Ars vincit
Naturam
infontibus
producen
dis.
10[Figure 10]Naturam
infontibus
producen
dis.
PROTHEORIA
PRIMA
PRIMA
De vi attractiva Corporum, ad vacuum vel
replendum, vel fugiendum: ſeu de primo Machi
narum hydro-pnevmaticarum principio.
replendum, vel fugiendum: ſeu de primo Machi
narum hydro-pnevmaticarum principio.
VAcuum appellat vulgus quodlibet vas, aut lo
cum, in quo nullum cernunt viſibile corpus, etiamſi
aëre ſint plena. At Philoſophi Vacuum definiunt locum
nullo repletum corpore. Hoc poſterius, quod ſolum vacui
nomen meretur propriè, non tam inviſum Naturæ eſt viſum De
mocrito, Leucippo, Epicuro, alijsque, vt eliminandum penitus
cenſuerint è rerum cenſu. Alij verò plerique Philoſophi cum
Stagyrita ſuo adeo Naturæ adverſum, adeo pernicioſum exiſti
mant Vacuum, vt ad evitandum ipſum dicant, eandem Naturam
nullum non movere lapidem, & omnia ſusque deque vertere corpora,
ipſaque permiſcere elementa. Qui de hydraulicis, pnevma
ticisque tractant Machinis, vnanimi conſenſu fatentur omnes
cum, in quo nullum cernunt viſibile corpus, etiamſi
aëre ſint plena. At Philoſophi Vacuum definiunt locum
nullo repletum corpore. Hoc poſterius, quod ſolum vacui
nomen meretur propriè, non tam inviſum Naturæ eſt viſum De
mocrito, Leucippo, Epicuro, alijsque, vt eliminandum penitus
cenſuerint è rerum cenſu. Alij verò plerique Philoſophi cum
Stagyrita ſuo adeo Naturæ adverſum, adeo pernicioſum exiſti
mant Vacuum, vt ad evitandum ipſum dicant, eandem Naturam
nullum non movere lapidem, & omnia ſusque deque vertere corpora,
ipſaque permiſcere elementa. Qui de hydraulicis, pnevma
ticisque tractant Machinis, vnanimi conſenſu fatentur omnes
(ſi Lipſtorpium cum Carteſio ſuo excipias) vim attractivam,
quam in Machinis nonnullis apertiſſim è elucere videmus, aliun
de non provenire, niſi quòd Aqua, & Aër, Naturæ obſecunda
turi, accurrant tracti ſeu ſponte, ſeu invitè, vel ad replendum va
cuum quod oderunt, vel ad impediendum quod timent. Vtra
que igitur ſententia, & quæ vacuum recipit, & quæ rejicit, Hy
draulicorum ac Pnevmaticorum Artificibus favet; ac proinde
ex vtrius que placitis vis attractiva prædicta eſt explicanda.