Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
461 314
462
463
464
465 315
466 316
467 317
468 318
469
470
471
472 319
473 320
474
475
476
477 321
478 322
479
480
481
482 323
483 324
484
485
486
487 325
488 326
489
490
< >
page |< < (322) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1658" type="section" level="1" n="403">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s11568" xml:space="preserve">
              <pb o="322" file="0436" n="478" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
            cuatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s11569" xml:space="preserve">Sublata aëris preſſione in aquæ ſuperficiem ſeſe aër
              <lb/>
            in piſcis corpore expandit, quo hic levior factus in aquam
              <lb/>
            deſcendere nequit.</s>
            <s xml:id="echoid-s11570" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1660" type="section" level="1" n="404">
          <head xml:id="echoid-head546" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          21.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s11571" xml:space="preserve">In aëre compreſſo Experimenta circa animalia inſtituun-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0436-01" xlink:href="note-0436-01a" xml:space="preserve">1122.</note>
            tur, ope machinæ ſuperius deſcriptæ . </s>
            <s xml:id="echoid-s11572" xml:space="preserve">In hoc caſu
              <note position="left" xlink:label="note-0436-02" xlink:href="note-0436-02a" xml:space="preserve">TAB. XLIV.
                <lb/>
              fig. 5.</note>
            ſubito animalia moriuntur, quia compreſſione aëris va-
              <lb/>
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0436-03" xlink:href="note-0436-03a" xml:space="preserve">1111.</note>
            ſa in corpore non franguntur, ſi tamen diutius in tali aëre
              <lb/>
            degant, noxius illis eſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11573" xml:space="preserve">etiam in compreſſione majori,
              <lb/>
            brevi tempore pereunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s11574" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1662" type="section" level="1" n="405">
          <head xml:id="echoid-head547" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          22.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s11575" xml:space="preserve">Fluida pleraque aërem, aut aliud fluidum elaſticum con-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0436-04" xlink:href="note-0436-04a" xml:space="preserve">1123.</note>
            tinent; </s>
            <s xml:id="echoid-s11576" xml:space="preserve">quando vitro obteguntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11577" xml:space="preserve">aër ex hoc extrahitur
              <lb/>
            fluidum elaſticum ſeſe ſeparat, dilatat & </s>
            <s xml:id="echoid-s11578" xml:space="preserve">exit. </s>
            <s xml:id="echoid-s11579" xml:space="preserve">In hoc caſu
              <lb/>
            ſæpiſſime fluidi violentiſſimam obſervamus ebullitionem.</s>
            <s xml:id="echoid-s11580" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1664" type="section" level="1" n="406">
          <head xml:id="echoid-head548" xml:space="preserve">CAPUT XVIII.</head>
          <head xml:id="echoid-head549" xml:space="preserve">Variarum Machinarum, quarum Actio ab Aëre
            <lb/>
          pendet, Deſcriptio, & harum Effectuum
            <lb/>
          Explicatio.</head>
          <head xml:id="echoid-head550" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s11581" xml:space="preserve">TUbi incurvi a S b extremitas a aquâ immergitur, dum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0436-05" xlink:href="note-0436-05a" xml:space="preserve">1124.</note>
            extremitas b infra aquæ ſuperficiem deſcendit. </s>
            <s xml:id="echoid-s11582" xml:space="preserve">Siſu-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0436-06" xlink:href="note-0436-06a" xml:space="preserve">TAB. XLV.
                <lb/>
              fig. 1.</note>
            gendo, aut quocunque alio modo, aëre evacuetur tubus,
              <lb/>
            fluet aqua per b. </s>
            <s xml:id="echoid-s11583" xml:space="preserve">Hæc machina ſipho vocatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s11584" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s11585" xml:space="preserve">Hujus effectus a preſſione aëris pendet; </s>
            <s xml:id="echoid-s11586" xml:space="preserve">qui aquam in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0436-07" xlink:href="note-0436-07a" xml:space="preserve">1125.</note>
            ſiphonem pellit, premens in ſuperficiem aquæ vaſe contentæ;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s11587" xml:space="preserve">premit etiam aër in aquam ex orificio b exeuntem, illam-
              <lb/>
            que ſuſtinet; </s>
            <s xml:id="echoid-s11588" xml:space="preserve">preſſiones hæ ſunt æquales, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11589" xml:space="preserve">in ſuperiori
              <lb/>
            parte ſiphonis contrarie agunt, ibique valent Atmoſphæræ
              <lb/>
            pondus, demto pondere columnarum aquearum, quæ a
              <lb/>
            preſſionibus ſuſtinentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s11590" xml:space="preserve">Columna aquea in crure S b al-
              <lb/>
            titudine oppoſitam columnam ſuperat; </s>
            <s xml:id="echoid-s11591" xml:space="preserve">ergo a parte b S </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>