Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(461)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div940
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
361
">
<
pb
o
="
461
"
file
="
497
"
n
="
498
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div942
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
362
">
<
head
xml:id
="
echoid-head374
"
xml:space
="
preserve
">COMMENTARIVS.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17504
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Agit</
emph
>
iam de paſſionibus quibuſdã planetarũ, videlicet de ſtatione plane-
<
lb
/>
tarum, directione, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17505
"
xml:space
="
preserve
">retrogradatione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17506
"
xml:space
="
preserve
">Dicit itaque, ſi ducantur duæ lineæ re-
<
lb
/>
ctæ à centro terræ con tingentes epicyclum, una ex parte orientis, altera vero
<
lb
/>
ex parte occidentis, puncta illa contactus dicuntur ſtationes, punctũ quidem
<
lb
/>
ex parte orientis, ſtatio prima: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17507
"
xml:space
="
preserve
">ex parte autem occidentis, ſtatio ſecunda. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17508
"
xml:space
="
preserve
">Pla-
<
lb
/>
neta igitur in alterutra illarũ ſtationum exiſtẽs dicitur ſtationarius, quia tũe
<
lb
/>
uidetur nobis planeta in ſuo epicyclo quodammodo ſtare, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17509
"
xml:space
="
preserve
">non mutare lo-
<
lb
/>
cum in Zodiaco ad motum eius in epicyclo, quoniam tunc uel aſcendit, uel
<
lb
/>
deſcendit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17510
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi ſtationem ſimpliciter intelligere uelimus, ita ut intelliga
<
lb
/>
mus punctũ epicycli, in quo cum planeta exiſtit, talẽ inter ſe proportionem
<
lb
/>
habent motus eccentrici, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17511
"
xml:space
="
preserve
">motus epicycli, ut omnino in eodem Zodiaci lo-
<
lb
/>
co planeta uideatur conſiſtere, fiet hoc paulo infra illa puncta contactus, vt
<
lb
/>
in Theoricis explicatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17512
"
xml:space
="
preserve
">Arcus deinde epicycli, in quit, ſuperior inter duas ſta-
<
lb
/>
tiones interceptus, dicitur directio planetæ, planetaq́. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17513
"
xml:space
="
preserve
">in eo exiſtens directus
<
lb
/>
uocatur, quia tunc mouetur ſecũdum ſncceſſionem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17514
"
xml:space
="
preserve
">ordinem ſignorũ, hoc
<
lb
/>
eſt, ab occaſu in ortum, puta ab ♈, in ♉, ex ♉, in ♊, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17515
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17516
"
xml:space
="
preserve
">Arcus uero inferior
<
lb
/>
dicitur retrogradatio, planetaq́. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17517
"
xml:space
="
preserve
">ibi cõſtitutus, nuncupatur retrogradus, quia
<
lb
/>
incedit tunc contra ſignorum ſucceſſionem, ac ſeriem, id eſt, ab ortu in occa-
<
lb
/>
ſum, nempe ex ♈, in ♓, ex ♓ in ♒, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17518
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17519
"
xml:space
="
preserve
">Quæ omnia intelligenda ſunt in pla-
<
lb
/>
netis habentibus epicyclũ, excepta Luna, ita ut in Sole, ac Luna hæc locũ nõ
<
lb
/>
habeant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17520
"
xml:space
="
preserve
">Nam planetarum epicycli, Luna dempta, mouentur in parte ſupe-
<
lb
/>
riori ſecundum ſucceſſionem ſignorum, in inferiori autem contra ſignorum
<
lb
/>
ſeriem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17521
"
xml:space
="
preserve
">Lunæ autem epicyclus è contrario mouetur contra ſucceſſionẽ ſigno-
<
lb
/>
rum in parte ſuperiori, ſecundũ vero ſeriem ſignorum in parte inferiori. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17522
"
xml:space
="
preserve
">Vn-
<
lb
/>
de deberet Luna dici directa, quãdo eſt in inferiori parte epicycli, ꝗa ibi mo-
<
lb
/>
uetur ſecundum ſeriem ſignorum, retrograda uero in ſuperiori parte eiuſdẽ
<
lb
/>
collocata. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17523
"
xml:space
="
preserve
">Verũtamen Luna neq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17524
"
xml:space
="
preserve
">dicitur directa, neq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17525
"
xml:space
="
preserve
">retrograda, ꝓpter uelo-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-497-01
"
xlink:href
="
note-497-01a
"
xml:space
="
preserve
">Cur Luna
<
lb
/>
nõ dicatur
<
lb
/>
ſtationaria
<
lb
/>
directa, vel
<
lb
/>
retrograda.</
note
>
cem motum ipſius in eccentrico. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17526
"
xml:space
="
preserve
">Mouetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17527
"
xml:space
="
preserve
">n. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17528
"
xml:space
="
preserve
">Luna ad motum centri epicycli
<
lb
/>
in ſuo deferẽte uelociſſime ab occaſu in ortum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17529
"
xml:space
="
preserve
">Vnde dici non poterit ſtatio-
<
lb
/>
naria, neq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17530
"
xml:space
="
preserve
">directa, neque retrograda, quia motus cẽtri epicycli in deferente
<
lb
/>
vincit motũ propriũ epicycli: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17531
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur tamen in parte epicycli inferiori conſti-
<
lb
/>
tuta uelox, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17532
"
xml:space
="
preserve
">in ſuperiori, tarda, qm̃ ibi geminatur quaſi eius motus ab occaſu
<
lb
/>
in ortum, hic uero quodammodo retardatur, ut in Theoricis erit perſp@cuũ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17533
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div944
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
363
">
<
head
xml:id
="
echoid-head375
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">DE ECCLIPSI LVN AE</
head
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s17534
"
xml:space
="
preserve
">CVM antem ſit Sol maior terra, neceße eſt, quod medietas ſphęrę
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-497-02
"
xlink:href
="
note-497-02a
"
xml:space
="
preserve
">Vmbra ter-
<
lb
/>
ræ conica.</
note
>
terrę à Sole ſemper illuminentur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17535
"
xml:space
="
preserve
">umbra terrę extenſain aere torna-
<
lb
/>
tilis minuatur in rotunditate, donec deficiat in ſuperficie circuli, ſignorum,
<
lb
/>
inſepar abilis à Nadir Solis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17536
"
xml:space
="
preserve
">Eſt autem Nadir Solis, punctus directe op-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-497-03
"
xlink:href
="
note-497-03a
"
xml:space
="
preserve
">Nadir So-
<
lb
/>
lis quid.</
note
>
poſitus Soli in Firmamento. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17537
"
xml:space
="
preserve
">Vnde cum in plenilunio Luna fuerit in capi-
<
lb
/>
te uel in cauda Draconis ſub Nadir Solis, tunc terra interponetur Soli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17538
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Lunę: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17539
"
xml:space
="
preserve
">Et conus umbrę terrę cadet ſuper corpus Lunę. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17540
"
xml:space
="
preserve
">Vnde cum Luna
<
lb
/>
lumen non habeat niſi à Sole, in rei ueritate deficit à lumine. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17541
"
xml:space
="
preserve
">Et eſt ecli-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-497-04
"
xlink:href
="
note-497-04a
"
xml:space
="
preserve
">Eclipſis Lu
<
lb
/>
næ qñ fia@.</
note
>
pſis generalis in omni terra, ſi ipſa fuerit in capite, uel cauda Draconis
<
lb
/>
directe: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17542
"
xml:space
="
preserve
">Particularis uero, ſi fuerit prope intra metas determinatas </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>