Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
501
501 (73)
502
502 (74)
503
503 (75)
504
504 (76)
505
505 (77)
506
506 (78)
507
507 (79)
508
508 (80)
509
509 (81)
510
510 (82)
< >
page |< < (62) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div58" type="section" level="1" n="55">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15917" xml:space="preserve">
              <pb o="62" file="0490" n="490" rhead="Diſſertatio Secunda."/>
            tare, validiùs adhuc urgente, arctiúſque premente exhalatio-
              <lb/>
            ne, quæ in latera tunc primùm ſecedit; </s>
            <s xml:id="echoid-s15918" xml:space="preserve">ſed, hac poſtea latiùs
              <lb/>
            digrediente ac langueſcente, illa ſe faciliùs explicat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15919" xml:space="preserve">terra,
              <lb/>
            dilatatur, ut laterariâ exhalatione circumſcribente cunei for-
              <lb/>
            mam induat. </s>
            <s xml:id="echoid-s15920" xml:space="preserve">Cum autem manifeſtum ſit exhalationem ex con-
              <lb/>
            cepto impetu rectâ progredientem celeriùs moveri, quàm quæ
              <lb/>
            obliquè flectitur ad latus, illa præ hac citiùs venit ad cunei ba-
              <lb/>
            ſim (& </s>
            <s xml:id="echoid-s15921" xml:space="preserve">quidem breviore viâ) atque adeò materiam exagitans
              <lb/>
            baſim amplificat, antequam eò perveniat exhalatio, quæ ad
              <lb/>
            latus tendit: </s>
            <s xml:id="echoid-s15922" xml:space="preserve">propterea hæc occurrens baſi amplificatæ, ab inte-
              <lb/>
            riori exhalatione etiam tùm commotâ ita inflectitur, ut ejus
              <lb/>
            pars motum, turbinis in morem, concipiens liquentem ac mol-
              <lb/>
            lem adhuc cunei materiam perfodiat, reliqua progrediatur in-
              <lb/>
            ſtituto itinere: </s>
            <s xml:id="echoid-s15923" xml:space="preserve">atque idcircò foramen amplius eſt, quâ parte
              <lb/>
            exhalatio perfodiens ſibi viam aperit & </s>
            <s xml:id="echoid-s15924" xml:space="preserve">ingreditur, anguſtius
              <lb/>
            verò, quâ parte egreditur. </s>
            <s xml:id="echoid-s15925" xml:space="preserve">Dixi autem liquentem ac mollem
              <lb/>
            cunei materiam; </s>
            <s xml:id="echoid-s15926" xml:space="preserve">ſi enim in fornace ob nimium calorem, qui
              <lb/>
            igni proximi collocati fuere crudi lateres, non rarò, dum co-
              <lb/>
            quuntur, fluunt, ac ſolvuntur in quaſi ferream materiam;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15927" xml:space="preserve">quanto validior eſt fulminis calor, ut terram illo imbutam ſimi-
              <lb/>
            liter emolliat?</s>
            <s xml:id="echoid-s15928" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15929" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s15930" xml:space="preserve">Omninò ex animi mei ſententiâ rem hanc definis;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15931" xml:space="preserve">nunquam enim acquieſcere potui aſſerentibus Cerauniam,
              <lb/>
            Brontiam, Ombriam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15932" xml:space="preserve">ſi qui ſimiles ſunt lapides, è nubibus
              <lb/>
            decidiſſe; </s>
            <s xml:id="echoid-s15933" xml:space="preserve">quemadmodum neque ranas in nube genitas quiſ-
              <lb/>
            quam audet affirmare ex eo, quòd illas ſaltitantes videat in pul-
              <lb/>
            vere, dum æſtate nimbi cadunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s15934" xml:space="preserve">Sicut autem non ex omni pul-
              <lb/>
            vere exurgunt ranæ, ita neque fulmen omnem terram, quam
              <lb/>
            penetrat, obdurat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15935" xml:space="preserve">effingit in Cerauniam, ſed illam tan-
              <lb/>
            tummodò, quam congruis particulis imbutam invenit.</s>
            <s xml:id="echoid-s15936" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15937" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s15938" xml:space="preserve">Sed & </s>
            <s xml:id="echoid-s15939" xml:space="preserve">illud adde, quòd, ſicut non omnem æſtivam
              <lb/>
            pluviam conſequuntur ranæ (ſi tamen tunc efformantur) ita
              <lb/>
            non omne fulmen efficax eſt, ut terram excoquat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15940" xml:space="preserve">efformet in
              <lb/>
            Cerauniam, etiamſi terra cæteroqui idonea eſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s15941" xml:space="preserve">Hoc mihi
              <lb/>
            ſuadet tam varia fulminum naturâ, quæ licèt intrà exhalatio-
              <lb/>
            nis genus conſiſtat, eſt tamen multiplicium exhalationum tam
              <lb/>
            diverſa complexio, ut planè admirationem pariat earum effi-
              <lb/>
            cientia. </s>
            <s xml:id="echoid-s15942" xml:space="preserve">Mira fulminis, ſi intueri velis, ait Seneca lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s15943" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s15944" xml:space="preserve">nat. </s>
            <s xml:id="echoid-s15945" xml:space="preserve">quæſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15946" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s15947" xml:space="preserve">31.</s>
            <s xml:id="echoid-s15948" xml:space="preserve">, opera ſunt, nec quicquam dubii relinquentia, quin divina
              <lb/>
            inſit illis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15949" xml:space="preserve">ſubtilis potentia. </s>
            <s xml:id="echoid-s15950" xml:space="preserve">Loculis integris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15951" xml:space="preserve">illæſis conflatur ar-
              <lb/>
            gentum. </s>
            <s xml:id="echoid-s15952" xml:space="preserve">Manente vaginâ gladius liqueſcit; </s>
            <s xml:id="echoid-s15953" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s15954" xml:space="preserve">inviolato ligno </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>