Quintò corpus graue deorſum cadens accelerat ſuum motum, vt patet
experientia; quæ maximè clara eſt in funependulis, de qua in ſequen
tibus libris; igitur debet eſſe cauſa huius motus velocioris; non eſt au
tem ſubſtantia lapidis, nec grauitas per Ax. 12. nec aliud quidpiam ex
trinſecum, vt videbimus ſuo loco; igitur aliquid aliquid intrinſecum,
voco impetum. Igitur certum eſt dari impetum; qui certè tribui non
poteſt, vel vlli connotationi, vel alteri exigentiæ, vt conſtat ex
dictis.
experientia; quæ maximè clara eſt in funependulis, de qua in ſequen
tibus libris; igitur debet eſſe cauſa huius motus velocioris; non eſt au
tem ſubſtantia lapidis, nec grauitas per Ax. 12. nec aliud quidpiam ex
trinſecum, vt videbimus ſuo loco; igitur aliquid aliquid intrinſecum,
voco impetum. Igitur certum eſt dari impetum; qui certè tribui non
poteſt, vel vlli connotationi, vel alteri exigentiæ, vt conſtat ex
dictis.
Diceret fortè alius hæc omnia eſſe dubia;
nam fieri poteſt vt Deus
tantùm moueat; quod ſine impetu fieri poſſe certum eſt; Reſp. equi
dem per miraculum hoc fieri poſſe; ſed quemadmadum certum eſt phy
ſicè ignem applicatum calefacere, niuem frigefacere, & modò calamum
à me hæc ſcribente moueri, ita certum oſt phyſicè ſagittam à ſagittario
emitti, & pilam à proiiciente, &c. adde quod Deus, vt auctor naturæ
eſt, agit tantùm; vel deſinit agere iuxta exigentiam cauſarum ſecunda
rum; denique cauſam phyſicè appello, ex cuius applicatione nunquam
non ſequitur effectus per Ax.11. num.1.
tantùm moueat; quod ſine impetu fieri poſſe certum eſt; Reſp. equi
dem per miraculum hoc fieri poſſe; ſed quemadmadum certum eſt phy
ſicè ignem applicatum calefacere, niuem frigefacere, & modò calamum
à me hæc ſcribente moueri, ita certum oſt phyſicè ſagittam à ſagittario
emitti, & pilam à proiiciente, &c. adde quod Deus, vt auctor naturæ
eſt, agit tantùm; vel deſinit agere iuxta exigentiam cauſarum ſecunda
rum; denique cauſam phyſicè appello, ex cuius applicatione nunquam
non ſequitur effectus per Ax.11. num.1.
Dicerent alij hoc totum prouenire à corpuſculis;
vel atomis, vel fila
mentis ſine vlla actione; equidem non reiicio corpuſcula, & perennia
corporum effluuia: Dico tamen primò globum quieſcentem humi ha
bere ſaltem aliquas partes quieſcentes, vel immobiles; quis hoc neget?
immò maximam ſuarum partium partem; igitur cum deinde proiicitur
idem globus, illæ partes mouentur; dari igitur debet cauſa huius motus
per Ax.8, igitur impetus: nec dicas moueri illas partes à corpuſculis; quia
antè erant eadem, immò plura corpuſcula; & tamen non mouebant: igi
tur non ſunt cauſa huius motus per Ax.12. Dices excitari; ſed quid hoc
eſt excitari? vel enim mutantur, vel non mutantur; ſecundum dici
non poteſt; quia vt excitentur, ex non excitatis mutari debent; igitur
per aliquid: deinde quid eſt illa excitatio, niſi impulſio; igitur ſi mouen
tur illa corpuſcula, & excitantur à potentia motrice, etiam partes prius
immobiles mouebuntur, & excitabuntur per Ax.12. quia ſunt applicatæ
cauſæ neceſſariæ.
mentis ſine vlla actione; equidem non reiicio corpuſcula, & perennia
corporum effluuia: Dico tamen primò globum quieſcentem humi ha
bere ſaltem aliquas partes quieſcentes, vel immobiles; quis hoc neget?
immò maximam ſuarum partium partem; igitur cum deinde proiicitur
idem globus, illæ partes mouentur; dari igitur debet cauſa huius motus
per Ax.8, igitur impetus: nec dicas moueri illas partes à corpuſculis; quia
antè erant eadem, immò plura corpuſcula; & tamen non mouebant: igi
tur non ſunt cauſa huius motus per Ax.12. Dices excitari; ſed quid hoc
eſt excitari? vel enim mutantur, vel non mutantur; ſecundum dici
non poteſt; quia vt excitentur, ex non excitatis mutari debent; igitur
per aliquid: deinde quid eſt illa excitatio, niſi impulſio; igitur ſi mouen
tur illa corpuſcula, & excitantur à potentia motrice, etiam partes prius
immobiles mouebuntur, & excitabuntur per Ax.12. quia ſunt applicatæ
cauſæ neceſſariæ.
Dico ſecundò minimum ex his corpuſculis non ſemper moueri;
po
teſt enim ſiſtere; quis hoc neget? igitur ſi modò mouetur, modò quieſ
cit, motus ab eo diſtinguitur per Th.1. igitur mouetur per impetum, de
quo infrà.
teſt enim ſiſtere; quis hoc neget? igitur ſi modò mouetur, modò quieſ
cit, motus ab eo diſtinguitur per Th.1. igitur mouetur per impetum, de
quo infrà.