Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 7
[out of range]
>
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 44
[Note]
Page: 44
[Note]
Page: 44
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 49
[Note]
Page: 49
[Note]
Page: 50
[Note]
Page: 50
[Note]
Page: 50
[Note]
Page: 50
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(12)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div59
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
39
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s556
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
12
"
file
="
048
"
n
="
49
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
rialem declaret nobis conſtitutionem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s557
"
xml:space
="
preserve
">figuram totius mundi, doceatq́ue,
<
lb
/>
quomodo cœleſtia corpora moueantur, qua ratione ſtellæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s558
"
xml:space
="
preserve
">ſigna oriantur,
<
lb
/>
occidantq́ue, quid denique ex hoc ortu conſequatur, quantum ad dies, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s559
"
xml:space
="
preserve
">no-
<
lb
/>
ctes in varijs climatibus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s560
"
xml:space
="
preserve
">Ita vt iſte tractatus ſit fere compendium vniuerſæ
<
lb
/>
Aſtronomiæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s561
"
xml:space
="
preserve
">Quare non incongrue idem huius libelli ſtatuemus ſubiectum,
<
lb
/>
quod totius Aſtronomiæ, nempe Corpus cœleſte mobile circa medium. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s562
"
xml:space
="
preserve
">Nam
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-048-01
"
xlink:href
="
note-048-01a
"
xml:space
="
preserve
">Subiectum
<
lb
/>
Aſtrono-
<
lb
/>
miæ, & hu-
<
lb
/>
ius libri,
<
lb
/>
quod.</
note
>
iuxta placita ph loſophorum ſubiectum alicuius libri tres debet habere con-
<
lb
/>
ditiones; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s563
"
xml:space
="
preserve
">primo, vt partes ſubiectæ, ac paſſiones eius, quod ſubiectum dicitur,
<
lb
/>
in illo lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s564
"
xml:space
="
preserve
">declarentur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s565
"
xml:space
="
preserve
">Secundo, vt omnia, quæ in eo tractatu dicuntur, ad
<
lb
/>
ipſum ſubiectum referantur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s566
"
xml:space
="
preserve
">Tertio, vt id, quod ſubiectum illius libri conſtitui
<
lb
/>
tur, diſtinguat librum, ſeu ſcientiam illam ab omnibus alijs: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s567
"
xml:space
="
preserve
">Quæ quidem om
<
lb
/>
nes conditiones corpori cœleſti mobili circa medium reſpectu iſtius libelli cõ
<
lb
/>
ueniunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s568
"
xml:space
="
preserve
">Inueſtigantur enim in eo corporis cœleſtis mobilis partes ſubiectæ,
<
lb
/>
videlicet cœli particulares, quotnam ſint numero, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s569
"
xml:space
="
preserve
">paſſiones eius diligentiſ-
<
lb
/>
ſime explicantur, vt motus, ſitus, figura, quantitats, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s570
"
xml:space
="
preserve
">huiuſmodi alia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s571
"
xml:space
="
preserve
">Deinde
<
lb
/>
omnia, quæ hic tractantur, per attributionem ad corpus cœleſte mobile circa
<
lb
/>
medium conſiderantur, vt quod terra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s572
"
xml:space
="
preserve
">aqua rotũdum corpus eſſiciant, quod
<
lb
/>
terra ſit in medio mundi ſita immobilis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s573
"
xml:space
="
preserve
">punctum exiſtat reſpectu firmamen
<
lb
/>
ti, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s574
"
xml:space
="
preserve
">id genus alia; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s575
"
xml:space
="
preserve
">neque enim ratio eorum, quæ apparent in corporibus cœ-
<
lb
/>
leſtibus, aſſignari poſſet ſine his. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s576
"
xml:space
="
preserve
">Atque hæc fuit cauſa, cur Ptolemæus in Al-
<
lb
/>
mageſto, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s577
"
xml:space
="
preserve
">auctor noſter, Alphraganus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s578
"
xml:space
="
preserve
">cæteri omnes Aſtronomi multa di-
<
lb
/>
xer@t de quatuor elementis, præcipue uero de terra, vt nimirum facilius poſ
<
lb
/>
ſent motus cœleſtes, qui circa terram tanquam centrum fiunt, declarare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s579
"
xml:space
="
preserve
">Poſtre
<
lb
/>
mo per corpus cœleſte mobile circa medium diſtinguitur hic libellus ab om-
<
lb
/>
nibus aliis diſciplinis, Quamuis enim Ariſtoteles quoque de cœlo agat in lib.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s580
"
xml:space
="
preserve
">de cœlo, tamen alia id ratione facit, quàm Aſtrologus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s581
"
xml:space
="
preserve
">Philoſophus ſiquidem
<
lb
/>
præcipue naturam, ac ſubſtantiam cœli conatur inueſtigare, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s582
"
xml:space
="
preserve
">ſi quid de mo-
<
lb
/>
tu cęli in particulari aſſerit, id totum ab Aſtrologis emendicat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s583
"
xml:space
="
preserve
">Aſtrologus ve
<
lb
/>
ro de eodem corpore cœleſti agit hac præciſa ratione, qua circa medium Vni-
<
lb
/>
uerſi eſt mobile, vt videlicet aſſignet periodos, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s584
"
xml:space
="
preserve
">varietates omnium motuũ,
<
lb
/>
in telligendo ſemper motum tantummodo localẽ Nam cœleſtia corpora alios
<
lb
/>
motus, vt alterationẽ, ſaltem corrumpentem, augmentationem, diminutionẽ,
<
lb
/>
generationem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s585
"
xml:space
="
preserve
">corrumptionem, ſecundum philoſophos, non admittunt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s586
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s587
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Inhoc igitvr</
emph
>
Proœmio declarat nobis auctor ſuam intentio-
<
lb
/>
nem, proponitq́ue modum procedendi, diuidens totum tractatum in quatuor
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-048-02
"
xlink:href
="
note-048-02a
"
xml:space
="
preserve
">Quid in
<
lb
/>
@ngulis ca-
<
lb
/>
pitibus hu-
<
lb
/>
ius lib. con-
<
lb
/>
@ineatur.</
note
>
capita. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s588
"
xml:space
="
preserve
">In quorum primo ait ſe declaraturum partes ſphęrę, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s589
"
xml:space
="
preserve
">quæ ſit forma
<
lb
/>
mundi, quod quidem eſt digniſſimum ſcitu. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s590
"
xml:space
="
preserve
">Quomodo enim non erit iucun-
<
lb
/>
diſſimum ſimul, ac utiliſſimum, noſſe, quonã pacto huius mundi machina, qua
<
lb
/>
tegimur, continemur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s591
"
xml:space
="
preserve
">in qua aſſidue uitã degimus, conſtructa ſit atque di-
<
lb
/>
ſpoſita? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s592
"
xml:space
="
preserve
">In ſecundo pollicetur ſe dicturũ de circulis ſphæræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s593
"
xml:space
="
preserve
">In tertio, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s594
"
xml:space
="
preserve
">quar-
<
lb
/>
to aſſerit, ſe diſputaturũ de motibus aſtrorum, hoc eſt, de ortu & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s595
"
xml:space
="
preserve
">occaſu ſigno-
<
lb
/>
rum, ſtellarumq́ue. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s596
"
xml:space
="
preserve
">Verum quoniam duplex poteit eſſe de motibus cœleſtibus
<
lb
/>
tractatio; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s597
"
xml:space
="
preserve
">Altera, quæ inquirit, atque explicat primum motum, qui proprius
<
lb
/>
eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s598
"
xml:space
="
preserve
">peculiaris primo mobili ab ortu in occaſum, rapitq́ue omnes alios orbes
<
lb
/>
ſecũ ſpatio uigintiquatuor horarũ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s599
"
xml:space
="
preserve
">Altera uero conſiderat, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s600
"
xml:space
="
preserve
">declarat motum
<
lb
/>
ſecundũ, qui peculiaris eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s601
"
xml:space
="
preserve
">proprius aliis cœlis infra primũ mobile, fitq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s602
"
xml:space
="
preserve
">ab
<
lb
/>
occaſu in ortũ; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s603
"
xml:space
="
preserve
">Contranituntur enim quodammodo ſinguli orbes inferiores,
<
lb
/>
f
<
unsure
/>
ingulis etiam, ac proprijs motibus primo illi motui, à quo trahuntur ab </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>