ pars ſit extra proprium locum;
quippe quòd maior eius pars detecta ſit: & aëri contigua. Prætereà locus aquæ idem erit àc ter
ræ; idemque centrum, ſed interuentu terræ, & aquæ locus, non mare, vt docuit Ariſtoteles,
d ſed humiliſsima terræ ſedes, in qua accidit eſſe mare, vt etiam ſi deprimeretur terra, cum ipſa
quoque deſcenderet aqua, ſolumque obtineret, vt proximè ſupra terram exiſteret. Accedit eo
dem quòd ſi concaua ſuperficies aquæ, locus eſſet terræ naturalis; ad eam terram ſecundùm natu
ram moueretur (talis enim eſt conditio loci naturalis) ſed ipſa perpetuò cietur deorſum, cen
trumque. verſus. Ergo centrum non concaua ſuperficies aquę, nec ea verus terræ locus, ſed cen
trum. Quòd autem ſit immobilis iſte mundi terminus, ànteà dictum eſt. ſed vt contineat; id quòd
loci officium primum omnes eſſe fatentur, explicare hoc opus eſt hic labor. Video verò duos
iſtos mundi terminos ab Ariſtotele poni, e quibus ſcilicet omnes motus naturales rerum caduca
rum finiantur, & ſtatuere ipſos fieri ſuper ſpatiis, quæ ſunt inter hos terminos, vel ad mundi me
dium, vel ad extremum, & vtrique rationem continentis adſcribere. Qui verſus, inquit, me
dium continet terminus deorſum eſt, “& ipſum medium, [quod nos iam diximus eſſe ſubiecto
idem, non ſanè cum aquæ ſuperficie, ſed cum medio terræ.] Qui verò verſus vltimum ſurſum,
& ipſum vltimum, & propter hoc videtur planum quoddam eſſe, & veluti vas, locus, & con
tinens. Rurſus idem hæc habet. Quoniam locus eſt ipſius continentis finis: continent autem
omnia quæ mouentur ſurſum & deorſum, & extremum & medium”: hoc autem modo quodam
fit forma contenti; in ſuum locum ferri ad ſimile eſt ferri. Quamobrem ex his ego duo colligi poſ
ſe cenſerem. Primùm quidem, ambitus rationem eſſe duplicem, vel ſeorſum, vel etiam coniunctim,
atque ſeorſum quidem ea, quę ſuperius ſunt collocata, continent inferiora: medium verò non continet ſeor
ſum, ſed cum altero extremo ſimul Prætereà, ſi medio continere ſeorſum attribuendum ſit, ita continere
dixerim, quia terminet grauium motum: illò enim grauia mouentur, quin cientur ſęcundùm locum: atqui quin
etenim vt docet Theon ex Eratoſthene ſummorum montium altitudo non auget diametrum ter
ræ pluſquam ſpatio 10. ſtadiorum, atque ad ſummam, vt teſtatur Philoponus 1. Meteor. 12. cum dia
metri ſpatium ſit, vt ille vult ſtadiorum 801812. Verùm fac mendam eſſe in ſcriptura & elemen
tum quo numerus ſignificatur, eſſe corruptum, & ſignificare mille ſtadia (nam legimus apud
M. Polum deſcenſum tridui) quæ ſunt Miliaria 125. adhuc inſenſilis erit ad reliquam terræ
magnitudinem illa exuperantia. Quid igitur efficient montium altitudines in tanta diſtantia.
Quocirca quanuis medium hoc mathematicè ſumptum, non idem ſit cum centro & medio pon
deris: nihilominus apud phyſicum qui ſolummodò rerum ſenſilium habet rationem, idem accipi
poſsit. Vtraque verò ſubiecto conueniunt cum medio mundi, quod appellare liceat medium virtutis.
Etenim vt docent mathematici, in circulo, & èclipſi (eſt verò ellipſis minor portio ſphęræ, vel oxy
gonios ſectio pyramidis) idem eſt centrum figuræ & grauitatis. Peto primum vt Archimedes.
a Figurarum æqualium & ſimilium inter ſeaptatarum centra quoque grauitatis ipſarum inter ſe eſ
ſe aptata. Deinde ſuppono, eodem auctore. b Centra grauitatis diuerſarum magnitudinum,
ſi illæ componantur; efficere in rota magnitudine centrum ſuper linea recta inter vtraque centra
ducta, quod æqualiter diſtet ab vtriſque. Sit ergo circulus, vel ellipſis ABCD. diameter eorum
DB. centrum E. ducaturque.
recta linea AC. quæ ſecet
lineam DB. ad angulos re
ctos erunt ADC. ABC.
eorum dimidiæ portiones.
Quoniam igitur portionis
ADC. centrum grauitatis
eſt in diametro DE. & rur
ſus centrum grauitatis por
tionis ABC. in diametro
BE. ſi coniungantur hę ma
gnitudines; centrum totius
erit in diametro DB. Sit
centrum portionis ADC. punctum T. in ipſa autem ABC in diametro DB. ſtatuatur pun
ctum G. æqualiter diſtans ab E. erit ex petitione centrum grauitatis portionis ABC. Verùm
ex hypotheſi centrum magnitudinis totius eſt in eadem linea diſtans æqualiter à centris vtriuſque
portionis. ſed tale eſt punctum E. atqui hoc eſt centrum grauitatis & figuræ ABCD. Ergo
idem eſt centrum grauitatis & figuræ. Hic igitur eſt verus grauium locus, & terræ primum,
deinde ipſius aquæ & aëris etiam ob id quod exponemus infrà. propterea fit, vt ſi quis transfe
rat terram, vbi nunc eſt Luna, c non ferantur partes ad ipſam, ſed ad eundem locum, vbi etiam
nunc moratur. Atque hæc maiorem in modum cum iis congruunt, quæ Mathematici demon
ſtrant. Nam ſi vt ſuperiores illi, dicamus; eueniet vt maior terræ pars ſit extra proprium locum;
quippe quòd maior eius pars detecta ſit: & aëri contigua. Prætereà locus aquæ idem erit àc ter
ræ; idemque centrum, ſed interuentu terræ, & aquæ locus, non mare, vt docuit Ariſtoteles,
d ſed humiliſsima terræ ſedes, in qua accidit eſſe mare, vt etiam ſi deprimeretur terra, cum ipſa
quoque deſcenderet aqua, ſolumque obtineret, vt proximè ſupra terram exiſteret. Accedit eo
dem quòd ſi concaua ſuperficies aquæ, locus eſſet terræ naturalis; ad eam terram ſecundùm natu
ram moueretur (talis enim eſt conditio loci naturalis) ſed ipſa perpetuò cietur deorſum, cen
trumque. verſus. Ergo centrum non concaua ſuperficies aquę, nec ea verus terræ locus, ſed cen
trum. Quòd autem ſit immobilis iſte mundi terminus, ànteà dictum eſt. ſed vt contineat; id quòd
loci officium primum omnes eſſe fatentur, explicare hoc opus eſt hic labor. Video verò duos
iſtos mundi terminos ab Ariſtotele poni, e quibus ſcilicet omnes motus naturales rerum caduca
rum finiantur, & ſtatuere ipſos fieri ſuper ſpatiis, quæ ſunt inter hos terminos, vel ad mundi me
dium, vel ad extremum, & vtrique rationem continentis adſcribere. Qui verſus, inquit, me
dium continet terminus deorſum eſt, “& ipſum medium, [quod nos iam diximus eſſe ſubiecto
idem, non ſanè cum aquæ ſuperficie, ſed cum medio terræ.] Qui verò verſus vltimum ſurſum,
& ipſum vltimum, & propter hoc videtur planum quoddam eſſe, & veluti vas, locus, & con
tinens. Rurſus idem hæc habet. Quoniam locus eſt ipſius continentis finis: continent autem
omnia quæ mouentur ſurſum & deorſum, & extremum & medium”: hoc autem modo quodam
fit forma contenti; in ſuum locum ferri ad ſimile eſt ferri. Quamobrem ex his ego duo colligi poſ
ſe cenſerem. Primùm quidem, ambitus rationem eſſe duplicem, vel ſeorſum, vel etiam coniunctim,
atque ſeorſum quidem ea, quę ſuperius ſunt collocata, continent inferiora: medium verò non continet ſeor
ſum, ſed cum altero extremo ſimul Prætereà, ſi medio continere ſeorſum attribuendum ſit, ita continere
dixerim, quia terminet grauium motum: illò enim grauia mouentur, quin cientur ſęcundùm locum: atqui quin