Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
481 444
482 445
483 446
484 447
485 448
486 449
487 450
488 451
489 452
490 453
491 454
492 455
493 456
494 457
495 458
496 459
497 460
498 461
499 462
500 463
501 464
502 465
503 466
504 467
505 468
506 469
507 470
508 471
509 472
510 473
< >
page |< < (452) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div892" type="section" level="1" n="358">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17043" xml:space="preserve">
              <pb o="452" file="488" n="489" rhead="Comment. in IIII. Cap. Sphæræ"/>
            fi ambigam, num omnis ſtella ſit rotunda, licet ex ui huius ſyllogiſmi [Omnis
              <lb/>
            lapis eſt rotundus: </s>
            <s xml:id="echoid-s17044" xml:space="preserve">Omnis ſtella eſt lapis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17045" xml:space="preserve">Igitur omnis ſtella eſt rotunda.</s>
            <s xml:id="echoid-s17046" xml:space="preserve">] recte il-
              <lb/>
            lud inferam ex falſis præmiſſis, nunquã tamen certus reddar de prædicta con-
              <lb/>
            cluſione@ mihi dubia. </s>
            <s xml:id="echoid-s17047" xml:space="preserve">At ex orbibus eccentricis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17048" xml:space="preserve">epicyclis, non ſolum appa-
              <lb/>
            rentiæ iam olim cognitæ deſenduntur, ſed etiam ſuturæ prædicũtur, quarum
              <lb/>
            tẽpus omnino ignoratur: </s>
            <s xml:id="echoid-s17049" xml:space="preserve">ita, ut ſi ego dubitem, an v. </s>
            <s xml:id="echoid-s17050" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s17051" xml:space="preserve">in plenilunio Septẽbris
              <lb/>
            anni 1587. </s>
            <s xml:id="echoid-s17052" xml:space="preserve">futura ſit eclipſis Lunæ, certus omnino reddar ex mõtibus orbium
              <lb/>
            eccentricorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17053" xml:space="preserve">epicyclorum, futuram eſſe eclipſim, ita ut amplius non du-
              <lb/>
            bitem. </s>
            <s xml:id="echoid-s17054" xml:space="preserve">Immo ex eiſdem motibus cognoſco, qua hora illa eclipſis inceptura
              <lb/>
            ſit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17055" xml:space="preserve">quanta pars Lunæ ſit obſcuranda. </s>
            <s xml:id="echoid-s17056" xml:space="preserve">Eodemq́. </s>
            <s xml:id="echoid-s17057" xml:space="preserve">modo omnes eclipſes tam
              <lb/>
            Solares, quàm Lunares prædici poſſunt, earumq́. </s>
            <s xml:id="echoid-s17058" xml:space="preserve">tempus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17059" xml:space="preserve">magnitudines,
              <lb/>
            cum tamen nullum certum inter ſe ordinem ſeruent, ita ut determinatũ tem
              <lb/>
            poris interuallum inter duas proximas interijciatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s17060" xml:space="preserve">ſed aliquando in uno an
              <lb/>
            no duæ contingant, aliquando una, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17061" xml:space="preserve">aliquando nulla. </s>
            <s xml:id="echoid-s17062" xml:space="preserve">Non eſt autem credi-
              <lb/>
            bile, quòd nos cogamus cęlos (cogere autem uidemur, ſi eccentrici, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17063" xml:space="preserve">epicycli
              <lb/>
            fint figmenta, ut aduerſarij uolunt) ut noſtris obediant figmentis, mouean
              <unsure/>
            -
              <lb/>
            turque uti nos uolumus, uel uti noſtris principijs congruit.</s>
            <s xml:id="echoid-s17064" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17065" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvod</emph>
            uero attinet ad Nicolaum Copernicum, dicimus, eũ non reſpue-
              <lb/>
            re eccentricos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17066" xml:space="preserve">epicyclos tanquam fictitios, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17067" xml:space="preserve">philoſophiæ repu gnantes.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17068" xml:space="preserve">Ponit enim ipſe idem terram, tanquam epicyclum; </s>
            <s xml:id="echoid-s17069" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17070" xml:space="preserve">in Luna ſtatuit epicycli
              <lb/>
            epicyclum: </s>
            <s xml:id="echoid-s17071" xml:space="preserve">Sed hoc ſolum conati, ut periodos motuum planetarum emendet,
              <lb/>
            quas iam claudicare inuenerat. </s>
            <s xml:id="echoid-s17072" xml:space="preserve">Difficile enim admodum eſt, periodos motuũ
              <lb/>
            ita definire, ut multis annerum ſeculis à vero nõ deueniet, cũ nullus vnquam
              <lb/>
            mortalium unius planetę potuerit periodum ita determinare, ut nõ ſuperſint
              <lb/>
            aut deſint aliquæ minutiæ, quæ in magno annorũ interuallo, notabilẽ erro-
              <lb/>
            rem inducant. </s>
            <s xml:id="echoid-s17073" xml:space="preserve">Vt mirum ſane ſit, Deum Opt. </s>
            <s xml:id="echoid-s17074" xml:space="preserve">Max. </s>
            <s xml:id="echoid-s17075" xml:space="preserve">planetarum motus tantis
              <lb/>
            difficultatibus obſtruere uoluiſſe, ut nemo hominũ eos pſecte poſſit aſſequi,
              <lb/>
            ſed ſemper inueniat, quod in tanto artificio tam nobilium corporũ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17076" xml:space="preserve">in tan
              <lb/>
            @a eorũ motuũ harmonia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17077" xml:space="preserve">concordia admiretur, perpetuis laudibus eorum
              <lb/>
            conditorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17078" xml:space="preserve">motorem celebrando. </s>
            <s xml:id="echoid-s17079" xml:space="preserve">Vt potiſſimum propter conſtit utionem
              <lb/>
            cęlorum, eorumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s17080" xml:space="preserve">motus, in quibus ſemper ſupereſſe uidetur, quod ſumma di
              <lb/>
            ligentia inquiratur à ſolertiſſimis rerũ cæleſtium perſcrutatoribus, ſcriptum
              <lb/>
            @ſſe uideatur ab Eccleſiaſte cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s17081" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s17082" xml:space="preserve">[Et mundũ tradidit diſputationi eorum] ne vi-
              <lb/>
            delicet aliquando, ſi perfecte cęlorũ numerũ, ordinem, conſtitutionem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17083" xml:space="preserve">mo
              <lb/>
            tum intellexiſſent homines, deſinerent opera Dei in quirere, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17084" xml:space="preserve">admirari, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17085" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ingenia, ſublata exercendi cauſa, ceſſatione torperent. </s>
            <s xml:id="echoid-s17086" xml:space="preserve">Itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s17087" xml:space="preserve">quod alia via Co
              <lb/>
            pernicus φαινόμενα tueatur, mirũ non eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s17088" xml:space="preserve">Qu
              <unsure/>
            a enim ex motibus eccẽtrico-
              <lb/>
            @um, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17089" xml:space="preserve">epicyclorũ cognouit tempus, quantitatem & </s>
            <s xml:id="echoid-s17090" xml:space="preserve">qualita@em apparentia-
              <lb/>
            @um tam futurarũ, quà
              <unsure/>
            m præteritorũ, potuit, ut erat ingenioſiſſimus, nouam
              <lb/>
            viam excogitare, qua illæ apparentiæ cõmodius (ut ipſe putabat) defendi poſ-
              <lb/>
            ſent, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17091" xml:space="preserve">periodi motuum aliqua ex parte emendari, quas iam animaduerterat
              <lb/>
            claudicare, quod præcipuũ uidetur fuiſſe ſtudiũ Copernici, ut diximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17092" xml:space="preserve">quẽ-
              <lb/>
            admodũ etiam cognitam aliquam concluſionem poſſumus pluribus ſyllogiſ-
              <lb/>
            mis, etiam ex falſis præmiſſis, inferre. </s>
            <s xml:id="echoid-s17093" xml:space="preserve">Tantum autem abeſt, ut propter do-
              <lb/>
            ctrinam Copernici tollantur eccentrici, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17094" xml:space="preserve">epicycli, vt multo magis propte-
              <lb/>
            rea ponendi ſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s17095" xml:space="preserve">Idcirco enim Aſtronomi hos orbes excogitarunt, quia cer-
              <lb/>
            to certius ex varijs phænomenis deprehenderunt, planetas non ferri ſem-
              <lb/>
            per æquali diſtantia à terra. </s>
            <s xml:id="echoid-s17096" xml:space="preserve">Quod quidem libenter copernicus admittit, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>