Antimus.
Omittam, vt prudenter feciſti, argumentorum quiſquilias,
quæ nonnulli, præſertim ex antiquioribus rerum Mathematicarum &
Phyſicarum minùs peritis contra tuam hypotheſim adduxerunt, quæ pe
tita ſcilicet petunt à ventis, & nubibus, motu projectorum, deſcenſu
gravium, domorum ruina & lapſu; quanquam nonnihil ad hominem ex
his eliciam; vt enim vis, ex motu orbis retardato, in Ortum ſequi aqua
rum excurſionem, per quam marinum æſtum veſtri explicant, quia ſcili
cet obimpreſſum ante impetum, quem facilè aqua retinet, nec enim niſi
à contrario impediri poteſt, eundem proſequitur motum versùs Ortum;
cuius rei præclaram certè analogiam habetis in aqua, quæ cymba vehi
tur; cymba enim motum valdè retardante, aqua versùs portum excurrit;
hoc vnum eſt ex præcipuis ſententiæ veſtræ argumentis.
quæ nonnulli, præſertim ex antiquioribus rerum Mathematicarum &
Phyſicarum minùs peritis contra tuam hypotheſim adduxerunt, quæ pe
tita ſcilicet petunt à ventis, & nubibus, motu projectorum, deſcenſu
gravium, domorum ruina & lapſu; quanquam nonnihil ad hominem ex
his eliciam; vt enim vis, ex motu orbis retardato, in Ortum ſequi aqua
rum excurſionem, per quam marinum æſtum veſtri explicant, quia ſcili
cet obimpreſſum ante impetum, quem facilè aqua retinet, nec enim niſi
à contrario impediri poteſt, eundem proſequitur motum versùs Ortum;
cuius rei præclaram certè analogiam habetis in aqua, quæ cymba vehi
tur; cymba enim motum valdè retardante, aqua versùs portum excurrit;
hoc vnum eſt ex præcipuis ſententiæ veſtræ argumentis.
Auguſtinus.
Ita eſt, & licèt ad ea, quæ repoſuiſti, obmutire & ma
nus dare viſus ſim, quia illa omnia, quæ ad tabulas æſtus marini eiúſque
phænomena pertinent, minùs calleo, vereor tamen, vt rerum iſtarum peri
ris perſuadere valeas; illud autem ſilentium mihi potiſſimum impoſuit,
quòd ſanctè juraſti, in adluctis à te phænomenis, omnes ad vnum æſtus
marini peritos, ſive Naucleri ſint, ſive alij, imò & ipſos litorum Oceani
vel idiotas incolas ſumma conſenſione convenire; itaque licèt ex ſola ter
reſtris globi circuitione æſtus marini adæquata cauſa petenda non ſit, ſed
ex alia quapiam, negari tamen non poteſt, quin prædictus motus aliquid
conferat.
nus dare viſus ſim, quia illa omnia, quæ ad tabulas æſtus marini eiúſque
phænomena pertinent, minùs calleo, vereor tamen, vt rerum iſtarum peri
ris perſuadere valeas; illud autem ſilentium mihi potiſſimum impoſuit,
quòd ſanctè juraſti, in adluctis à te phænomenis, omnes ad vnum æſtus
marini peritos, ſive Naucleri ſint, ſive alij, imò & ipſos litorum Oceani
vel idiotas incolas ſumma conſenſione convenire; itaque licèt ex ſola ter
reſtris globi circuitione æſtus marini adæquata cauſa petenda non ſit, ſed
ex alia quapiam, negari tamen non poteſt, quin prædictus motus aliquid
conferat.
Antim: Aſſigna priùs aliam cauſam, vt videamus, an ſufficiat ad hunc
mirabilem effectum; ſi enim ſufficit, nihil ſanè eſt, quod ille Terræ motus
conferat; ſi verò non ſufficit, oſtende id, ad quod non ſufficit, & illius
motus opem poſtulat; ſemper enim recurret propoſitum argumentum;
totum illud, quidquid tandem ſit, quod à præfato motu efficitur, circa
maximæ inæqualitatis cardines; id eſt, circa Meridiem & mediam noctem,
viſum ſemper iri; quod tamen Obſervationibus repugnat: itaque certum
eſt, & perſpicuum ex Maris æſtu Terræ motum minimè probari; certum
tamen eſſe dicitis, ex illo inæquali motu, varium ſequi aquarum motum;
quod certè ad hominem ſic vrgeo; ſi reverà eſſet hic motus, ex illius inæ
qualitate, varius aquarum motus ſequeretur, ſcilicet ex retardatione aqua
rum excurſio versùs Ortum, ex acceleratione, excurſio versùs Occaſum;
hoc non negatis, ſed conceditis vltrò; idque in cardinibus maximæ in
æqualitatis, aut ſaltem ſemper in iiſdem, cùm eadem cauſa idem ſem
per præſtet; ſed in nullo certo ac fixo temporis puncte huiuſmodi aqua
rum excurſiones fiunt, quod nemo neger, ſi cæcus & ſurdus; nullus eſt
igitur Terræ motus, ex quo alioqui prædicti effectus neceſſariò ſeque
rentur.
mirabilem effectum; ſi enim ſufficit, nihil ſanè eſt, quod ille Terræ motus
conferat; ſi verò non ſufficit, oſtende id, ad quod non ſufficit, & illius
motus opem poſtulat; ſemper enim recurret propoſitum argumentum;
totum illud, quidquid tandem ſit, quod à præfato motu efficitur, circa
maximæ inæqualitatis cardines; id eſt, circa Meridiem & mediam noctem,
viſum ſemper iri; quod tamen Obſervationibus repugnat: itaque certum
eſt, & perſpicuum ex Maris æſtu Terræ motum minimè probari; certum
tamen eſſe dicitis, ex illo inæquali motu, varium ſequi aquarum motum;
quod certè ad hominem ſic vrgeo; ſi reverà eſſet hic motus, ex illius inæ
qualitate, varius aquarum motus ſequeretur, ſcilicet ex retardatione aqua
rum excurſio versùs Ortum, ex acceleratione, excurſio versùs Occaſum;
hoc non negatis, ſed conceditis vltrò; idque in cardinibus maximæ in
æqualitatis, aut ſaltem ſemper in iiſdem, cùm eadem cauſa idem ſem
per præſtet; ſed in nullo certo ac fixo temporis puncte huiuſmodi aqua
rum excurſiones fiunt, quod nemo neger, ſi cæcus & ſurdus; nullus eſt
igitur Terræ motus, ex quo alioqui prædicti effectus neceſſariò ſeque
rentur.
Auguſtin.
Facilis reſponſio nobis ſuppetit, qualem etiam veſtri adhi
bent, ſcilicet illam inæqualitatem motus, eſſe tantùm apparentem, iis
ſcilicet, qui ex Solari ſphæra oculos in Terram conjicerent; ſicut Cœle
ſtium ſphærarum motus nobis è Terra obſervantibus inæquales apparent;
cùm tamen re ipſa æquabiles ſint, igitur poſita reali motus æqualitate,
bent, ſcilicet illam inæqualitatem motus, eſſe tantùm apparentem, iis
ſcilicet, qui ex Solari ſphæra oculos in Terram conjicerent; ſicut Cœle
ſtium ſphærarum motus nobis è Terra obſervantibus inæquales apparent;
cùm tamen re ipſa æquabiles ſint, igitur poſita reali motus æqualitate,