Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
471 434
472 435
473 436
474 437
475 438
476 439
477 440
478 441
479 442
480 443
481 444
482 445
483 446
484 447
485 448
486 449
487 450
488 451
489 452
490 453
491 454
492 455
493 456
494 457
495 458
496 459
497 460
498 461
499 462
500 463
< >
page |< < (458) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div892" type="section" level="1" n="358">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17365" xml:space="preserve">
              <pb o="458" file="494" n="495" rhead="Comment. in IIII. Cap. Sphæræ"/>
            mis non ſine magna cauſa inductos eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s17366" xml:space="preserve">Quòd ſi propterea abſurdi ſunt cen
              <lb/>
            ſendi, quòd diuerſa habeant centra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17367" xml:space="preserve">Eccentrici ſecundũ quid habe
              <unsure/>
            ant inæ-
              <lb/>
            qualem craſſitiẽ: </s>
            <s xml:id="echoid-s17368" xml:space="preserve">Cur non item abſurdũ eſſe dicamus, quod Luna non habeat
              <lb/>
            æqualem denſitatem, ſed partes habeat alias alibi denſiores, ut eius maculæ
              <lb/>
            indicant? </s>
            <s xml:id="echoid-s17369" xml:space="preserve">Quas aduerſarij, ſi proprijs oculis nõ conſpexiſſent, nõ dubito, quin
              <lb/>
            propoſitas ab Aſtronomis etiam exſibilaturi fuerint. </s>
            <s xml:id="echoid-s17370" xml:space="preserve">Ita illis religio eſt, quic-
              <lb/>
            quam in cęlo admittere, quod à perfectiſſima uniformitate uel tantillum de-
              <lb/>
            clinare uideatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s17371" xml:space="preserve">Quid? </s>
            <s xml:id="echoid-s17372" xml:space="preserve">quod in Firmamento, quod eſſe quaſi regulam cæte-
              <lb/>
            rorum orbium Ariſtotelei coguntur aſſerere, ſumma tamen apparet eſſe dif-
              <lb/>
            formitas tum ex aſtris, tum, ſi veritatem ſequamur, ex Lactea uia? </s>
            <s xml:id="echoid-s17373" xml:space="preserve">Cum igitur
              <lb/>
            hæc tanta inæqualitas in tota cæli profunditate, ſecundum denſitatem, ac ra-
              <lb/>
            ritatem, ne ab aduerſarijs quidem negetur, cur Eccentrici, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17374" xml:space="preserve">Epicycli abſurdi
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s17375" xml:space="preserve">monſtroſi, propter ſolam centrorum diuerſitatem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17376" xml:space="preserve">inæqualem craſſitiem
              <lb/>
            cenſeantur? </s>
            <s xml:id="echoid-s17377" xml:space="preserve">Sed de Eccentricis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17378" xml:space="preserve">Epicyclis pro loco, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17379" xml:space="preserve">tempore ſatis diſputæ
              <lb/>
            tum ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s17380" xml:space="preserve">Nunc ad intermiſſam expoſitionem auctoris reuertamur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17381" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div933" type="section" level="1" n="359">
          <head xml:id="echoid-head370" style="it" xml:space="preserve">NOTANDVM, quòd Sol habet unicam circulum, & c.</head>
          <head xml:id="echoid-head371" xml:space="preserve">COMMENTARIVS.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17382" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Primvm</emph>
            igitur agit auctor de orbe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17383" xml:space="preserve">motu Solis dicens, Solem habere
              <lb/>
            vnum circulum eccentricum, in quo perpetuo ſub Ecliptica deſertur ab oc-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-494-01" xlink:href="note-494-01a" xml:space="preserve">Cœlum So
                <lb/>
              lis ex qui-
                <lb/>
              bus compo
                <lb/>
              natur.</note>
            cidente in orientem. </s>
            <s xml:id="echoid-s17384" xml:space="preserve">Quod ut intelligatur, reuocanda ſunt in memoriam ea,
              <lb/>
            quæ paulo anre diximus, totum uidelicet cęlum Solis, quod idem habet cen
              <lb/>
            trum cum centro mundi cõmune, diuidi à Ptolemæo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17385" xml:space="preserve">recẽtioribus in tres
              <lb/>
            orbes partiales inter ſe conti guos, quorum ſupremus ſecundum ſuperſiciem
              <lb/>
            conuexam concentrices eſt mundo, hoc eſt, eius centrum non differt à mundi
              <lb/>
            centro: </s>
            <s xml:id="echoid-s17386" xml:space="preserve">at ſecundum concauam ſuperficiem eccentricus eſt, hoc eſt, aliud cen-
              <lb/>
            trum à centro mundi obtinet: </s>
            <s xml:id="echoid-s17387" xml:space="preserve">Infimus uero orbis uerſa uice ſecundum con-
              <lb/>
            cauam ſuperficiem mundo eſt concentricus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17388" xml:space="preserve">ſecundum conuexam eccentri-
              <lb/>
            cus: </s>
            <s xml:id="echoid-s17389" xml:space="preserve">Tertius denique, qui in medio horum eſt collocatus, ſecundum utramq;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17390" xml:space="preserve">ſuperficiem tam conuexam, quàm concauam eccentricus eſt, eo quòd conti-
              <lb/>
            guus ſit cõcauæ ſuperficiei ſuperioris orbis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17391" xml:space="preserve">conuexæ ſuperficiei in ferioris. </s>
            <s xml:id="echoid-s17392" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Vnde priores duo orbes dici ſolent eccentrici ſecundum quid, quia ſecundũ
              <lb/>
            vnam tantum ſuperficiem diuerſum habent centrum a centro mundi; </s>
            <s xml:id="echoid-s17393" xml:space="preserve">Tertius
              <lb/>
            vero intermedius eccentricus ſimpliciter uocatur, in eoque infixus Sol mo-
              <lb/>
            uetur circa centrum eius ab occaſu in ortum, ita ut centrum Solis deſcribat
              <lb/>
            in anno circulum quendam ſub Ecliptica, cuius centrum idem eſt, quod cen-
              <lb/>
            trum orbis eccentrici ſimpliciter. </s>
            <s xml:id="echoid-s17394" xml:space="preserve">Hunc igitur circulum appellat hoc loco au-
              <lb/>
            ctor eccentricum, in quo Sol proprio motu muuetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17395" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17396" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvoniam</emph>
            vero iſte circulus diſtinctum habet centrum à centro mundi,
              <lb/>
            ſeu Firmamenti, efficitur, ut unum eius punctum, quod nimirum oſtenditur
              <lb/>
            à linea recta, quæ à centro mundi per centrum ipſius ducitur, ſit remotiſſimũ
              <lb/>
            a terra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17397" xml:space="preserve">propinquiſſimum Firmamẽto; </s>
            <s xml:id="echoid-s17398" xml:space="preserve">alterum uero, quod huic opponitur,
              <lb/>
            terris uiciniſſimum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17399" xml:space="preserve">longiſſime à Firmamento abſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s17400" xml:space="preserve">Illud punctum, ait, ap-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-494-02" xlink:href="note-494-02a" xml:space="preserve">Aux Solis,
                <lb/>
              & oppoſitũ
                <lb/>
              Augis @ d.</note>
            pellatur Aux Solis apud Arabes: </s>
            <s xml:id="echoid-s17401" xml:space="preserve">Hoc uero oppoſitum Augis.</s>
            <s xml:id="echoid-s17402" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17403" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Deinde</emph>
            docet, Solem ab occaſu in ortum duplicem habere </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>