Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

List of thumbnails

< >
21
21
22
22
23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N11533" type="main">
              <s id="N11567">
                <pb pagenum="41" xlink:href="005/01/049.jpg"/>
              ambitum. </s>
              <s id="N1156F">Maior enim eſt circum ſerentia circuli continentis,
                <lb/>
              quàm contenti. </s>
              <s id="N11574">Si autem circa idem centrum plures circuli
                <lb/>
              ducantur, ſemper ille qui coeteros continet, à remotiori pun­
                <lb/>
              cto ſemidiametri deſcribetur,
                <expan abbr="proindeq.">proindeque</expan>
              quò remotiora erunt
                <lb/>
              ipſa puncta ſemidiametri à centro, eò velocius mouebuntur. </s>
            </p>
            <p id="N11581" type="main">
              <s id="N11583">Horum autem cauſam eſſe inquit Ariſtoteles, quoniam ſe­
                <lb/>
              midiameter circulum deſcribens mouetur motu quodam
                <lb/>
              mixto ex duabus lationibus, nempe naturali, ac præternatu­
                <lb/>
              rali, vt infra ſequenti textu probabitur; quam duplicem la­
                <lb/>
              tionem partes ſemidiametri non æquè participant, hoc eſt
                <lb/>
              non participant ſecundum eandem proportionem. </s>
              <s id="N11590">Quando­
                <lb/>
              quidem, vt infra pariter ipſe Philoſophus oſtendit, partes quæ
                <lb/>
              remotiores ſunt à centro, magis participant de latione natu­
                <lb/>
              rali: contra verò quæ centro ſunt viciniores, magis partici­
                <lb/>
              pant de motione præternaturali. </s>
              <s id="N1159B">Si enim ſecundum eandem
                <lb/>
              aliquam proportionem, duplicem illam lationem omnes ip­
                <lb/>
              sæ participarent, non vtique mouerentur motu circulari, ſed
                <lb/>
              recto, vt ſtatim ipſe demonſtrat. </s>
              <s id="N115A4">Quare ſuppoſito quòd mo­
                <lb/>
              bile tanto velocius monetur, quanto magis participat de mo­
                <lb/>
              tu naturali, vt ex dicendis etiam tex. 8. conſtabit, a primo ad
                <lb/>
              vltimum conuincitur, puncta vel partes ſemidiametri quò
                <lb/>
              plus à centro diſtauerint in deſcriptione circuli, eò cœlerius
                <lb/>
              moueri, quò vero minus, eo tardius. </s>
            </p>
            <p id="N115B3" type="main">
              <s id="N115B5">Et confirmari poteſt argumento quod idem Philoſophus,
                <lb/>
              alijs interpoſitis, ſequenti textu adiecit; nimirum, quia ſi
                <lb/>
              duobus (inquit) ab eadem potentia latis, hoc quidem plus
                <lb/>
              repellatur vel impediatur ab aliquo, illud verò minus; ratio­
                <lb/>
              ni conſentaneum eſt, tardius moueri id quod plus præpedi­
                <lb/>
              tur, aut repellitur: Sed lineæ circumductæ in circulo, vel pun­
                <lb/>
              cta quæ ſunt in eius diametro, quò magis appropinquantur
                <lb/>
              centro, eò magis repelluntur in motu circulari ac impediun­
                <lb/>
              tur ab ipſo centro; ergo tardius mouentur. </s>
              <s id="N115C8">Minor propoſitio
                <lb/>
              huius argumenti probatur; quia cum centrum ſit fixum &
                <lb/>
              immotum,
                <expan abbr="eiq.">eique</expan>
              colligatæ ſint omnes partes diametri per lon­
                <lb/>
              gitudinem extenſæ, illæ quæ magis ei appropinquantur, ma­
                <lb/>
              gis vinciuntur ac detinentur nè moueantur: quæ verò magis </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>